Wikipedia

Hendrik I de Veugeloare: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Vorige veranderiengeVolgende veranderienge →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
VolkovBot (discuusjeblad | bydroagn)
bots
10.194 bewerkingen
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
4.476 bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Dynastie|
| ploatje = [[Ofbeeldienge:Heinrich-der-finkler-darbringung-der-kaiserkrone.jpg|center|thumb|<center>Hendrik I krygt de kronekrône binst dat ’n veugels vangt mème nettn]]
| noame = Hendrik I de Veugeloare
| leevn = [[876]] - [[936]]
| functie1 = ertoghertog van Saksn
| periode1 = 912 – [[936]]
| vôorganger1 = Otto I van Saksn
| ipvolger1 = Otto I van ‘t [[IlligHillig Rôoms Ryk]]
| functie2 = Keunink van [[Oost - Francië]]
| periode2 = 919 – [[936]]
| vôorganger2 = [[Koenraad I van Oost-Francië]]
| ipvolger2 = Otto I van ‘t [[IlligHillig Rôoms Ryk]]
| voader = Otto I van Saksn
| moeder = Hadwig van Babenberg
}}
'''Hendrik I de Veugeloare''' (Duuts: Heinrich der Vogler of der Finkler, Latyn: Henricius Auceps), van ’t Saksisch uushuus Liudolfingn, (Membleebn (Saksn) [[876]] – Memleebn, [[2 juli]] [[936]]), was ertoghertog van Saksn van 912 en keunink van [[Oost-Francië]] van 919 tout an zyn dôod.
 
Achter ’t uutstervn van de [[Karoliengers]] was de macht van ’t Oostelikôostelik deelstik van ’t Karolingisch Ryk in zyn andnhandn gekommn.
 
Je was den êestn keunink van de dynastie van de Ottoonn van ‘t [[Hillig Rôoms Ryk]] van Duutsche keuniengn en keizers. Ip t’ende van zyn leevn woarn ol de Duutsche stammn verênigd in êen keuninkryk. Doadeure wordt Hendrik I anzien ols de stichter van ’t middelêeuws Duutsland, tout ton gekend ols Oost-Francië.
 
==Zyn jounk leevn==
Hendrik I was de zeune van Otto I, ertoghertog van Saksn en Hadwig van Babenberg.
In 906 trouwdeg't ie mème Hatheburg, dochter van Erwin, groaf van Merseburg. UnderHunder uwelikhuwelik wierd oungeldig verkloard achter de geboorte van underhunder zeune Thankmar.
 
In 909 trouwdeg't ie in Wallhausen mème Mathilde van Ringelheim, bygenoamd d’Illiged’Hillige, dochter van Diederik, groaf van Westfaaln. Ze stichtte verschillige religieuze instituutn o.a. d’abdye van Quedlinburg, woa dadat Hendrik I begroavn is en loater illighillig verkloard.
 
==Zyn jounges==
MèMe z’nzyn eesteêeste vrouwe, e zeune:
*Thankmar († 938)
MèMe z’nzyn twidde vrouwe, drie zeuns en twêetwi dochters:
*Otto, keizer van ‘t [[IlligHillig Rôoms Ryk]]
*Hendrik I van Beiern, ertoghertog van [[Beiern]]
* Bruno den Grootn, aartsbisschop van [[Keuln]]
*Gerberga van Saksn, getrouwd mème Giselbert van Lotharingn en loater mème Lodewyk IV van [[Frankryk]]
*Hadwig van Saksn, getrouwd mèmet Hugo den Grootn van Frankryk en moeder van [[Hugo Capet]], keunink van Frankryk en den êestn van ’t uushuus Capet ([[Capetiengers]] (987 - 1328))
 
==Zyn loater leevn==
Achter den dôod van zezyn voader in 912 volgdeg't ie emhem ip ols ertoghertog van Saksn.
 
