Yzerbedevoart
Den Yzerbedevoart is e bedevoart die de gesneuvelde Vlamsche soldoatn van d'n Êestn Weireldôorlog erdenkt.
Geschiedenisse bewerkn
- De bedevoart is begun in 1920 in Koaskerke en bestoat ouk nu nog. De Vlams-Nationalistn oudn d'erinnerieng van de Frontbewegieng in leven: Nooit Meer Oorlog, Zelfbestuur en Godsvrede ('t Yzertestament). Anders gezeid: gin ôorlog ne mi, e zelfstandig Vloanderen en soamenwerkieng tusschen olle Vloamiengn - wuk da nunder strekking ouk is.
- Acht joar loater stoeg den Yzertôorn der.
- De miserie begoste in d'n Twiddn Weireldôorlog (1940-1945). Vele Vlams-Nationalistn deejn mei mi 'n Duuts. Sommigte woarn overtuugd da ze mi de Nazi's eindelik en ounofankelik Vloandern ging krygn. Andere woarn meilopers of woarn opestookn (byvôorbeeld deur de kerke e pasters lik Cyriel Verschaeve). Nog andere moestn ni weetn van Nazi-Duutsland. Moar achter 'n Ôorlog zat 't spel op de woagn: ol de Vlams-Nationalistn, zounder uutzoundering, woarn bekeekn voe collaborateurs. 'n Yzebedevoart krêeg va toen of ouk e 'zwort' kantje.
- In 1946 wierd 'n Yzertôorn opgebloazen. De doader e ze nôoit gevoen.
- In de jaren '80 kwaamn d'r mêer en mêer neo-nazi's na 'n tôorn. Dedie addn dudelik gin bôodschap an "Nooit Meer Oorlog". 't Stoat pertank in verschillige toaln op 'n tôorn geschreevn.
- 't Yzerbedevoartcomité ounder leiding van voerol Lionel Vandenberghe wilde mêer vook trekken. Ze vertoaldn 't Yzertestament na Vrede, Vrijheid en Verdraagzaamheid en stichende e museum. De Vloamingn va de rechtervleugel, vorol Vlaams Blok (nu Vlaams Belang) en een dêel van de Volksunie (nu opgedêeld in Spirit en N-VA), wos nie 't akkôord mi Vandenberghe.
- Dieptepunt kwam in 1996 ton da ze vochtn op de wêe. Vele bedevoarders weezn in de richtieng van 't Vlaams Blok.
- Sedert 2003 et de rechtervleugel een eigen 'bedevoart', noamelik de Yzerwoake. Zyder trekkn achter e poar joar even vele (of even letter) vook lik 'n Yzerbedevoart.