Erasmusprys
Den Erasmusprys is e prys die joarlyks wordt toegekend an e persôon of instellienge die vor Europa e buutngeweun belangryke bydroage geleverd èt ip cultureel, socioal of socioal-weetnschappelyk gebiêd.
Geschiedenisse bewerkn
De prys is vernoemd noa Desiderius Erasmus, 'n Hollandsche paster, augustyner kanunnik, theoloog, filosoof, schryver en humanist die leefde van circa 1466 toet 1536.
De prys wordt sins 1958 joarlyks uutgereikt deur de Stichtienge Praemium Erasmianum in 't Keunienklyk Paleis ip de Dam in Amsterdam. De stichtienge is den 23e juni 1958 ipgericht deur prins Bernhard van Holland. Achter zyn dôod kwam keunienk Willem-Alexander regent van de stichtienge.
De somme die de winnoare krygt bedroagt sins 2012 €150.000. Doaneffest wordt er sins 1975 e publicoasje over 't werk van de pryswinnoare uutgebrocht.
Pryswinnoars bewerkn
- 1958 - 't Ôostnryks volk, vanwege 't loatn herleevn van Weenn en Salzburg ols Europeesche culturele centra
- 1959 - Robert Schuman, Fransche groendlegger van d' Europeesche Gemêenschap vo Kooln en Stoal
- 1959 - Karl Jaspers, Duutsche psychioater en filosoof
- 1960 - Marc Chagall, Frans-Wit-Russische kunstschilder
- 1960 - Oskar Kokoschka, Tsjechische kunstschilder, grafieker en schryver
- 1962 - Romano Guardini, Italioans-Duutsche theoloog en filosoof
- 1963 - Martin Buber, Ôostnryks-Israëlische godsdienstfilosoof
- 1964 - Union Académique Internationale, federoasje van academies weireldwyd ip 't gebiêd van humoane en socioale weetnschappn
- 1965 - Charlie Chaplin, Iengelsche kluchtigoard, acteur, regisseur en componist
- 1965 - Ingmar Bergman, Zweedsche tonêel- en filmregisseur
- 1966 - Herbert Read, Iengelschn dichter, anarchist, kunstfilosoof en kunstcriticus
- 1966 - René Huyghe, Fransche conservateur, schryver over kunstgeschiedenisse, kunstpsychologie en esthetica.
- 1967 - Jan Tinbergen, Hollandschn econoom en nateurkundign
- 1968 - Henry Moore, Iengelschn beeldhouwer
- 1969 - Gabriel Marcel, Fransche filosoof, muziekcriticus en tonêelschryver
- 1969 - Carl Friedrich von Weizsäcker, Duutsche nateurkundign en filosoof
- 1970 - Hans Scharoun, Duutschn architect
- 1971 - Olivier Messiaen, Fransche componist, bespeler van orgel en piano
- 1972 - Jean Piaget, Zwitsersche cognitief kienderpsycholoog
- 1973 - Claude Lévi-Strauss, Fransche cultureel antropoloog
- 1974 - Ninette de Valois, Iersche balletdanseresse en choreografe
- 1974 - Maurice Béjart, Fransche choreograaf
- 1975 - Ernst Gombrich, Ôostnryks-Britsche kunsthistoricus
- 1975 - Willem Sandberg, Hollandschn oentwerper, typograaf en directeur van 't Stedelyk Museum Amsterdam
- 1976 - Amnesty International, internationale menscherechtnorganisoasje
- 1976 - René David, Fransche rechtsgelêerdn ip 't gebied van rechtsvergelykienge
- 1977 - Werner Kaegi, Zwitsersche geschiedkundign en biograaf
- 1977 - Jean Monnet, Fransche groendlegger van d' Europeesche Economische Gemêenschap
- 1978 - La Marionettistica Fratelli Napoli, Italioans puppetheoater
- 1978 - Ţăndărică, Roemeens puppetheoater, ip da moment oender leidienge van Margareta Niculescu
- 1978 - Yves Joly, Fransche puppespeler
- 1978 - Bread and Puppet Theater, Amerikoans puppetheoater van Peter Schumann
- 1979 - Die Zeit, Duutsche liberoale wekelyksche gazette
- 1979 - Neue Zürcher Zeitung, Zwitsersche liberoale gazette
- 1980 - Nikolaus Harnoncourt, Ôostnryksche cellist en dirigent
- 1980 - Gustav Leonhardt, Hollandsche dirigent en bespeler van klavecimbel en orgel