Van 912 tout 915 vocht 'n teegn de Duutschn keunink Koenraad I, over Thüringn. Mo toch wierd ’n ip Koenraads sterfbedde angeduud vo zyn ipvolger te zyn. ▼
 
▲Van 912 tout 915 vocht 'n teegn de Duutschn keunink [[Koenraad I van Oost-Francië|Koenraad I]], over Thüringn. Mo toch wierd ’n ip Koenraads sterfbedde angeduud vo zyn ipvolger te zyn.
In meie 919 wierd ‘n in Fritzlar deur edeln van Francië en Saksn tout keunink verkoozn. Deur de twêe andere machtige ertogdommn, Zwaabn en Beiern, wierd ’n nie erkend ols keunink. Zynder verkoozn Arnulf van Beiern, ertog van Beiern. Achter enigte veldtochten wierd den ertog van Zwaabn gedwoungn vor em t’erkenn en Arnulf van Beiern gaft de Duutsche trone in 921 ip. ▼
 
▲In meie 919 wierd ‘n in Fritzlar deur edeln van Francië en Saksn tout keunink verkoozn. Deur de twêetwi andere machtige ertogdommnhertogdommn, Zwaabn en Beiern, wierd ’n nie erkend ols keunink. Zynder verkoozn Arnulf van Beiern, ertoghertog van Beiern. Achter enigteênigte veldtochtenveldtochtn wierd den ertoghertog van Zwaabn gedwoungn vor emhem t’erkenn en Arnulf van Beiern gaft de Duutsche tronegaf in 921 ip.
In 922 verjoegt ’n ôok Karel den Simpeln (Nederlands: Karel de Eenvoudige) van Lotharingn, die in 910 deur de Lotharingsche edeln benoemd was tout keunink in ’t noadêel van Koenraad I. ▼
 
▲In 922 verjoegt ’n ôok [[Karel denIII Simpeln (Nederlands:van West-Francië|Karel deden Eenvoudige)Simpeln]] van Lotharingn, die in 910911 deur de Lotharingsche edeln benoemd was tout keunink in ’tde noadêelplekke van Koenraad I.
In ‘t joar 925 kost ’n ôok Olland, Kennemerland en Texel by z’n ryk voegn en doadeure wast ’n mêer ip ze gemak an de westgrenzn en kost ’n em beter concentreern ip de ôostgrenzn. ▼
 
▲In ‘t joar 925 kost ’n ôok OllandHolland, Kennemerland en Texel by z’n ryk voegn en doadeure wast ’n mêer ip zezyn gemak an de westgrenzn en kost ’n emhem beter concentreern ip de ôostgrenzn.
By z’n latste veldtocht in 934 vielt ‘n [[Denemarkn]] binn en je veroverde ‘t ertogdom Sleeswyk.▼
 
▲By z’n latste veldtocht in 934 vielt ‘n [[Denemarkn]] binn en je veroverde ‘t ertogdomhertogdom Sleeswyk.
==Dôod en ipvolginge== ▼
Ip t’ende van z’n leevn woarn ol de Duutsche stammn verênigd in één keuninkryk. Doadeure wordt Hendrik I anzien ols den eestn keunink en stichter van ’t Duuts Illig Rooms Ryk (Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation).
 
▲==Dôod en ipvolgingeipvolgienge==
IpDen [[2twiddn juli]] [[936]] stierft ’n deur e beroerte in Memleben, êen van z’n favoriete plekkn, an e beroerte.
Je wierd ipgevolgd deur zezyn zeune Otto, die in 962 deur de paus tout keizer gekroondgekrôond wierd. Da was ’t officieel begun van ’t Duuts [[IlligHillig Rôoms Ryk]].
 
Thankmar, de zeune van z’nzyn êeste vrouwe, rebelleerde teegn z’nzyn olfbroerehalfbroere Otto en j'is gestorvn in e veldtocht in 936.
 
Hendrik kreegkrêeg z’nzyn de bynoame ''de Veugeloare'', omdat ’n ip veugeljacht zou gewist zyn otost ‘n ingelicht wierd over z’nzyn keuninkschap. Die anekdote zou stammn uut de 12e12ste eeuweêeuwe.
 
[[Categorie: Middelêeuwen]]
Overgenomen van "https://vls.wikipedia.org/wiki/Hendrik_I_de_Veugeloare"