beweging.net
Beweging.net, vroeger 't ACW (Algemeen Christelijk Werknemersverbond) is de noame van de koepel van christelikke werknemersbewegiengn. D' organisoatie èt 3 belangryke principen: socioale rechtveirdigeid, participatieve democratie en deurzoame ountwikkelienge.
Patrick Develtere was vôorzitter van 2010 toet 2017.
Dêelorganisoaties
bewerkn- ACV, 't Algemêen Christelik Vakverbound
- CM, de Christelikke Mutualiteit
- KAJ, Kristelijke Arbeidersjongeren, de joungerenbeweginge, de "kajotters".
- KAV, de Kristelikke Arbeidersvrouwen, de "vrouwenbound".
- KWB, de Kristelikke Werknemersbeweginge, vo de vinten. Oundertusschn is't e gezinsbewegienge ekomn.
- OKRA, de vroegere KBG, vo de derde leeftyd
- Familiehulp, 'n dienst vo verzorginge en ulpe in 't uusoudn
- Groep ARCO, de coöperatieve holding
- Wereldsolidariteit, dienst vo ountwikkelingssoamenwerkinge
't ACW organiseert overleg tussen de verschillende dêelorganisoaties, gezoamelikke campagnes en acties en gift Visie uut, 't weekblad van de christelikke arbeidersbeweginge.
't ACW zorgt ôok vo de reloaties met de polletiek. D'ACW-mandatoarissn zittn in de CD&V, moa round concrete dossiers werkt 't ACW ôok soms tegoare met pollitiekers van SPa of Groen.
Geschiedenisse
bewerknUp 't ende van de 19e êeuwe komt in hêel West-Europa 't socialisme up met 'n arbeidersbeweginge. Ze probeern te zorgn vo de rechtn van 't werkvolk en vo 't wegwerkn van economische, socioale en pollitieke ounderdrukkinge. De katholiekn zittn 'n bitje in met 't revolutionaire én surtout 't vryzinnige van de socialistn.Ze voeln under gesteund deur paus Leo XIII, die in zijn encyclieke Rerum Novarum (Over nieuwe dingen) (1891) uutdrukkeluk uproept tout katholieke socioale actie. In 1891 nog is de Belgische Volksbond gesticht.
De Belgische Volksbound is eigenluk de vôorlôper van de christelikke arbeidersbeweginge. Je bestoat uut 3 grôte ofdêlingn:
- ° De 'verenigingen van ounderlinge bijstand', of mutualiteiten, probeern 't werkvolk te verzekern tegen de risico's van ziekte en invaliditeit. In 't begun is olles nogol paternalistisch mo loater komt er mêer insproake en meewerkinge van d'arbeiders. In 1906 kommn de platselikke verboundn van mutualiteiten tegoare in de Landsbond van de Christelijke Mutualiteiten (nu de CM dus).
- ° De 'vakverenigingen' zyn de vôorlôpers van de syndikoatn. In 't begun krygn ze vaneigens de wind van vôorn van de boazn, omda ze de vôorwoardn willn verbeteren. In 1904 zorgt Georges Rutten, ne jounge dominicoan, d'ervôren da de kerke de vakboundn steunt en da stoakingn wetteluk erkend zyn. De verênigingn die van langsom mêer ountstoan kommn tegoare in nationoale verboundn of centroales (metoal, textiel, stêenkool, enz.) In 1912 vormen ol die centroales 't Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV).
- ° De 'werkliedenbounden' ountstoan kort vô den Êeste Weireldoorlog en zyn eigenlik de vôorlôper van 't ACW. Ze kommn d'er deur 't grotter gelôof in under eigen van de werkminsn in de nieuwe vakboundn. Ze willn nie ollêne erkenninge in under fabrieke, moa ôok in de hêle moatschappy en de polletiek. De boundn willn d'ontwikkelinge van de minsn en d'insproake in de katholieke party organiseren, were ounder leidinge van poater Rutten.
Achter den Êeste Weireldoorlog
bewerknAchter den Êeste Weireldoorlog is 't algemêen stemrecht vo vintn en de stoakingsvryheid ingevoerd. Doadeure droaien de christelikke organisoaties goed. Ze steekn veel werk in d'uprichtinge van nieuwe werkliednboundn, woamee da ze 'n wordje willn meeklappn in de polletiek. 't Algemeen Christen Democratisch Verbond vervangt de Belgische Volksbound. 't Is 'n overkoeplinge van de syndikoatn, de werkliednboundn, de mutualiteiten, de coöperoaties en de vrouwegilden. Die twêe latste begun ton nog moa.
Moa da verbound bluuft nie lange bestoan. Ze bluuvn noamelik ruze moakn over de vroage oe dat de werkliednbounden moeten g'organiseerd zyn. De West-Vlamse paster Louis Colens wint de diskuusje. Ie vindt da de werkliednboundn (werkersverbounden zegt 'n em)moetn gevormd zyn deur de gezoamelikke participoatie van de leden.
