|
De '''Ordinatio Imperii''' (Ordenienge van ‘t Ryk) wierd ipgesteld in 817 vo d’ipvolgienge
van [[Lodewyk dende Vroomn]] te regeln. ’t Was e compromis tusschn ’t oud
ipvolgiengssystèim en ’t nieuw unitair ideoal da verdedigd wierd deur de kerke. Den oudstnoudste zeune zoudt ossan ’t keizerschap ervn, tegoare met ’tet ippergezag over zyn eventuele broers, die ton ounderkeuninkounderkeunienk van e dêelstoat zoun zyn.
==De reedn==
Lodewyk dende Vroomn ha vor e moeilikke keuze gestoan. Je most, volgns de Frankische traditie, 't [[Frankisch Ryk]] verdêeln ounder zyn drie zeuns , mo je wildeg’ ook ‘t [[Karoliengers|Karolingisch Ryk]] da deur zyn voader [[Karel dende Grôotn]] ipgebouwd was tegoare houdn. Doarom kwamt ’nie in 817 me de kerke overêen, via de Ordinatio Imperii, da zyn oudstnoudste zeune [[Lotharius I]] de keizerstitel met [[Italië]] en ’t ippergezag krêeg, [[Lodewyk den Duuts]] Beiern en [[Pepeyn I van Aquitanië|Pepeyn]] Aquitanië.
==Grôte probleemn==
Lodewyk dende Vroomn zorgde vo grôte probleemn deur in 823 nog e vierde zeune, [[Karel dende Kletsn]], t’hen me zyn twidde vrouwe Judith van Beiern. Zy wilde dat heur zeuntje ook zyn dêel krêeg.
Da gebeurde binst de ryksdag van Worms in 829. Je krêeg Alamannië, Zwaben, Retie, den Elzas en ’n dêel van Bourgondië, mo da woarn de belangrykste dêeln die beloofd woarn an Lothar. ’t Spel begost nateurlik. De broers en under voader begostn oorloogn te voern teegn makoar.
In 838 stierf Pepeyn, twi joar idder of zyn voader, en dus wast er 'n erfgenoam minder.
De drie overbluuvnde zeuns anveirdegn de Ordinatio Imperii nie mimè en in 839 kwoamn z’akkoord met e nieuwe erfregelienge: 't ''Akkoord van Worms''.
Achter den dôod van Lodewyk dende Vroomn in 840 eiste Lotharius toch were d’invoeringed’invoerienge van de Ordinatio Imperii. D’andere woarn nie akkôord en Lotharius begost 'n oorloge teegn z’n broers, mo je verloor in 841 in de Slag by Fontenoy.
In [[842]] slôot Karel dende Kletsn memè Lodewyk den Duuts den [[Eed van Straatsburg]] teegn Lotharius, woarin dan ze beloofdn van makoar te bluuvn steunn.
==’t Verdrag van Verdun==
UuteindelikUutendelik wierd ’t ryk met et [[Verdrag van Verdun]] in [[843]] verdêeld in [[West-Francië]], [[Oost-Francië]] en [[Middn-Francië]]. Lotharius hield zyn titel van keizer, mo zounder ’t gezag over zyn broers.
Da was ’t definitief ende van de êenheid van ’t Frankisch ryk.
Achter den dôod van Lotharius I wierd zyn Middnryk verdêeld ounder zyn drie zeuns: [[Lodewyk II van et Hillig Rôoms Ryk|Lodewyk II]], [[Lotharius II]] en [[Karel van Provence]]. Mo zynder hanhaan gin zeuns en doarom wierd ’t Middnryk achter under dôod verdêeld ounder Karel dende Kletsn van West-Francië en Lodewyk den Duuts van Oost-Francië.
’t Oost- en ‘t West-Frankisch ryk zoun loater elk under weg goan:
[[Duutsland]] ounder deet Ottoonn[[Ottoons Huus]] (van 911) en [[Frankryk]] ounder de [[Capetiengers]] (van 987).
[[Categorie: Frankisch Ryk]]
| 