- 1981 - Jean Prouvé, Franschn architect en meubel- en industrieel oentwerper
- 1982 - Edward Schillebeeckx, Belgischn dominicoan, theoloog en hooglêroare
- 1983 - Raymond Aron, Fransche socioloog en polletiek filosoof
- 1983 - Isaiah Berlin, Joods-Britsche liberoal filosoof en politicoloog
- 1983 - Leszek Kołakowski, Poolsche polletiek filosoof
- 1983 - Marguerite Yourcenar, Belgisch-Fransche schryfster
- 1984 - Massimo Pallottino, Italioanschn archeoloog, gespecialiseerd in de toale en de cultuur van d' Etruuskn
- 1985 - Paul Delouvrier, Fransche stadsoentwikkeloare
- 1986 - Václav Havel, Tsjechische schryver, dissident en latste president van Tsjecho-Slovakeye
- 1987 - Alexander King, Britsche pionier ip 't gebiêd van deurzoame energie
- 1988 - Jacques Ledoux, Belgische filmspecialist en -conservateur
- 1989 - Internationale Commissie van Juristn, organisoasje die rechtszoakn controleert in hêel de weireld
- 1990 - John Grahame Douglas Clark, Iengelschn archeoloog
- 1991 - Bernard Haitink, Hollandschn dirigent
- 1992 - Simon Wiesenthal, Joods-Ôostnryksche nazi-joager
- 1992 - Archivo General de Indias, archief vo de geschiedenisse van ’t Spoans Ryk
- 1993 - Peter Stein, Duutsche regisseur en theoaterdirecteur
- 1994 - Sigmar Polke, Duutsche kunstschilder en fotograaf
- 1995 - Renzo Piano, Italioanschn architect en industrieel oentwerper
- 1996 - William Hardy McNeill, Canadeesche specialist in de weireldgeschiedenisse
- 1997 - Jacques Delors, Fransche vôorzitter van d' Europeesche Unie
- 1998 - Peter Sellars, Amerikoansche regisseur van theoater en opera's
- 1998 - Mauricio Kagel, Argentyns-Duutsche componist, dirigent, librettist en theoaterregisseur
- 1999 - Mary Robinson, Iersche president en Hoge Commissoaris vo de Menscherechtn
- 2000 - Hans van Manen, Hollandsche balletdanser, choreograaf en fotograaf
- 2001 - Claudio Magris, Italioansche schryver van romangs, tonêelstikkn, novelles en essays
- 2001 - Adam Michnik, Poolsche publicist, essayist, schryver, historicus en polletiek activist
- 2002 - Bernd en Hilla Becher, Duutsche kunstfotograafn
- 2003 - Alan Davidson, Britschn diplomoat en cultuurhistoricus ip gebiêd van voedienge en gastronomie
- 2004 - Sadiq Jalal al-Azm, Syrische filosoof
- 2004 - Fatima Mernissi, Marokkoansche sociologe
- 2004 - Abdulkarim Soroush, Iroansche filosoof
- 2005 - Steven Shapin, Amerikoansche weetnschapshistoricus en -socioloog
- 2005 - Simon Schaffer, Britsche weetnschapshistoricus
- 2006 - Pierre Bernard, Fransche grafisch kunstnoare en oentwerper
- 2007 - Péter Forgács, Hongoarsche fotograaf, mediakunstnoare en filmmoaker
- 2008 - Ian Buruma, Hollandsche oriëntalist
- 2009 - Antonio Cassese, Italioansche jurist, vôorzitter van 't Joegoslavië-tribunoal en van 't Libanon-tribunoal
- 2009 - Benjamin Ferencz, Amerikoans-Transsylvanisch jurist, hoofdankloager van 't Einsatzgruppen-proces
- 2010 - José Antonio Abreu, Venezoloansche klassiek muzikant en dirigent
- 2011 - Joan Busquets, Spoanschn architect en stedebouwkundign
- 2012 - Daniel Dennett, Amerikoansche filosoof ip 't gebied van bewustzyn, de filosofie van de gêest en kunstmoatige intelligensje
- 2013 - Jürgen Habermas, Duutsche filosoof en socioloog
- 2014 - Frie Leysen, Belgische festivaldirectrice en curatrice
- 2015 - Wikipediagemêenschap
- 2016 - A.S. Byatt, Britsche schryver
- 2017 · Michèle Lamont, Canadeesche sociologe
- 2018 · Barbara Ehrenreich, Amerikoansche journaliste
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Erasmus Prize van Wikimedia Commons. |