Loaknolle: verschil tussen versies

De '''Loaknolle''' en zyn torre is 't bekendste gebouw van [[Yper]]. 'n Bouw dervan is begunn round 1260 en 't hele gebouw wos greed in 1304. Ze wos bedoeld voun [[Loaknandel|loakn]] die anevoerd wos van up d'[[Yperlee]], te verkoopn en te stockeern. De torre en 't westelik gedeelte stoegn der eest, toune doarachter 't oostelik gedeelte. 't Is een van de grotste nie-kerkelikke, gotische gebouwn van [[Europa]]. De [[Sint-Moartnskathedroale]], die der juuste bachtn stoat, is e bitje vroegerder ezet.

 

De bouw van de Loaknolle en d'Olletorre ku nie los ezien zien van de economische ountwikkeliengn van de 10ste tout de 13ste eeuwe. Doa woa da 't kerngebied van de loaknindustie round 't joar 1000 surtout an de Somme lei (te zuudn van [[Rysel]]), verlei et nem in de twee eeuwn derachter no 't noorn. De belangrykste steedn van 'n dien tyd woarn [[Brugge]], [[Gent]] en Yper zevve. Oul d'Yperlee en 'n [[Yzer]] kwaamn der sjette en aar groundstoffn van uut [[Iengeland]] nor Yper en ol zere moest er e plekke kommn voun olles te kunn stockeern en verkoopn (deur ieder durtje). 't Begun van 'n bouw van d'olln is van 1260, 't wo greed in 1304.

 

't ''Nieuwerck'', woa dan nu de roadzoale van 't stee is, is van vele loater (1619) en is barok.

 

Up 't toppunt van ze rykdom wundn der in Yper 50 000 menschn, die voun 'n dien tyde indeliks vele wos, ollene Gent en Brugge deen beter. 't Stoegn toune oek uuzn woa dan nu de ''Verdrounkn Ween'' zyn, nu e woaterwin- en natuurgebied. [[Nieuwpoort]] wos toune voun Yper wuk dat [[Damme]] voun Brugge wos.

 

't Deurde egliek nog en goe 200 joar voun da 't helegans edoan wos.

 

[[Image:Ypres Belgium NGM-v31-p337-B.jpg|thumb|left|250px|De Loaknolle beisn WOI, nog voorn dan ze heel ebombardeerd wos.]]Lik de reste van Yper, kreegn oek d'Olln der ferme van beist 'n [[Êestn Weireldôorloge|Eestn Weireldoorloge]]. Met dat Yper te middn 't frount lei, wos verre olles kapot eschootn deur de [[Duutsland|Duutchers]], ollene eentige meurn van de torre en 't westelik deel stoegn nog rechte. Achter 'n oorloge is heel 't gebouw erzet juuste lik dat van te voorn wos, ounder leidienge van Coomans en Pauwels, twee architectn. An 'n ounderkant kuj nog ossan d'origine steenn zien. 't Nieuwerck is mor in 1962 erzet.

 

 

Nu zyn de Loaknolln deels gebruukt voun 't museum [[In Flanders Fields]] en deels voun polyvalent gebruuk lik evenementn en tentoonstelliengn. Me tyd got heel 't gebouw (buutn 't Nieuwerck) inenoomn zyn deur 't museum.