Filips IV van Spanje: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: bs, ch, tl Anders: bg |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 19:
}}
'''Filips IV''' (Valladolid (Spanje), [[8 april]] [[1605]] – [[Madrid]], [[17 september]] [[1665]]) was van [[1621]] tout [[1665]] keunink van [[Spanje]] en soeverein van de Spoansche Nederlandn en van [[1621]] tout [[1640]] (ols Filips III) keunink van [[Portugal]].
==Zyn leevn==
Filips IV is geboorn in Valladolid en je was
Je was zestien joar ot ’n z’n voader ipvolgde, mo je voeldeg' em nog nie capabel vo te regeern. Je liet em doarom bystoan deur Gaspar de Guzmán y Pimentel, ertog van Olivares en nog andere adviseurs. Da makte dat er vele corruptie was. Filips IV was pertang energieker of
Filips IV interesseerdeg' em styf an kunst en
▲In 1646 stierf z’n zeune Baltasar Carlos en dat èt ‘n noois kunn verwerkn.
==Oorloogn==
Ounder Filips IV voerde Spanje oorloogn teegn d’ipstandige [[Nederlandn]], [[Frankryk]], [[Portugal]], de protestantn in ’t [[Illig Rôoms Ryk]] en [[Iengeland]] en vo die oorloogn te kunnn betoaln most ‘n oge belastingn effn. Je voelde wel mee mè z’n volk da styf ofzag, mo van
In 1640 most ‘n d’ounofankelikeid van Portugal toestoan en in dazelfste joar kwam Catalonië in ipstand teegn de Spoansche krone. In 1662 kostn Filips’ troepn Barcelona were erovern.
Filips makte t’ende van
Achter ’t verlies by de slag by Duunkerke (1658), binst de Spoans-Franschn oorlog, most Filips were gebiedn ofstoan: ‘t Groafschap Artesië, gebiedn in Picardië en ’t Groafschap Enegouwn. En
Omda Filips’ vrouwe gestorvn was
▲Achter ’t verlies by de slag by Duunkerke (1658), binst de Spoans-Franschn oorlog, most Filips were gebiedn ofstoan: ‘t Groafschap Artesië, gebiedn in Picardië en ’t Groafschap Enegouwn. En ook ten zuudn, langs de Pyreneeën, zakte de grenze 40 kilometer no beneen. ’t Vredesverdrag, de Vrede van de Pyreneeën, makte ’n ende an de Spoans-Franschn oorlog. Filips most z’n dochter Maria -Theresia van Spanje loatn trouwn mè [[Lodewyk XIV]] van Frankryk en je most e bruudschat beloovn die nie betoalboar was vo Spanje. In ’t vredesverdrag stound da Maria -Theresia of eur kinders de Spoansche krone nie kostn ervn.
▲Omda Filips’ vrouwe gestorvn was trouwdegt ie mè Maria Anna van Oostnryk vo nog e zeune en ipvolger te kunn en. Da lukte mè Karel II, de volgndn keunink van Spanje. Mo loater, achter zyn dood, begost de Spoanschn Successieoorlog, woadeure dat er ’n ende kwam an de [[Spoansche Habsburgers]] en de [[Zudelikke Nederlandn]] gingn were no d’n Oostnrykschn tak.
[[Ofbeeldienge:Diego Velázquez 055.jpg| thumb|Prins Baltasar Carlos deur [[Velázquez]]]]
▲== Vrouwn en kinders ==
In 1615 trouwde Filips in Burgos mè z’n
* Maria Margaretha (1621 †)
* Margaretha Catalina (1623 †)
* Maria Eugenia (1625-1627)
* Isabella Theresia (1627 †)
* Balthasar Carlos (1629-1646)
* Francisco (1634 †)
* Anna Antonia (1636 †)
* Maria-Theresia van Spanje (1638-1683), getrouwd mè keunink Lodewyk XIV van Frankryk
Z’n twidde vrouwe was aartsertoginne Maria Anna van Oostnryk, dochter van keizer Ferdinand van ’t [[Illig Rôoms Ryk]]. Z’aan vuuf
* Margaretha Theresia van Spanje (1651-1673), getrouwd mè keizer Leopold I van ‘t Illig Rôoms Ryk
* Maria (1655 †)
Regel 53 ⟶ 57:
* Thomas Karel (1658-1659)
* [[Karel II van Spanje]] (1661-1700), keunink van Spanje
Filips IV aad ook verschillige ounwettige
*Juan José of [[Juan II van Oostnryk|Don Juan II van Oostnryk]]. Je was de zeune van de toneelactrice Maria Inés Caldéron en je was van 1656-1659 [[Landvoogd van de Nederlandn|landvoogd van de Spoansche Nederlandn]].
[[Categorie:Habsburg]]
| |||