Geologie van West-Vloandern: verschil tussen versies

 

'T begint ollemolle in 't Ordovicium / Siluur, zôon 500 toe 400 miljoen joar geleeën. Ton was West-Vloandern 'n dêel van Avalonia, 'n microcontinent da was afgebrookn van Gondwana, en op 'n koers was vor 'n botsienge mê Laurentia en Baltica. Van de koarte kujje zien det Avalonia uut zuudelik Ierland, Iengeland en Wales, Olland, België en 't noord-westen van Vrankryk bestoend. Êenmoal dat Avalonia begont te botsen met de twêe andere continenten etta aanleidienge gegeevn an 't Brabants Massief, en dad is in den oendergroend van West-Vloandern nog oltyd 't fundament van de geologie.

 

Gondwana et Avalonia gevolgd, en de subductie van de ploate hê vulkansiche uutbarsiengn veroarzakt. De mêest bekende plekken van die vulkanische stên'n lign buutn West-Vloandern, in Quenast en Lessine, mô ze lign wel overolst wô dender kolsy'n in West-Vloandern zyn. In West-Vloandern zyn der nog mamatische intrusies in plekn gelik Leffinge, Lichtervelde, Roeseloare, Pittem, Izegem en Kuurne.

 

Ierachter is 't er 'n hêele gapienge omdet 't Brabants Massief in West-Vloandern hêiltegansten boovn 't woater staakt vanof 't Perm toet an 't midden van 't Kryte (± 300 toe 100 miljoen joar gelêen). Toetan 't Oligoceen (100 toe 30 miljoen joar gelêen) lage 't ollemolle oender woater, en de miengelienge van zand en klyte det ton is ofgezet is de latste belangrike laagn in 't binnenland van West-Vloandern.

't Mioceen (25 toet ongeveer 10 miljoen joar gelêen) is wel interessant, omdet 't mêeste van West-Vloandern boovn 't woater staakt, met 'd uutzoenderienge van 't hêele zuudlike gedêelte woddender zandbankn in 'n zêegeule laagn. Da zand bevatte yzer, en dat is nu de yzeroedende zandstêen'n van de Vlamsche Ardenn'n (Kemmelberg, Kasselberg, Katsberg).

 

Loater, gedeurende d'ystydn lage 't zêewoater veel lêger dan nu, en de riviern en under beddienge diepe uutgegraavn. Gedeurende dien tyd is 't er ook veel zand en lêem van de droge Nôordzêevlakte ingewôid, en daddis d'uppevlaktelaagn demm'in de mêeste dêeln van est-Vloandern kunn'n zien. .Tussn 'd ystydn zyn die vallein ton mê zand and klyte upgevuld, en de latste kê, in 't Holoceen is onze hêele kustvlakte geleidelik upgevuld toedemme de polders ân gelik demme ze nu kenn'n.

 

An de kustvlakte zyn de duun'n gilve, end de polders verschillnde soartn groene. Verder inland is gilve hoofzaaklik zand, oranje lêemzand, en rôze zanderig lêem.

 

"Geologie van Vlaanderen - een schets" (dr. L. Broothaers) Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie