Cosimo I de' Medici: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Patrôon + sp
Regel 1:
{{Dynastie|
| ploatje = [[Ofbeeldienge:Angelo Bronzino 036.jpg|thumb|Cosimo I de' Medici deur [[Agnolo Bronzino]]]]
'''Cosimo I de' Medici''' ([[Firenze]], [[11 juni]] [[1519]] - [[21 april]] [[1574]]) was ertog van [[Firenze]] van 1537 tout 1574 en den êestn grôotertog van Toscane van 1569.
| noame = Cosimo I de' Medici
| leevn = [[1519]] – [[1574]]
| functie1 = Hertog van Firenze<br/>Grôothertog van Toscane
| periode1 = [[1537]] - 1569 (hertog) <br/> 1569 - [[1574]] (grôothertog)
| vôorganger1 = [[Alessandro de' Medici]]
| ipvolger1 = [[Francesco I de' Medici]]
| voader = Giovanni dalle Bande Nere
| moeder = Maria Salviati
| dynastie = [[Ofbeeldienge:Coat of Arms of Medici.svg|25px|left]] Huus [[Medici]]
}}
'''Cosimo I de' Medici''' ([[Firenze]], [[11 juni]] [[1519]] - [[21 april]] [[1574]]) was ertoghertog van [[Firenze]] van 1537 tout 1574 en den êestn grôotertoggrôothertog van Toscane van 1569.
 
Langs moeders kant stamdeg’t ie of van den oofdtakhoofdtak, de Cafaggiolo-tak, van de [[Medici]]familie, die begost me [[Giovanni di Bicci de' Medici|Giovanni di Bicci]] en z'nzyn oudseoudste zeune [[Cosimo de' Medici den Oudn|Cosimo il Vecchio]], die den tak vôort zette. Langs voaders kant stamdeg’t ie of van de Popolani-tak, die begost met de twidde zeune van Giovanni di Bicci, Lorenzo il Vecchio. (zie stamboom).
 
== Zyn leevn ==
[[Ofbeeldienge:Cosme de Médicis (Titien).jpg|thumb|left|200px|Cosimo I de' Medici deur [[Titiaan]]]]
Cosimo was de zeune van de gekende ''condottiere'' (eurlinkheurlink) Giovanni de’ Medici of Giovanni dalle Bande Nere en Maria Salviati. Zyn grôotouders langs voaders kant woarn Giovanni de' Medici, bygenoamd ''il Popolano'' en Caterina Sforza, die nog getrouwd gewist was me Girolamo Riario van ‘t [[Pazzi-komplot]]. Zyn grôotmoeder langs moeders kant was Lucrezia, d’oudste dochter van [[Lorenzo de' Medici|Lorenzo il Magnifico]].
[[Ofbeeldienge:Cosme de Médicis (Titien).jpg|thumb|left|Cosimo I de' Medici deur [[Titiaan]]]]
Je kwam an de macht an z’n 17 joar, achter dat ertog [[Alessandro de' Medici]], de vint van [[Margaretha van Parma]], vermôord was in 1537.
 
Je kwam an de macht an z’nzyn 17 joar, achter dat ertoghertog [[Alessandro de' Medici]], de vint van [[Margaretha van Parma]], vermôord was in 1537.
Allessandro was 't latste lid van den oofdtak gewist die regeerdeg' over Firenze en den êestn erfelikkn ertog.
 
Allessandro was 't latste lid van den oofdtakhoofdtak gewist die regeerdeg' over Firenze en den êestn erfelikkn ertoghertog.
Omda Cosimo langs voaders kant van den andern tak van de familie ofstamde, en tout tonne in Mugello geweund aad, wast ’n nie gekend in Firenze, mo ze koozn em omdat Alessandro ’s ênigste zeune nog mo vier joar oud en ôok ounwettig was.
 
Omda Cosimo langs voaders kant van den andern tak van de familie ofstamde, en tout tonne in Mugello geweund aadhad, wast ’n nie gekend in Firenze, mo ze koozn emhem omdat Alessandro ’s ênigste zeune nog mo vier joar oud en ôok ounwettig was.
Cosimo versterkte z’n macht deur in 1539 te trouwn me Leonora (Eleonora) van Toledo en je kost ôok den trouw arrangeern van under oudste zeune Francesco I de' Medici me Johanna van Oostnryk, de joungste dochter van keizer [[Ferdinand I van et Illig Rôoms Ryk|Ferdinand I]]. Da joar, in 1565, gaft ‘n ipdracht an Giorgio Vasario vo de [[Corridoio Vasariano]] te loatn bouwn.
 
