Ystyd: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MarnixR (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
intro, sp, iw, links, commons
Regel 1:
==Pleistocêen Ystyd==
 
[[Ofbeeldienge:Vostok-ice-core-petit.png|thumb|300px|Varioaties in temperateure, CO<sub>2</sub>, en stof van de Vostok yskern over de latste 400,000 joarn]]
Een '''ystyd''' of '''glacioatie''' is e geologisch tydvak woarin dat er yskappn vôornkommn.
On de mensn over den '''Ystyd''' klappn, peizn ze mêestol an de koude periode die round 1.8 [[Ma]] begost êt, en ongevêer tienduusd joar geleen gestopt êt. Behalve dat 't eigentlik nog nie gedoan is: me zyn mô zjuuste in een [[Interglacioal|interglacioale periode]] tussn twê koude pêrioodn. Dat is omdat 't wel een bitje gecomplikeerdr is dan êen langen ystyd. Ojje d' yskernn die in Groenland en Antarctica geboard zyn kunt geloovn, zyn de temperateurn verschillende kêern up en nere gegoan ounder den invloed van de [[Milankovitch cyclus|Milankovitch cyclussn]].
==PleistocêenPleistoceen Ystyd==
On de mensn over den '''Ystyd'''ystyd klappn, peizn ze mêestol an de koude periode die round 1.8 [[Ma]] begost êthèt, en ongevêer tienduusd joar geleen gestopt êtis. Behalve dat 't eigentlik nog nie gedoan is: me zyn moa zjuuste in een [[Interglacioal|interglacioale periode]] tussn twêtwêe koude pêrioodnperioodn. Dat is omdat 't wel een bitje gecomplikeerdrgecomplikeerder is dan êen langen ystyd. OjjeO je d' yskernn die in Groenland en Antarctica geboard zyn kunt geloovn, zyn de temperateurn verschillende kêern up en nere gegoan ounder den invloed van de [[Milankovitch cyclus|Milankovitch cyclussn]].
 
Gedeurende d' ystydn was [[West-Vloandern]] wel nie deur ys bedekt, moa 't was hier toch deftig koud, en de hêel d'omgevienge was toendra. Boovn de gletsjers was t't er een constant hogedrukgebied, en van dôruutdoaruut kreeg West-Vloandern veel nôordenwiend da stof en zand vanuut den (droge) [[Nôordzee]] bloasde. 't Is dôvandoavan dat 't grotste dêel van West-Vloandern zand of lêem is bedekt.
 
Waddat 't leevn olhier deruut zaag gedeurend 't Pleistocêen weetn we nie direct omda me gin fossielen van die periode gevoundn ên, mô overbluufsels die vanup den [[Doggerbank]] upgevist zyn geevn wel een idee van wat dat 't moe gewist zyn.
 
WaddatHoe dat 't leevn olhier deruut zaag gedeurendgedeurende 't PleistocêenPleistoceen weetn we nie direct omda me gin fossielen[[fossieln]] van die periode gevoundn ênhèn, moa overbluufsels die vanup den [[Doggerbank]] upgevist zyn geevn wel een idee van wat dat 't moe gewist zyn.
==Oudere Ystydn==
Veel verdrverder in de [[prehistorie]] zyn der nog goed gedocumentêerdegedocumenteerde ystydn van 't Ordovicium (465 - 440Ma, poolkappn over de Sahara) en 't Carboon (300 - 270 Ma, poolkappn over Zudelik Afrika), môrmor omdat [[Avalonia]] ton dichter teegn den evenoare laag, zyn d' er dôvandoavan gin spôorn nageloatn in West-Vloandern.
 
Nog verderweg, in 't [[Precambrium]] is 't er een periode gewist tussn 800 en 700 Ma woa dat 't erup trekt dat de hêelehêle êrde[[eirde (planete)|eirde]] ounder 't ys zaat. Die periode is over 't olgemêen bekend as de "Snowball earth" (snêewbol êrdesnêeuwboleirde).
Veel verdr in de prehistorie zyn der nog goed gedocumentêerde ystydn van 't Ordovicium (465 - 440Ma, mê poolkappn over de Sahara) en 't Carboon (300 - 270 Ma, mê poolkappn over Zudelik Afrika), môr omdat [[Avalonia]] ton dichter teegn den evenoare laag, zyn d' er dôvan gin spôorn nageloatn in West-Vloandern.
 
{{Commonscat|Ice age}}
 
Nog verderweg, in 't [[Precambrium]] is 't er een periode gewist tussn 800 en 700 Ma wô dat 't erup trekt dat de hêele êrde ounder 't ys zaat. Die periode is over 't olgemêen bekend as de "Snowball earth" (snêewbol êrde).
[[Categorie:Geologie]]
 
[[af:Ystydperk]]
[[ar:عصر جليدي]]
[[bg:Ледникова епоха]]
[[bs:Ledeno doba]]
[[ca:Edat glacial]]
[[cs:Doba ledová]]
[[cy:Oes yr Iâ]]
[[da:Istid]]
[[de:Eiszeitalter]]
[[en:Ice age]]
[[eo:Glaciepoko]]
[[es:Glaciación]]
[[et:Jääaeg]]
[[fa:عصر یخبندان (دورهٔ زمینشناسی)]]
[[fi:Jääkausi]]
[[fr:Glaciation]]
[[he:עידן הקרח]]
[[hr:Ledeno doba]]
[[id:Zaman es]]
[[it:Glaciazione]]
[[ja:氷河期]]
[[lt:Ledynmetis]]
[[lv:Ledus laikmets]]
[[ml:ഹിമയുഗം]]
[[ms:Zaman Air Batu]]
[[nl: IJstijd]]
[[no:Istid]]
[[pl:Epoka lodowa]]
[[pt:Glaciação]]
[[ru:Ледниковый период]]
[[sk:Ľadová doba]]
[[sr:Ледено доба]]
[[sv:Istid]]
[[tr:Buzul Çağı]]
[[uk:Льодовиковий період]]
[[vi:Thời kỳ băng hà]]
[[zh:冰河時期]]