Isabella I van Kastilië

Isabella I van Kastilië, bygenoamd de Katholieke (Madrigal de Las Altas Torres, 22 april 1451 - Medina del Campo, 26 november 1504), was keuniginne van Kastilië van 1474 tout an eur dood. Deur te trouwn me Ferdinand II van Aragon was deur de vereniginge van de twi keuninkrykn de boasis geleid van ’t loatere Spanje.

Eur familie

Eur ouders woarn Johan II van Kastilië en Isabella van Portugal. Z’aad ook nog e joungere broere, Alfonso en ’n veel oudere olfbroere Hendrik IV, die under voader Johan II achter z’n dood in 1454 ipvolgde.

Eur leevn

Isabella gerakteg actief betrokkn in de politiek omdan de meeste edelliedn in 1465 in ipstand gekommn woarn teegn ’t besteur van Hendrik. Under broere Alfonso wierd ols teegnkeunink uutgeroepn mo je stierf ounverwachts in 1468 an z’n veertien joar.

De neegntienstn oktober 1469 trouwde Isabella in Valladolid me Ferdinand II van Aragon. Paus Alexander VI noemdeg under de Katholieke Keuningn.

D’n elfstn december 1474 stierf Hendrik IV en Isabella voldeg em ip.

1492

1492 was ’n belangryk joar vo Kastilië deur:

• De Reconquista of de Christelikke eroveringe van Granada ip de Moorn, de moslims. In Granada aan de joodn en de moslims de macht en de Reconquista was ol eeuwn bezig. In januoari 1492 was de eroveringe voltooid, woadeure da heel Granada weer ounder de Christelikke macht kwam.
• De expeditie van Christoffel Columbus. Loater in ‘t zelfste joar kreeg Christoffel Columbus de toeloatinge van Isabella en eur vint, en ze zorgdn vo de financieringe. De ountdekkingn van de nieuwe weireld woarn ’n goeie zoake vo Kastilië en loagn mee an de boasis van ’t Spoans weireldryk van under kleenzeune Karel V, keizer van ‘t Illig Roomsche Ryk.

String katholiek

In 1492 dwoung Isabella de joodn under te bekeern tout ’t Christndom of te veruuzn uut Spanje. Van dedie die vertrokkn wierd under goud, zilver en geld angesleegn. In 1499 gebeurde ’t zelfste me de moslims. D’r woarn d’r die under lietn doopn en d’andere vertrokkn.

Vo die reedn zyn Ferdinand en Isabella de geschiedenisse ingegoane lik de katholieke keuniengn (Spoans: los Reyes Católicos).

Latste regeringsjoarn

Binst eur latste regeringsjoarn aad Isabella veel teegnsloagn in eur persoonlik leevn deur ’t verlies van eur enigste zeune Johan (†1497), eur dochter Isabella (†1498) en eur kleenzeune Miguel (†1500).

In 1504 is ze gestorvn. Eur dochter Johanna van Kastilië, bygenoamd de Woanzinnige volgdeg eur ip.

Eur kinders

• Isabella, getrouwd mè Emanuel I van Portugal
• Johan, getrouwd mè Margaretha van Oostnryk
• Johanna, bygenoamd de Woanzinnige, getrouwd mè Filips den Schoonn
• Maria, getrouwd mè Emanuel I van Portugal
• Catharina, getrouwd mè Hendrik VIII van Iengeland