Cosimo versterkte z’nzyn macht deur in 1539 te trouwn me Leonora (Eleonora) van Toledo en je kost ôokook den‘t trouwhuwelik arrangeern van underhunder oudste zeune Francesco I de' Medici me Johanna van Oostnryk, de joungste dochter van keizer [[Ferdinand I van et Illig Rôoms Ryk|Ferdinand I]]. Da joar, in 1565, gaft ‘n ipdracht an Giorgio Vasario vo de [[Corridoio Vasariano]] te loatn bouwn.
Zyn vrouwe Eleonora was de dochter van de Spoanschn ounderkeunink van Napels, Don Pedro Álvarez de Toledo. Ze was de nichte van den [[ertog van Alva]]. Eur oanzichte is styf gekend van eur gedistingeerde portreitn deur [[Agnolo Bronzino]].
Deur eur weundegn ze van 1549 in ’t Pittipaleis.
 
Zyn vrouwe Eleonora was de dochter van de Spoanschn ounderkeunink van Napels, Don Pedro Álvarez de Toledo. Ze was de nichte van den [[ertogFernando Álvarez de Toledo|hertog van Alva]]. EurHeur oanzichte is styf gekend van eurheur gedistingeerde portreitn deur [[Agnolo Bronzino]].
== Under jounges ==
Deur eurheur weundegn ze van 1549 in ’t Pittipaleis.
[[Ofbeeldienge:Angelo Bronzino 038.jpg|thumb|Zyn vrouwe Eleonora di Toledo met under zeuntje Giovanni deur Bronzino ([[Uffizi]], [[Firenze]])]]
 
== UnderHunder jounges ==
[[Ofbeeldienge:Angelo Bronzino 038.jpg|thumb|Zyn vrouwe Eleonora di Toledo met underhunder zeuntje Giovanni deur Bronzino ([[Uffizi]], [[Firenze]])]]
[[Ofbeeldienge:Angelo Bronzino 037.jpg|left|thumb|Bia de' Medici, zyn ounwettige dochter, stierf an eurheur zes joar (Bronzino)]]
* Maria (1540 - 1557)
* [[Francesco I de' Medici]] (1541 - 1587), grôotertoggrôothertog van Toscane (1574 - 1587), trouwde me Johanna van Oostnryk
* Isabella (1542 - 1576), vermôord deur eurheur vint Paolo Giordano Orsini, ertoghertog van Bracciano, omdat ’n peisde da z’emz’hem bedroog.
* Giovanni (1543 - 1562), kardinoal en aartsbisschop van Pisa
* Lucrezia (1545 - 1561), trouwde in 1558 met Alfonso II d'Este (1533 - 1597), ertoghertog van Ferrara
* Pietro (Pedricco) (1546 – 1547)
* Garzia (1547 - 1562)
* Antonio (1548)
* [[Ferdinando I de' Medici]] (1549 - 1609), grôotertoggrôothertog van Toscane (1587 - 1609), trouwde me Christine van Lotharingn
* Anna (1553)
* Pietro de' Medici (1554 - 1604), trouwde me z’nzyn nichte Eleonora (1556 - 1576), dochter van Don Garzia Álvarez de Toledo, markies van Villafranca. Pietro vermôordde zyn vrouwe omdat ’n peizde da z’emz’hem bedroog.
 
In 1570 ertrouwde Cosimo me Camilla Martelli. Under dochter Virginia de' Medici (1568 - 1615) trouwde in 1586 me Cesare d'Este (1552 - 1628), ertog van Modena.
 
In 1570 ertrouwdehertrouwde Cosimo me Camilla Martelli. UnderHunder dochter Virginia de' Medici (1568 - 1615) trouwde in 1586 me Cesare d'Este (1552 - 1628), ertoghertog van Modena.
J'aad ol 'n ounwettige dochter Bia van vo dat 'n getrouwd was me z'n êeste vrouwe (round 1536) en loater aad ôok nog twi jounges me z’n maîtresse Eleonora degli Albrizzi. Giovanni is wettig verkloard deur z’n voader.
 
J'aadhad ol 'n ounwettige dochter Bia van vo dat 'n getrouwd was me z'nzyn êeste vrouwe (round 1536) en loater aadhad ‘n ôok nog twi jounges me z’nzyn maîtresse Eleonora degli Albrizzi. Giovanni is wettig verkloard deur z’nzyn voader.
[[Ofbeeldienge:Angelo Bronzino 037.jpg|left|thumb|Bia de' Medici, zyn ounwettige dochter, stierf an eur zes joar (Bronzino)]]
 
== Cosimo de mecenas ==
Cosimo creëerde de [[Uffizi]] ols regeringsgebouwregeriengsgebouw (Uffizi wil zeggn: bureaus). Nu is ’t êen van de grotste kunstgalleryen van de weireld. Je was e mecenas vo kunstenoars lik Giorgio Vasari, [[Benvenuto Cellini]], [[Pontormo]] en [[Agnolo Bronzino]]. Je makte van ’t Pittipaleis ’t verbluuf van de Medici met de Boboli-oovnhoovn.
 
Cosimo I de' Medici ligt begroavn in de Cappelle Medicee van de Basilica San Lorenzo in Firenze.
Regel 66 ⟶ 77:
[[ru:Козимо I (великий герцог Тосканы)]]
[[sv:Cosimo den store]]
[[zh:科西莫一世··梅第奇]]