Caecotrofie ("seekootrofie" uutgesprookn) is de weegoarde van de penswerkienge by d'herkauwers.

Keun
Keunekuttels

Caecotrofie is 't verschynsel da keuns under voeier twêe kêers ip eten. Zuste lik d'herkauwers eten ze veel vezelig materiaal, dus ges, hooi, strooi, schorse, en vanalles wo dat er vele ruwe celstoffe in zit. Keuns en pertangs ginne pense wo dat er van alle soorten micro-organismen in leven lik by d'herkauwers.

Keuns en ne slokderm, mage en dinne derm zuste lik de mens. Ipname van voedingstoffen no de bloedbane gebeurt in de dinne derm. Met dat de microbiële verteirienge van al da vezelig materiaal mo gebeurt in de blende derm die achter de dinne derm hangt, zou 't keun dus eigelik met die voedingsstoffen nie vele nie meer zyn. Doa mee da keuns dor een truuksje ip gevoen en. Keuns eten verre ne hele dag deure. Al da voeier goat deur de mage en dinne derm no de blende derm wo dat 't microbieel verteird wordt. In de loop van de vornoene zetten de keuns under ip under gemak ip under achterwerk. Ze briengn do by underne kop toe by under gat. Den helt van den inhoud van de blende derm goat deur de dikke derm en esderm (Nl: endeldarm) nor 't gat. Onderweg wordt heel 't sootje verdeeld in klêne pakketjes met een bitje slym round. Effenan dat er zuk pakketje uut da keun zen gat komt, zwelgt em da deure zounder meer. Al die microbieel verteirde voedingsstoffen kommn nu in de mage wo dat ook 't microbieel eiwit verteird wordt, en derachter kommn die zaken in de dinne derm wo dat nu de verteirde voedingsstoffen in de bloedboane goan.

Caecotrofie is een merkweirdig systêem om vezelachtig materiaal te verteirn zounder pense. Een zwak punt eran is dat een keun noois gin diarree mag en. Diarree is deur diene deurezwelgtechniek voe keuns een dodelikke ziekte. Keunekwekers houdn dorom assan goed de kleur van 't vel van under keuns in de goatn. Professionele keunekwekers hen praktisch assan witte keuns, namelik moeren (Nl: voedsters) van de rassen Witte van Dendermonde of Californiër, en buks (Nl: rammelaars) van 't ras Witte Nieuw-Zeelander. A je ziet dat under witte pels een kleên bitje matter is dan gewente, of zelfs een bitje bruunachtig, ton wit je da je keuns al verflauwd zyn, en kantje boord diarree an 't krygn zyn. Een klêen bitje azyn in 't drienkwoater doen helpt dikkers.

Caecum is de Latynse benamienge van de blende derm.

Mêer informoasje bewerkn