|
[[Ofbeeldienge:SkullFromTheFront.JPG|thumb|<center>Dutsekop van e mens van vôorn]]
[[Ofbeeldienge:SkullSideView.JPG|thumb|<center>Dutsekop van e mens van ipzyds]]
Een '''dutsekop''', '''totsekop''' of '''schedel''' (Latyn: ''cranium'') is de structuurstructeure van bêendernde bêenders van ’t't ôofdhoofd by de mens of de kop by ede bêeste. De schedel zorgt vo de structuurstructeure van ’t't oanzichte en beschermt ’t't ôofdhoofd teegn kwetseurn.
Een dutsekop bestoat uut twêetwèe dêeln: de hersenschedeld'heirsenschedel en de d'oanzichteschedel.
Een andere indelienge pakt et ounderste kaakbeen (''splanchnocranium'') als apart deel, en de bovenkake met de reste van de schedel als ander deel (''neurocranium''). In 't kort zyn 't de twee dêeln van de schedel dajeda je uut mekoar kat oalnhoaln.
===HersenschedelHeirsenschedel===
De hersenschedelD'heirsenschedel beschermt de hersensd'heirsens. De bodem wordt de schedelboasis genoemd en de reste ’t't schedeldakschedeldek. In en tusschn de bêendernbêenders van de schedelboasis zyn d’rder goatn woa da ’t't ruggemerg, de hersenzenuwend'heirsenzenuwen, en de bloedvoatn deureloopn. De bêendernbêenders van de hersenschedeld'heirsenschedel zyn memè mekoar verboundn deur noadn.
De bêendernbêenders by de mens zyn:
*’t vôorôofdsbêenVorhoofdbêen (''os frontale'')
*twêe wandbêendernWandbêen (''os parietale'') (2)
*’t achterôofdsbêenAchterhoofdbêen (''os occipitale''), memè ’t't achteroofdsgat;achterhoofdgat. d’rDer neffest liggn de twêetwèe achterôofdsknobbelsachterhoofdknobbels, die de schedel verbindnverbiendn memet de boovnste wervel, deden atlas
*twêe sloapbêendernSloapbêen (''os temporale''); een(2). E dêel d’rvandervan is ’t't rotsbêen (''os petrosum'') da styf ardhart is en woarin da ’t't gehoororgoan ligt. De D'ounderkoake is verboundn me ’t't sloapbêen
*’t zeefbêenZeefbêen (''os ethmoides'') en ‘t wiggebêen (''os sphenoides''), liggndie in de schedelboasis liggn. ’t't Zeefbêen ethè z’nz'n noame te dankn an e grôot dêel klêne gatjes woa dadat de reukzenuwen deure loopn
===Oanzichteschedel===
De D'oanzichteschedel is by de mens klêenderklènder of de hersenschedeld'heirsenschedel. Je bestoat surtout uut de koakn en de bêendernbêenders van de neuze en vormt eene dêel van de d'oogkassn. De bêendernbêenders zyn:
*de boovnkoakeBoovnkoake (''maxilla'')
*de ounderkoakeOunderkoake (''mandibula'')
*twêe jukbêendernJukbêen (''os zygomaticum'') (2), verboundn memè boovnkoaknboovnkoake en sloapbêendernsloapbêen
*twêe troanbêentjesTroanbêentje (''os lacrimale'') (2)
*twêe neusbêentjesNeusbêentje (''os nasale'') (2)
*twêe veremeltebêendernVerhemeltebêen (''os palatine'') (2)
*’t ploegschoarbêenPloegschoarbêen (''vomer''), vormtdie ‘t't neustusschnschot vormt tegoare memè ’t't zeefbêen
== Symboliek ==
| 