Woaterholle: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Ofbeeldienge:Brugge - Waterhalle schilderij 17de eeuw.jpg|thumb|De Woaterolle. Detail uut 't schilderye ''De zeven wonderen van Brugge'' ([[Bagynof (Brugge)|Bagynof]])]]
[[Ofbeeldienge:Brugge - Waterhalle 1294 - 1787.jpg|thumb|Ounder: De Woaterolle in 1562]]
'''De Woaterolle''' (AN: Waterhalle) (1285-1787) was e middeleeuws gebouw in [[Brugge]], die boovn de riviere ''de Reie'' gebouwd was ip de [[Grôte Markt (Brugge)|Markt]], tusschn de Philipstockstroate en de Breidelstroate.
 
In de [[Gotiek|Gotische]] overdekte Woaterolle, die uniek was in de [[Nederlandn]], kostn klêne scheepnbôotn die van Damme kwoamn under marchandise loadn en lossn.
 
In 1787 wierd ‘t gebouw ofgebrookn. D’r zyn nog twi piloarn van te zien in den Arentshof, den hof tusschn ‘t [[Groeningemuseum]] en ‘t [[Gruuthusemuseum]].
Regel 10 ⟶ 9:
 
==Geschiedenisse==
[[Ofbeeldienge:Brugge - Waterhalle 1294 - 1787.jpg|thumb|Ounder: De Woaterolle in 1562]]
In d'elfste eeuwe was Brugge uutgegroeid tout e commercieel center van Europees niveau. In die periode was de nateurlikke verbindienge van Brugge me de zêe begunn te verzandn. Mor in 1134 veranderde de Vlamsche kustvlakte deur e [[Duunkerke III#Stormvloed van 1134|stormvloed]]. D’r was e diepe bevoarboare zêegeule ountstoan, ’t [[Zwin]] ountstoan, die bevoarboar was vo grôte zêescheepn en liep tout in [[Damme]].
 
In de twiddn elft van de 12e eeuwe wierd Brugge deur e kanoal verboundn met ‘t Zwin.
Damme aad in 1180 stadsrechtn gekreegn van [[Groaf van Vloandern|groaf]] Filips van den Elzas en doa wierd de marchandise van de grôte zêescheepn overgeloadn in klêne bôotn, die in ‘t center van Brugge kostn geroakn langs de Langereie, de Spegelreie en de Kroanreie. Da was ton e stik van de riviere de Reie.
 
==Bouw van de Woaterolle==
In de 15e eeuwe kostn de grôte scheepn mo tout Sluus mi voarn deur de verzandienge van ‘t Zwin en wierd Sluus de vôorhoave van Brugge.
ToutVo an den bouw vanda de Woaterolle ind’r 1284,stound wierd er an de reiekoaie ip de markt in oopn lucht gelost en geloadn. De vis wierd doa verkocht en ‘t ambachtshuus van de visverkopers stound an de nôordkant van ‘t pling, dichte by de [[Sint-Christoffelkerke (Brugge)|Sint-Christoffelkerke]], die nu nie mi bestoat.
 
In de 13e eeuwe wierd d’r beslist van dichte by de loaknolle (‘t loater belfort), ’n overdekte Woaterolle over de reie te bouwn, woa dan de bôotn kostn binn voarn. Azo kostn ze loadn en lossn in ’t droge en boovn kost de marchandise gestockeerd wordn.
 
De loaknindustrie was de belangrykste inkomste. Z’aan d’invoer van Iengelsche wulle nodig vor under Vlams loakn te moakn, e stoffe van oogstoande kwaliteit, die vanuut Brugge over hêel Europa uutgevoerd wierd.
Regel 25 ⟶ 28:
 
Deur die commerce van over zêe langs ‘t Zwin, kende Brugge tusschn de 12e en 15e eeuwe e grôotn economischn bloei en ze groeidn uut tout êen van de belangrykste steedn van Europa.
 
Tout an den bouw van de Woaterolle in 1284, wierd er an de reiekoaie ip de markt in oopn lucht gelost en geloadn. De vis wierd doa verkocht en ‘t ambachtshuus van de visverkopers stound an de nôordkant van ‘t pling, dichte by de [[Sint-Christoffelkerke (Brugge)|Sint-Christoffelkerke]], die nu nie mi bestoat.
 
[[Ofbeeldienge:Simon Bening - Oktober.jpg|thumb|De kroane van Brugge deur Simon Bening]]
 
In 1288 liet de stad Brugge ip de markt 'n houtn kroane moakn vo zwoare lastn uut de scheepn t’oaln. Die kroane wierd angedreevn deur kroanjounges, die in ‘t rad mostn loopn. De kroane van Brugge stoat ip verschillige schilderyen:
*[[Hans Memling]] (1479), ols detail van de Mystieke trouw van d'Illige Catharina (Brugge, [[Oud Sint-Jan]])
Regel 37 ⟶ 36:
 
In 1290 wierd de kroane verplatst no de koaie an de Sint-Jansbrugge (nu de [[Jan van Eyck]] platse), vo platse te moakn vo de bouw van de Woaterolle. ‘t Tolhuus stound doar ook en d’r round kwoamn veel buutnlandsche commercantn van de Hanze, Duutsers die Ôosterliengn genoemd wierdn en Spanjoardn en Italioann under vestign.
 
In de 15e eeuwe kostn de grôte scheepn mo tout Sluus mi voarn deur de verzandienge van ‘t Zwin en wierd Sluus de vôorhoave van Brugge.
 
In 1745 veruusde de vismarkt van de markt no de Broamberg en kwamt de Koornmarkt no de markt.