Pret: verschil tussen versies

| datum= 1753

}}

 

Pret (Latyn: Allium porrum, Ingels: Leek, Frans: Poireau) is familie van [[andjoen]]s, bieslook of puuptjes, en look. Familie die langs ier, en nog meer in d'Ardenn, groeit is kraailook.

Pret wordt in [[België]] surtout tusschen [[Toeroet]] en [[Roeselare]] gezet. Der zyn meerdere internationale groenselfabrieken in de streke actief, ounder meer [[Ardo]] in [[Ardooie]]. Belgisch pret wordt zowel ves als verwerkt geconsumeerd in België als in 't buteland.

 

 

Pret wordt meest van al gebruukt voe soepe mee te maken. Ge kunt pret tope met [[selder]] en andjoen en boeljong anzien als de basisingrediënten van soepe in [[Vloandern]].

Vodder wordt er ook vele pret verzet voe te stoven en voe te verwerken in sausen en visgerechten.

 

Pret is nie moeilik om te kweken. Ge zaait in 't voorjaar pret in een [[isomo]] baksje. A 't stingeltje een paar millimeters dik'is plant je z'uut. Ge kunt ze later nog anêrdn voe meer wit gedeelte t'en. Ge moet zuste mor in de gaten oen da je land genoeg bemest is, en da je pretplantjes gin koudeperiode moeten oundergaan, want achter een ende koude gaan ze willen bloeien.

 

Der zyn meerdere schimmels en insecten die 't blad van pret beschadigen. Ip zich ware da nie erg, mo met da pret een bladgroente is, vermindert zen wêrde ip de markt zere a't zen blaatn nie meer schone zyn. Voorbeelden van zukke schimmels zyn roest (Puccinia allii), papiervlekkenziekte, purpervlekkenziekte.

Antastingen deur insecten kun der zyn deur bevoorbeeld trips die klene zilverachtige pleksjes fretten in 't blad, of deur pretmotten of andjoenvliegen. 't Zyn de larven van pretmotten die gangsjes fretten in de blaatn, surtoe in de jounge (binnenste) blaatn. De maden van andjoenvliegen fretten 't plantje an zen voet kapot, wo deure dat 't plantje kreveert.

 

"Vijanden van gewassen en hun beheersing 2007-2008", uutgegeven deur de provincie West-Vlaanderen, 40ste jaargang.

 

[[bo:ཀེའུ་ཙོང་།]]

[[ca:Porro]]

[[cs:Pór zahradní]]

[[cy:Cenhinen]]

[[ka:პრასი]]

[[lt:Daržinis poras]]

[[nds:Look]]

[[nl:Prei]]