Hendrik I de Veugeloare: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: br:Herri Iañ Germania
Xqbot (discuusjeblad | bydroagn)
k robot Anders: br:Herri Iañ (Frankia ar Reter); cosmetische veranderingen
Regel 16:
'''Hendrik de Veugeloare''' (Duuts: Heinrich der Vogler of der Finkler, Latyn: Henricius Auceps), van et Saksisch huus van de Liudolfiengers (Membleebn (Saksn) [[876]] – Memleebn, [[2 juli]] [[936]]), was hertog van Saksn van 912 en keunienk van [[Oost-Francië]] van 919 tout an zyn dôod.
 
Ip 't ende van zyn leevn woarn ol de [[stamhertogdom]]mn verênigd en kwam Oost-Francië et keunienkryk Duutsland. Hendrik I wordt ook den êeste keunienk van et [[Hillig Rôoms Ryk]] van Duutsche keuniengn en keizers genoemd.
 
== Zyn jounk leevn ==
Hendrik I was de zeune van Otto I, hertog van Saksn en Hadwig van Babenberg.
In 906 ist 'n getrouwd mè Hatheburg, dochter van Erwin, groaf van Merseburg. Hunder huwelik wierd oungeldig verkloard achter de geboorte van hunder zeune Thankmar.
Regel 24:
In 909 ist 'n in Wallhausen hertrouwd mè Mathilde van Ringelheim, bygenoamd d’Hillige, dochter van Diederik, groaf van Westfaaln. Ze stichtte verschillige religieuze instituutn o.a. d’abdye van Quedlinburg, woa dat Hendrik I begroavn is en loater hillig verkloard.
 
== Zyn loater leevn ==
Achter den dôod van zyn voader in 912 volgdeg't ie hem ip ols hertog van Saksn.
 
Van 912 tout 915 vocht 'n teegn keunienk [[Konrad I van Oost-Francië|Konrad I]] vo Thüriengn, mo toch wierd ’n ip zyn sterfbedde angeduud vo zyn ipvolger te zyn.
 
In meie 919 wierd ‘n in Fritzlar deur d'edeln van Frankn en Saksn tout keunienk verkoozn. Deur de twi andere machtige hertogdommn, Zwaabn en Beiern, wierd ’n nie erkend ols keunienk. Zynder verkoozn Arnulf, hertog van Beiern. Achter ênigte veldtochtn wierd den hertog van Zwaabn gedwoungn vor hem t’erkenn en Arnulf van Beiern gaf ip in 921.
 
In 922 verjoegt ’n ôok [[Karel de Simpeln]] van [[West-Francië]] uut [[Lotharingen]], die doar in 911 deur de Lotharingsche edeln benoemd was tout keunienk in de plekke van Konrad I.
Regel 39:
By zyn latste veldtocht in 934 vielt ‘n [[Denemarkn]] binn en je veroverde ‘t hertogdom Sleeswyk.
 
== Zyn jounges ==
Mè zyn êeste vrouwe, e zeune:
* Thankmar († 938)
Mè zyn twidde vrouwe, drie zeuns en twi dochters:
* Otto, keizer van ‘t Hillig Rôoms Ryk
* Hendrik I van Beiern, hertog van Beiern
* Bruno de Grôotn, aartsbisschop van Keuln
* Gerberga van Saksn, getrouwd mè Giselbert van Lotharingn en loater mè Lodewyk IV van [[Frankryk]]
* Hadwig van Saksn, getrouwd met Hugo de Grôotn van Frankryk en moeder van [[Hugo Capet]], keunienk van Frankryk en den êestn van ’t huus Capet ([[Capetiengers]] (987 - 1328))
 
== Dôod en ipvolgienge ==
De twiddn juli [[936]] stierft ’n in Memleben, êen van zyn favoriete plekkn, an e beroerte.
Je wierd ipgevolgd deur zyn zeune Otto, die in 962 deur de paus tout keizer gekrôond wierd.
Regel 55:
Thankmar, de zeune van zyn êeste vrouwe, rebelleerde teegn zyn halfbroere Otto en j'is gestorvn in e veldtocht in 936.
 
Hendrik krêeg zyn bynoame ''de Veugeloare'', omdat ’n ip veugeljacht zou gewist zyn ost ‘n ingelicht wierd over zyn keunienkschap. Die anekdote zou stammn uut de 12ste êeuwe.
 
[[Categorie: Middelêeuwen]]
 
[[be:Генрык Птушнік]]
[[br:Herri Iañ Germania(Frankia ar Reter)]]
[[ca:Enric I d'Alemanya]]
[[cs:Jindřich I. Ptáčník]]