Gebruker:Patrick~vlswiki/Zandbak

Sterke werkwordn bewerkn

De 7 klassen bewerkn

In de toalkunde[1] en nog ne kee de toalkunde[1] deeln ze de sterke werkwordn in in zeevn versjkillende klassen. Die indelienge es hebaseerd up de oorsproenkelike verbuhiengn van sterke werkwordn int Oedhermoans, en me hebruken ze wider ier ook om olle meuhelike verbuhiengn int West-Vlams up te somn.

Wuk da d'r uus direct upvolt, es da int West-Vlams bikan iedere klasse es uuthespletst omdat d'r versjkillende verbuhiengn (patroon èèk z'ier henoemd) in voorkomn.

Klasse Patroon (1) Werkwoorden
Klasse 1 ie-ee-ee-ee bietn (bijten), stiehn (stijgen), hriepn (grijpen), kiekn (kijken), riejn (rijden), sjkien (schijnen), zwiehn (zwijgen)
uu-ee-ee-ee bluuvn (blijven)
Klasse 2a ie-oo-oo-oo bie(j)n (bieden), hietn (gieten), kiezn (kiezen), riekn (ruiken), sjkietn (schieten), vliehn (vliegen), vriezn/vros/vroorn/hevrozzn (vriezen)
Klasse 2b uu-oo-oo-oo buuhn (buigen), kruupn (kruipen), ontluukn (ontluiken), snuuvn (snuiven), stuupn (stuipen), stuuvn (stuiven), zuuhn (zuigen)
Klasse 3a ie-oe-oe-oe drienkn (drinken), klienkn (klinken), sjkienkn (schenken), spriengn (springen), ziengn (zingen)
i-oe-oe-oe bin (binden), vin (vinden)
e-o-o-o berstn (barsten), krempn (krimpen), terdn (treden), trekn (trekken)
i-o-o-o vihtn (vechten)
u-o-o-u behun/behoste/behostn/behun (beginnen)
Klasse 3b e-ie-ie-o elpn (helpen), werpn (werpen)
Klasse 4 ee-a-oa-oo breekn (breken), neemn (nemen), steeln (stelen)
o-a-oa-o komn/kwam/kwoamn/hekomn (komen)
Klasse 5a ee-a-oa-ee heevn (geven), eetn (eten), geneezn (genezen), meetn (meten)
Klasse 5b ie-a-oa-ie zien/zah/zoahn/hezien (zien)
Klasse 6 oa-oe-oe-oa hroavn (graven), stoan/stoend/stoendn/hestoan (staan), voarn
oa-oe-oe-ee droahn (dragen), sloan/sloeh/sloehn/hesleehn (slaan)
Klasse 7 oa-ie-ie-oa bloazn (blazen), hoan/hienk/hiengn/hehoan (gaan), loatn (laten), sloapn (slapen), voaln (vallen)
oo-ie-ie-oo loopn (loopn)
oe-ie-ie-oe oedn/ield/hieldn/hehoedn (houden), roepn (roepn)
a-ie-ie-a angn/ienk/iengn/hehangn (hangen), vangn/vienk/vienkn/hevangn (vangen)


(1) Het patroon toont de klankwijzigingen die optreden tussen infinitief - 3e p.ev. v.t. - 1e p.mv. v.t. - voltooid deelwoord.

  • Voorbeeld voor 'heevn' (geven) : heevn - haf - hoavn - heheevn --> patroon = ee-a-oa-ee.

Probleemhevoln

  • briengn/broht/brohtn/gebroht (brengen)
  • werkn/vroht/vrohtn/gevrohtn (werken)
  • zwèèrn/zwoer/zwoern/gezwoorn (zweren)
  • beweehn/bewooh/bewoohn/bewoohn (bewegen)
  • steekn/stak/stoakn/gestookn (steken)
  • lihhn/lah/loahn/heleehn (liggen)
  • zittn/zat/zoatn/hezeetn (zitten)
  • worden/wierd/wierdn/? (bestoa eihentlik nie echt int West-Vloms), moa kpeinze klasse 3b
  • weun/wunde/hewund (wonen): sterk of zwak?

Overzicht werkwordhroepn bewerkn

  • hroep 1: bietn (bijten), bluuvn (blijven), hriepn (grijpen), kiekn (kijken), riejn (rijden), zwiehn (zwijgen)
  • hroep 2a: biejn (bieden), hietn (gieten), kiezn (kiezen), riekn (ruiken), vliehn (vliegen)
  • hroep 2b: fluutn (fluiten), kruupn (kruipen), sluupn (sluipen), snuutn (snuiten), zuuhn (zuigen)
  • hroep 3a: drienkn (drinken), klienkn (klinken), spriengn (springen), ziengn (zingen), zienkn (zinken)
  • hroep 3b: behun/behoste/behost (beginnen/begon/begonnen), elpn (helpen), krempn (krimpen), vin (vinden)
  • hroep 4: breekn (breken), neemn (nemen), spreekn (spreken), steekn (steken), steeln (stelen)
  • hroep 5: eetn (eten), heevn (geven), leezn (lezen), verheetn (vergeten)
  • hroep 6: hoan (gaan), sloan (slaan), stoan (staan), zien (zien)
  • hroep 7: bloazn (blazen), loatn (laten), loopn (lopen), roepn (roepen), sloapn (slapen), voln (vallen)


Uudihen tied bewerkn

Hroep 1 Hroep 2a Hroep 2b Hroep 3a Hroep 3b Hroep 4 Hroep 5 Hroep 6 Hroep 7
bluuvn (blijven) kiezn (kiezen) zuuhn (zuigen) ziengn (zingen) elpn (helpen) neemn (nemen) heevn (geven) sloan (slaan) loatn (laten)
ik bluve kieze zuhe zienge elpe neme heve sloa loate
hi bluuft kiest zuuht zienkt elpt nim(t) hif(t) sloat lat
je/zi/'t bluuft kiest zuuht zienkt elpt nim(t) hif(t) sloat lat
wider bluuvn kieze zuuhn ziengn elpn neemn heevn sloan loatn
hider bluuft kiest zuuht zienkt elpt neemt heeft sloat loat
zider bluuvn kieze zuuhn ziengn elpn neemn heevn sloan loatn



Verleen tied bewerkn

Hroep 1 Hroep 2a Hroep 2b Hroep 3a Hroep 3b Hroep 4 Hroep 5 Hroep 6 Hroep 7
bluuvn (blijven) kiezn (kiezen) zuuhn (zuigen) ziengn (zingen) elpn (helpen) neemn (nemen) heevn (geven) sloan (slaan) loatn (laten)
ik bleve koze zohe zoenge ielpe noame hoave sloehe liete
hi bleef koos zooh zoenk ielp nam haf sloeh liet
je/zi/'t bleef koos zooh zoenk ielp nam haf sloeh liet
wider bleevn koozn zoohn zoengn ielpn noamn hoavn sloehn lietn
hider bleeft koost zooht zoenkt ielpt noamt hoaft sloeht liet
zider bleevn koozn zoohn zoengn ielpn noamn hoavn sloehn lietn
deelword hebleevn hekoozn hezoohn hezoengn heholpn henoomn heheevn hesleehn heloatn


Referensjn bewerkn

  1. 1,0 1,1 dat es de leer van de toaln en de dialect'n