Lodewyk XIV: verschil tussen versies

Kardinoal Mazarin was e grôte verzoameloare van kunst en Lodewyk krêegt die interesse mee. J’haa gevoel vo schilderkunst, architecteure, muziek en surtout vo dans, in dien tyd van grôot belang vor e goeie ipvoedienge. De vuuf boasisposiesjes van ‘t klassiek ballet zyn van dien tyd en je zou van zyn 7 toet zyn 27 joar twi heurn per dag getraind hen.

 

Je richtte de keunienklikke Academie vo Beeldhouw- en Schilderkunst ip en je liet ook veel talent no Versailles kommn lik: André le Nôtre, Charles Le Brun, Jules Hardouin-Mansart, de schryver Molière, Jean-Baptiste Lully, Hyacinthe Rigaud, Jean Racine, François Girardon ...

== Zyn oorloogn ==

[[Ofbeeldienge:France 1552 to 1798-fr.png|thumb|Veroveriengn van Lodewyk XIV in ‘t oranje]]

Êen van zyn êeste grôte overwinniengn was de Slag by Duunkerke (of de Slag in de Dunen) (23 juni 1658). Je was ton twientig joar oud. De Fransche woarn recent g’allieerd met d’Iengelsche (oender Oliver Cromwell). E coaliesje van Iengelsche, Fransche en Hollanders vochtn teegn ’t Spoans leger oender leidienge van [[Juan II van Oostnryk]] in de [[Zudelikke Nederlandn]]. D’overwinnienge was beslissend vo de Frans-Spoanschn oorlog en leidde toet ’t vredesverdrag van de Pyreneeën, woarby da Spanje ’n dêel van de Zudelikke Nederlandn (Artesië, en stikkn van Henegouwn en Picardië) most ofstoan an Lodewyk XIV. En [[Filips IV van Spanje]] most Lodewyk loatn trouwn mè zyn dochter Maria Theresia van Spanje.

 

Je bekendeg' ip zyn sterfbedde dat ’n te vele verzot gewist was ip oorlog voern.

 

[[Ofbeeldienge: Maria Theresa Wife of Louis XIV, with Her Son the Dauphin Louis of France, Pierre Mignard (1661).jpg|200px|thumb|Zyn vrouwe Maria-Theresia met under zeune [[Lodewyk, le Grand Dauphin]]]]

Achter de Vrede van de Pyreneeën haa Filips IV van Spanje zyn dochter, Maria-Theresia van Spanje, moetn beloovn an Lodewyk, die heur nog mo drie doagn kende en ze klapte gin woord Frans. Ze trouwdn de neegnstn juni 1660 in Saint-Jean-de-Luz.

De twi volgnde keuniengn woarn veel minder sterk en 74 joar achter zyn dôod zoudt ‘t Ancien Régime by de Fransche Revoluusje instortn.

 

 

 

[[an:Loís XIV de Francia]]

[[it:Luigi XIV di Francia]]

[[ja:ルイ14世 (フランス王)]]

[[ko:루이 14세]]

[[ku:Louis XIV.]]