Up 'n congres in juli 1921 wordt 't Algemeen Christelijk Werkersverbond (ACW) officieel gesticht, de federoatie van arroundissementele werkersverboundn.
De werkliednboundn woarn ountstoan vo insprake te krygn in de katholieke party. Doadeure is 't ACW in 't begun surtout met pollitiek bezig. Ol in 1921 wordt de party hervormd volgens standenvertegenwoordiginge. Azô ountstoat de Katholieke Unie met neffens 't ACW ôok de Boerebound, de middenstand en de burgery.
't ACW houdt em ôok bezig met de 'volksontwikkelinge'. D'er zyn initiatieven vo de koaderleden en vo de geweune leden. 't ACW zorgt ounder andere ôok vo de Sociale School van Heverlee en begunt met d'uutgoave van de Gids op Maatschappelijk Gebied. Vo de financieringe van ol d'activiteitn, start 't ACW met coöperatieves. Spoarkassen (BAC), verzekeringen (DVV), bakkeryen en krudenierswinkels (Welvaart). Up die maniere zyn d'er vôordêlen vo de leden en inkomsten vo 't ACW zelve.
In diezelfste periode begunn de kajotters (KAJ en VKAJ) van paster Jozef Cardijn en de vrouwenbound (KAV) van Maria Baers. Die organisoaties sluutn an by 't ACW.
1945: reorganisoatie
bewerknDeurdat 't ACW surtout met pollitiek bezig is, willn ze 'n aparte organisoatie vo de vorming van 't werkvolk. 't ACW wilt ôok nie dat de bisschoppen zelve zô'n organisoatie upstarten. Ol in de joaren '30 zyn d'er experimenten met de KWB. In den oorlog zyn 't ACW en 't ACV verboden deur de Duutsers en pakt de KWB min of mêer under plekke in. Achter den oorlog is de KWB erkend als aparte organisoatie.
Tegen de dreiginge van 't fascisme in de joaren '30 en 't communisme achter den oorlog, is 't nôdig vor 'n nieuwe katholieke party te moaken zounder standenvertegenwoordiginge. Up die maniere begunt de CVP in 1945. Doadeure speelt 't ACW 'n klindere pollitieke rolle en makt 't mêer tyd vo de coördinoatie van de verênigingen. Up da moment is 't er ôok 'n upsplitsinge in 'n Vlamse en Woalse vleugel (MOC = Mouvement Ouvrier Chrétien).
Achter 1945
bewerknDe ziekenbound en 't syndikoat krygen 'n grôte rolle by den uutbouw van de socioale zekerheid. Doadeure gerakt 't ACW zelve 'n bitje up den achterground. Moa vanaf 1949 groeit 't besef dat ze were mêer pollitiek aktief moeten zyn vo under doelstellingen te bekommn. De rolle van 't ACW binnen de CVP, in 't parlement en de regeringen wordt grodder.
In die periode start ôok de uutgoave van het weekblad Volksmacht (nu Visie) en 'n werkinge i.v.m. ounderwys en vrye tyd. Doaruut ountstoan de loatere PMS-centra en Vakantiegenoegens.
In 1968 splitst de CVP in 'n Vlamse CVP en 'n Woalse PSC. 't ACW bluuft by de CVP moa de MOC kiest vor 'n pluralistische upstellinge. Da leidt up 't ende van de joaren '70 tot 'n feitelikke schêdinge tussen 't ACW en de MOC.
In 1985 verandert de noame in Werknemersverbound in de plekke van Werkersverbound. Da komt deurdat er van langsom mêer ambtenoaren, bedienden, lêroars, ... lid zyn van 't ACW. D'er is ton ôok regelmoatig discuusje over de band met de CVP en sommige dêeltakken zoeken contact met de socialistn.
Deur de kritiek up de verzuilinge en de rolle van de ziekenbound en de syndikoaten, goat 't ACW up 't ende van de joaren '80 were mêer de klemtôon leggen up de rolle als socioale beweginge. Ze bluuvn under inzettn vo economische, pollitieke en socioale onrechtveirdigheedn weg te werken.
12 fundamentele doelstellingen
bewerkn- De rechten van de mens ofdwingen en verbeteren
- Economie in dienst van mens en moatschappy
- Arbeid met kwaliteit vor olleman
- Solidair vo gezoundheid
- Zorgen vo 'n rechtveirdige, zorgzoame soamenlevinge tot stand brengen
- Creatief en gelukkig tegoare leven
- Cultuur in 't mêervoud
- Bevordern van deurzame ountwikkeling
- Ommegoan met veranderingen
- Vrede moaken
- Versterken van de democratie
- Ruumte moakn vo gelôof
In West-Vloandern
bewerkn't ACW is in West-Vloandern upgedêeld in 3 verboundn: