Tiber

Den Tiber (Italioans: Tevere, Latyn: Tiberis) es e riviere in't midd'n van Itoalië van 404 kilomèiters lank en es doamee d'ip twêe noa langste riviere van Itoalië, achter d'n Po en den Adige.

Liggienge van den Tiber

Den Tiber by d'Ingelnbrugge in Rome

De bronne van den Tiber ligt ip 'n bergflanke van de Monte Fumaiolo in d'Oapenynn'n ip 'n ôogte van 1268 mèiters (by de plekke Verghereto, ip't schee'n tusschn Toscoane en Emilia-Romagna). Ze strôomt ezo richtienge 't zuud'n deur de regio's Toscoane, Umbrië en Lazio. De Tiber lôopt ôok tweis deur d'n ôofstad Rome, woar o de nôordkantn van't stee ze ôok tôopekomt mè d'Aniene, oar belangrykste zy-riviere. In't center van Rome ligt ôok 't eyland Isola Tiberina in de riviere, tusschn de wyk Trastevere en 't oude center. O de zuudkantn van Rome buugt den Tiber lichtjes of noa 't westn noa den Tyrreenschn Zêe. Uutendelyk moundt z'ier uut in twêe takk'n woaby z'in't zuud'n deur de buutnwykn van Ostia-Isola Sacra lôopt en in't nôord'n deur Fiumicino. Dien latstn tak by Fiumicino es eigntlyk wel e kanoal, da gegroavn es bist de regeerienge van keyzer Claudius en verbeterd es ounder Trajanus. Byst de middelêeuwn roakte 't kanoal wel doanig verzand, da z'et nie mêe koestn gebruukn vo grôote bôotn, mor in 1612 wierd et ipnief bevoarboar gemakt ip besluut van paus Paulus V.

Den Tiber wos vo de Romein'n ôok e stif belangryke riviere. De stad es istorisch geziene ountstoan en gegroeid by 't Isola Tiberina, wa e goe oovrsteekplekke wos van de riviere en ip de route lag van de commerce, surtout dedie in zout (vandoar da ze loatere heirboane ip da tracée de Via Salaria noemdigd'n). Volgest de legende wierd'n de stichters van Rome, de twêeliengbroers Romulus en Remus, achtergeloatn by de riviere woa ze gered wierd'n deur e wolvinne die ulder verzorgde en melk gaf.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Tiber van Wikimedia Commons.