|
[[Ofbeeldienge:Germanen_50_n._Chr.png|thumb|right|400px|Germoansche Stammn round 50 p. Chr. (de Frankn in 't rôod)]]
De '''Frankn''' (Latyn: ''Franci'' of ''gens Francorum'') woarn West-Germoansche stammn die in 't begun van uze joartellienge ten noordnnôordn en oostnôostn van de Nederreyn leefdn.
Olgauwe begostn ze met underhunder invoasies. Ze vieln ‘t [[Romeins Ryk]] binn en vestigdn underhunder over heelhêel 't nôordelik Gallië.
==De Salische en Ripuarische Frankn==
D’r wierd ol vroeg een'n ounderscheid gemakt tusschn Salische Frankn en Ripuarische Frankn.
*De Salische Franken vestigdn underhunder officieel in 358 in Toxandrië, ’t gebied tusschn de [[Moas]] en de [[Schelde]], [[België]] en Olland[[Holland]] van nu.
* De Ripuarische Frankn verbleevn zudelikker, ter oogte van [[Keuln]], round de Reyn.
In d’nden tyd van de volksverplatsiengn vestigdn de ''Ripuarische Frankn'' underhunder an d’nden andernandere kant van de Reyn in Gallië. Keuln kwam in underhunder andnhandn en ze bezettegen de streke tusschn Koblenz, Trier en Metz. Round 440 plunderdn ze de stad Trier. Achter e gevecht
slôot de RomeinschnRomeinsche veldeer Flavius Aetius een'n verdrag, woarby dat ’n de verantwoordelikeidverantwoordelikheid gaf an de Frankn vôvo de middenlôop van de Reyn te verdedign.
In 358 kreegnkrêegn de ''Salische Frankn'' van de Romeinn de stoatus van ''foederati'' (boundgenootn) over ‘t Romeins gebied in de Scheldevalleie en tusschn de grotegrôte riviern. De stoatus van foederati beteekndewilde datzeggn da de Frankn mostn zorgn vô vo de verdedigienge van da stik van ‘t Romeins Ryk. Ze mostn ton gin belastiengn betoaln. De Salische Frankn profiteerdn doavan en controleerdn ol gauwe hêel OllandHolland (ounder de riviern) en Nôord-België van nu. Ze paktn de macht over.
[[Ofbeeldienge:Portrait Roi de france Clodion.jpg|thumb|Chlodio, keuninkkeunienk van de Salische Frankn in 425]]
==De Meroviengers==
Tusschn 428 en 448 stound ’t gebied ounder ’t gezag van Chlodio. Je kôos [[Doornik]] ols machtscentrum. Je wierd ipgevolgd deur z’nzyn zeune [[Merovech]], die de noamgever was van de dynastie van de [[Meroviengers]]. Zyn zeune, Childerik I was de voader van [[Clovis I]].
In 481 volgde Clovis z’nzyn voader ip ols keunienk van de Salische Frankn in [[Doornik]]. Je was ton zestien joar oud.
Je liet emhem loater bekeernbekêern tout de Rôomsche kerke en liet emhem in Reims dôopndoopn deur bisschop Remigius. Uze streekn kwoamn in de volgnde eeuwnêeuwn mêer en mêer ounder invloed van ’t katholiekchristelik gelôof.
Clovis èthèt ol de Frankn ounder êen leider verenigdverênigd en in 486, tien joar achter ’t ofzettn van d’nde latstnlatste keizer van ’t West-Romeins Ryk, Romulus Augustulus, versloegt ‘n Syagrius, de latstnlatste RomeinschnRomeinsche gouverneur in ’t Noordnnôordn van Gallië. ’t [[West-Romeins Ryk]] wierd nu vervangn deur ‘t [[Frankisch Ryk]].
’t Nieuw dêel van zyn ryk wierd [[Neustrië]] (‘t nieuw land) genoemd en 't oudeoud ôorsprounkelik gebied, Austrasië (‘t ôostelik land).
Achter d’nden dooddôod van Clovis wierd z’nzyn ryk verdeeldverdêeld ounder z’nzyn vier zeuns en woarn d’er constant spanningnspanniengn tusschn Austrasië en Neustrië. Mêer of ounderdhounderd joar lank woarn z’in oorlogoorloge. De gebiedn zyn nog verenigdverênigd gewist ounder Chlotarius en ôok ounder Clothar II, moa da deurde nie lange.
In de 7e7ste eeuweêeuwe begost de periode van de [[Hofmeier]]s.
Pepeyn van Herstal, Hofmeier van Austrasië, van 't uushuus van de [[Pepinidn]], versloeg in 687 Berthar, Hofmeier van Neustrië, in Tertry. Van nu vôors woarn de twêe rykn definitief verenigdverênigd. Pepeyn van Herstal was de latstn van de Pepinidn omda zyn ounwettige zeune, Karel Martel, nie erkend was.
’t UusHuus van de Pepinidn wierd ipgevolgd deur de [[Karoliengers]].
==De Karoliengers==
Ot de zeune van Karel Martel, [[Pepeyn dende Kortn]], in 751 keuninkkeunienk van de Frankn wierdkwam en Bourgondië overwonn aadhaad, begostn de noamn en de binngrenzn te vervoagn en wierd er ollene nog moa geklapt van ‘t Frankisch Ryk.
In ’t joar 800 wierd Pepeyns zeune, [[Karel dende Grôotn]] ip [[Kestdag]] deur paus Leo III gekrôond tout nieuwnnieuwe keizer van 't West-Romeins Ryk, een'n titel die nie mê sedert 476 in West-Europa gebruukt was en dus achter een'n ounderbrekienge van 324 joar. ’t Ryk wierd theoretisch were vôortgezet ols ’t [[Karoliengers|Karolingisch]] [[IlligHillig Rôoms Ryk]].
[[Categorie: Frankisch Ryk]]
| 