Karoliengers: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
De '''Karoliengers''' woarn e dynastie van [[Frankn|Frankische]] keuningnkeuniengn die regeerdn van de 8ste tout de 10ste êeuwe. De dynastie volgde de [[Meroviengers]] ip in ‘t [[Frankisch Ryk]].
 
==Ountstoan==
De [[Pepinidn]] woarn [[Hofmeier]]s ounder de [[Meroviengers|Merovingische]] keuningnkeuniengn, êest in Austrasië en loater in [[Neustrië]] en [[Bourgondiërs#Ounder ’t Frankisch Ryk|Bourgondië]].
 
In 687 veroverde den Hofmeier van Austrasië, Pepeyn van Herstal, Neustrië en Bourgondië in de ''Slag by Tertry''. Zyn zeune Karel Martel was 'n ounwettige zeune en doarom nie erkend deur d’andere Pepinidn, mo je was toch de feitelikke leider. Tusschn 715 en 716 ist er gevochtn gewist vô d’ipvolgienge tusschn hem en de wettige zeuns. Karel Martel volgde zyn voader ip en de Karoliengers zyn loater nor emhem genoemd.
 
In 751 zette zyn zeune [[Pepeyn dende Kortn]], met de steun van de paus, de latstnlatste MerovingischnMeroviengische keuninkkeunienk Childerik III an de kant en liet hemzelvn tout keuninkkeunienk uutroepn. De Karoliengers volgdn de MerovingischeMeroviengische dynastie ip en d’er kwam 'n ende an den titel van Hofmeier.
 
==Karel dende Grôotn==
Pepeyn dende Kortn wierd ipgevolgd deur zyn twi zeuns Karloman en [[Karel dende Grôotn]] en Karloman, en achter den dôod van Karloman was Karel keuninkkeunienk van hêel ’t Frankisch Ryk.
Je voerde mêer of viftig oorloogn en je won ze bykan ollemolle. Zyn teegnstanders woarn o.a. de Saksn, de Friezn, de Langobardn en de Avaarn. Ip ’t toppunt van zyn macht strekte zyn Ryk van deden Elbe en deden Oder tout an de Pyreneeën. In 800 wierd ’n gekroond tout Keizer van ’t [[West-Romeins Ryk]], 't Karolingisch [[Hillig Rôoms Ryk]].
 
==Karoliengers (751 tout 987)==
*[[Pepeyn dende Kortn]] (751 - 768). Achter zyn dôod wordt ‘t ryk verdêeld ounder zyn zeuns Karloman en Karel dende Grôotn. en Karloman
*Karloman I (768 - 771)
*[[Karel dende Grôotn]] (768 - 814), keuninkkeunienk van hêel ‘t ryk achter den dôod van zyn broere Karloman in 771, en keizer van 't Hillig Rôoms Ryk (800-814)
*[[Lodewyk dende Vroomn]] (814 - 840), keizer van 't Hillig Rôoms Ryk (813-840)
 
==Verdrag van Verdun==
Regel 24:
*[[Lotharius I]], den oudstn, keizer van ’t Hillig Rôoms Ryk, krygt [[Middn-Francië]]
*[[Lodewyk den Duuts]] krygt [[Oost-Francië]]
*[[Karel dende Kletsn]] krygt [[West-Francië]]
 
==Verdêlienge in 855==
In 855 verdêelt [[Lotharius I]] Middn-Francië ounder zyn drie zeuns met ‘t [[Verdrag van Prüm]].
*[[Lodewyk II van et Hillig Rôoms Ryk|Lodewyk II]] (825-875), den oudstn krygt Italië en wordt keizer van 't Hillig Rôoms Ryk (855-875)
* [[Lotharius II]] (835-869) krygt LotharingnLothariengn
* [[Karel van Provence|Karel]] (845-863) krygt Provence
 
Regel 35:
De drie zeuns van [[Lotharius I]] hen gin wettige zeuns vor hunder ip te volgn.
* [[Karel van Provence]] sterft in 863.
*[[Lotharius II]] sterft in 869. In 870 wordn, met ’t [[Verdrag van Meerssen]], zyn bezittiengn verdêeld ounder zyn nounkels, [[Lodewyk den Duuts]] van Oost- en [[Karel dende Kletsn]] van West-Francië.
*Keizer [[Lodewyk II van et Hillig Rôoms Ryk|Lodewyk II]] sterft in 875. [[Karel dende Kletsn]] lat hem in Rome tout keizer van 't Hillig Rôoms Ryk (875-877) krôonn en krygt ook Italië en Provence.
 
[[Lodewyk den Duuts]] sterft e joar loater en Oost-Francië wordt verdêeld ounder zyn drie zeuns:
Regel 44:
 
==Karoliengers in West-Francië==
In West-Francië, ‘t loatere [[FrankrykVrankryk]] bluuft de dynastie regeern, tout dat ‘t Huus Capet (de [[Capetiengers]]), 'n andern tak van de familie, de krône overpakt. (De nummerienge van de Fransche keuningn begunt by de keizers Karel I dende Grootn, Lodewyk I dende Vroomn en Lotharius I)
*[[Karel dende Kletsn|Karel II dende Kletsn]], keizer
*[[Lodewyk den Hakkeloare|Lodewyk II den Hakkeloare]]
*[[Lodewyk III van West-Francië|Lodewyk III]]
Regel 53:
Van nu wordt de Fransche krône soms gewisseld tusschn Karoliengers en [[Robertynn]].
*[[Odo I van West-Francië|Odo I]], Groaf van Parys (Huus Robertynn).
*[[Karel dende Simpeln|Karel III dende Simpeln]] (de Eenvoudige)
*[[Robert I van West-Francië|Robert I]] (Robertynn)
*[[Rudolf I van West-Francië|Rudolf I]] (Robertynn)
*[[Lodewyk IV van West-Francië|Lodewyk IV]]
*[[Lotharius van West-Francië|Lotharius]]
*[[Lodewyk V van West-Francië|Lodewyk V]] (de latstnlatste Karolienger) (986 - 987)
 
==Karoliengers in Oost-Francië==
In Ôost-Francië, regeern de Karoliengers tout dan ze in 911 ipgevolgd wordn deur Koenraad I en [[Hendrik I de Veugeloare]]. (De nummerienge van de Duutsche keuningnkeuniengn begunt by de keizers Karel I dende Grootn, Lodewyk I dende Vroomn en Lotharius I)
*[[Lodewyk den Duuts|Lodewyk II den Duuts]]
*[[Karloman van Beiern]]