Ieffeltôorn

(deureverweezn van Eiffeltorre)

'n Ieffeltôorn of den Eiffeltorre is 't bekendste monument va Parys. 't Is e tôorn van 317 meiters oge die ezet is deur architect Gustave Eiffel in 1889.

'n Ieffeltôorn
d'Eifltorre van dichte
Ieffeltôorn

Geschiedenisse

bewerkn

In 1889 wos 't Expo in Parys. Voe die gelegeneid, en omdat de Fransche Revoluusje ton juste 100 joar eleen wos, wilde de stad Parys etwot bezounders bouwn. In 1887 begost Eiffel met e tôorn van yzer. In de begunjoarn woarn de mêniengn over 't kunstwerk verdêeld: sommigte menschen peiznde zelve dat 'n gienk ommevolln.

't Wos de bedoelieng dat 'n Ieffeltôorn achter e poar joar (in 1909) were gienk ofebrookn zyn. Moar oundertusschn at 'n ol zovele succes, da ze nem en loatn stoan. Te mêer om dan ze nem oek kostn gebruukn voe zender, in dien tyd voe de telegraf. Me dien zender drop is 'n tôorn 324 meiters oge.

Sedert 2000, voe 't nieuw millennium, e ze de tôorn versierd me flikkerluchtjes. Iedern oavend is 't er nu e luchtshow.

Attraksje

bewerkn
  • Je kut na boovn in 'n tôorn, êest e stik mi de lifte, en de reste te voete. Da zorgt oltemets voe miserie, want nu en toun springt er e zelfmôordenoare d'rvan.
  • D'r zyn twêe restorangs in 'n Ieffeltôorn. 't Bekendste is Le Jules Verne, die 1 Michelinsterre et.

E poar cyfers

bewerkn
  • Mi zyn 324 meiters (mi de zendmaste) wos 'n Ieffeltôorn toet in 1930 t'ogste gebouw van de weireld.
  • 'n Top verroert, in 't slichste gevol, moa 12 santimeiters in de wiend.
  • At styf warme is, kut 'n top toet 15 centimeiters uutzetten.
  • 't Zyn 1665 trappn toet an 'n top.

Externe koppelienge

bewerkn