Huus van Saksen-Coburg en Gotha

't Huus van Saksen-Coburg en Gotha is een Duutse dynastie die over de hertogdommn Saksen-Coburg en Saksen-Gotha heerstign tusschn 1826 en 1918. Oundanks de redelik klênen omvang van under domeinn hèn ze een redelik belangryke rolle bespèld in verschillende Europeesche keuniengshuuzn.

De dynastie begost uut het hertogelik huus van Saksen-Coburg-Saalfeld, dat in 1826 't dubbelhertogdom Saksen-Coburg en Gotha in under bezit kreegn. Kienders van da geslacht kwaamn in de 19e êeuwe in de volgende landn an de macht:

België bewerkn

 
Leopold I, prins van Saksen-Coburg Saalfeld

O België in 1830 ounafhankelik wierd moest er ne keunienk gevoundn wordn. Uutendelik anveirdigde Leopold, de joungere broere van den hertog Ernst I van Saksen-Coburg-Gotha, den job.

In 1920 beslôot Albert I dat den titel hertog van Saksen en de familiename Saksen-Coburg-Gotha nie mè zou gebruukt wordn deur wa dan de Duutse troepn gedeurende den Êeste Weireldôorloge in België uutgericht haan. Van ton of stoat 't Belgisch keuninklik huus officiêel bekend as van België.

Portugal bewerkn

 
Karel van Portugal

Op den êestn januoari 1836 trouwde Ernst zyn kozzen mè keuniginne Maria II van Portugal en wierd azo Ferdinand II van Portugal. Azo begost de Portugeesche lyne van 't Huus Bragança-Saksen-Coburg en Gotha die an de macht gebleevn is toet an 1910, wannêer dat de monarchie wierd ofgeschaft.

  • 1853-1861: Peter V
  • 1861-1889: Lodewyk I
  • 1889-1908: Karel I
  • 1908-1910: Emanuel II

Verênigd Keunienkryk bewerkn

 
Eduard VII van 't Verênigd Keunienkryk

De zeune van hertog Ernst I, Albert, trouwdige up den tiensten februoari 1840 mè keuniginne Victoria van 't Verênigd Keunienkryk. Van ton of hêtigde 't Iengels keuninklik huus officiêel Saksen-Coburg-Gotha. In 1917 veranderde den keunienk George V de name noa 't Huus van Windsor.

  • 1901-1910: Eduard VII
  • 1910-1936: George V

Bulgareye bewerkn

Een ander lid van de familie, Ferdinand I van Bulgareye, wierd achter 't oftreedn van de keunienk Alexander I up den zevensten juli 1887 prins en loater keunienk van Bulgareye. De latste keunienk, Simeon Sakskoboerggotski hèt ook de name Saksen-Coburg-Gotha (Bulgaars: Sakskoburggotski) as zyn familiename en was van 2001 toet an 2005 êeste minister van Bulgareye.

  • 1887-1918: Ferdinand I
  • 1918-1943: Boris III
  • 1943-1946: Simeon II

Saksen-Coburg en Gotha bewerkn

  • 1826-1844: Ernst I
  • 1844-1893: Ernst II
  • 1893-1900: Alfred
  • 1900-1918: Karel Eduard

Ernst I stierft in 1844 en wierd upgevolgd deur zyn zeune Ernst II. In 1893 stierf Ernst II zounder kienders, en zyn trône zoudt eigentlik moetn overgegoan hèn noa de Prins van Wales, de loatere Eduard VII van 't Verênigd Keunienkryk. Eduard hèt 't anbod loatn verby goan en zyn joungere broere Alfred is an de macht gekommn.

Od Alfred in 1900 stierf wierd je upgevolgd deur zyn kozzen Karel Eduard, een klêenzeune van keuniginne Victoria. In 1918 wierd je gedwoungn van de trône up te zeggn.