Gember: verschil tussen versies

'''Gember''' is e [[specery]]e met e krudige, scherpe smoake. Gember komt van de [[wortelstok]] van de gemberplante ''Zingiber officinale'', familie van de gemberachtigen.

 

De gemberplante is e mêerjoarige struuk die ofkomstig is uut Zuud-en Middn-[[Azië]]. Den dag van vandoage wordt de plante gekwikt in [[Indië]], [[Indonesië]], [[China]], [[Japan]], [[Austroalië]], [[Zuud-Amerika]] en [[Nigeria]].

 

De gemberplante is e rietachtige plante die mêer of e meter hoge kan wordn. ’t Is e plante me lange, smalle bloarn en e blommeknop woa dat er blommetjes uutkommn die gilwe-rôod zyn of wit. De wortelstok is ’t dêel van de plante die vo kruud gebruukt wordt. Die wortelstok wordt ook wel een hand genoemd omdat ’n d’r uutziet lik een ipgezwolln hand me misvormde viengers. [[Ofbeeldienge:Gingembre.jpg|thumb|left|<center>Gemberwortel]]

Gember wordt al duzendn joarn in China en Indië gebruukt vo zyn geneeskundige eignschappn. De Chineesche filosoof [[Confucius]] zoudt al in [[500 v.Chr.]] zyn eetn gekruud hen me gember. Volgens de mythologie zoudt doageliks gebruuk van gember garant stoan vor e lank leevn. De gemberplante was ook gekend ten tyde van d’Oude Griekn en [[Romeinn]]. Tusschn de tienste en de viftienste êeuwe wierd gember deur d’Arabieren in Europa g’introduceerd.

 

Gemberthee en gemberboadn wordn in de Aziatische alternatieve geneeskunde angeroadn by reuma, spierpyne en koudes. Gember verhoogt de gouste vo t’eetn, verbetert de verteirienge en helpt by moagkrampn.

Gember wordt gebruukt in currygerechtn, ’t past styf goed by geveugelte en lamsvlêes, moar ook by vis en zêevruchtn. Gemoaln gember wordt ook gebruukt in [[zoetekoeke]], [[speculoasje]], ryspap en fruutsala.

 

[[bo:བཅའ་ལྒ།]]

[[br:Jinjebr]]

[[ca:Gingebre]]

[[cs:Zázvor (koření)]]