Karel III van West-Francië: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 4:
| leevn = 879-929
| functie1 = [[Ofbeeldienge:Armoiries France Ancien.png|25px|left]]
[[Lyste van keuniengn van Vrankryk#Keuniengn van West-Francië|Keunienk vanv. West-Francië]]
| periode1 = 893/898–922/923
| vôorganger1 = [[Odo I van West-Francië|Odo I]]
| ipvolger1 = [[Robert I van West-Francië|Robert I]]
| functie2 = [[Lotharingen#De keuniengn van Lotharingen|Keunienk van Lotharingen]]
| periode2 = 911-922
| vôorganger2 = [[Lodewyk et Kiend]]
Regel 19:
In dien tyd wilde ''Simpel'' nie ''dwoas'' zeggn, mo wel ''êerlik, iprecht en frank''.
 
Karel was de zeune van [[Lodewyk den Hakkeloare]] en zyn twidde vrouwe Adelaide van Parys. J’is vuuf moandn achter zyn voadersvoader zyn dôod geboorn.
 
==Zyn leevn==
KarelsKarel zyn leevn is begost mè teegnsloagn en der ook mee g’endigd. Olhoewel dat ’nie de wettelikkn ipvolger was, hen ze twi kiskès vor etwien anders gekoozn.
 
Achter den dôod van zyn broere [[Karloman van West-Francië|Karloman]] in 884, wast ’nie nog mo vuuf joar oud, en doarom mocht [[Karel den Dikkn]] van [[Oost-Francië]], die ook ol keunienk van Italië en keizer van ‘tet [[Hillig Rôoms Ryk]] was, Karloman in [[West-Francië]] ipvolgn.
 
In 888 stierf Karel den Dikkn en deur ‘t feit da Karel de Simpeln nog zo jounk en zwak was, hieldn ze were gin rekenienge met hem.
 
Ze probeerdn te profiteern van de situoatiësituoasje vor hunderunder ounofhankelik te moakn van de keunienk, en ze kôozn [[Odo I van West-Francië|Odo I]], groaf van Parys en markgroaf van [[Neustrië]]. Odo ha goeie successn g’hoald teegn de Vikings in de belegerienge van Parys (885-886). Je was van ’t huus van de [[Robertynn]] en dus gin Karolienger.
 
In [[LotharingnLotharingen]] han ze in 887 vor [[Arnulf van Karinthië]] gekoozn, die pertang ounwettig was, mo wel e Karolienger.
 
Mo Karel de Simpeln blêeft de krône ipeisn en achter vuuf joar stryd, krêegt ‘nie de steun van sommigte edeln en aartsbisschop Fulco van Reims, die hem den 28stn januoari 893, an zyn dertien joar, krôonde tout keunienk van West-Francië. Mo je wierd mor officieel erkend achter Odo I ’szyn dôod in 898.
 
Lik zyn vôorgangers ha Karel ook styf vele miserie mè de Vikings, die mo blêevn roovn en plundern. Achter vredesounderhandeliengn in 911, by ‘t verdrag van Saint-Clair sur Epte, gaf Karel de streke round Rouen, die loater Normandië zou genoemd wordn, in lêen an de Vikingleider [[Rollo]]. De Vikings wierdn hier ''Nordman'' genoemd in ‘t Germoans, vandoarvan doa de noame Normandië. D’ofsproake was da Rollo de streke most beschermn teegn andere ''Noormann'', je most ’t gezag van de keunienk anveirdn en je most hem loatn doopn. Achter zyn doop krêeg Rollo KarelsKarel zyn dochter Gisela.
 
DenDe 24stn september 911 stierf [[Lodewyk et Kiend]], den ênigste wettige zeune van Arnulf van Karinthië. Lodewyk et Kind was de latste [[Karoliengers|Karolingische]] keunienk in Oost-Francië. D’edeln koozn doa [[Konrad I van Oost-Francië|Konrad I]] olsals ipvolger, mo deur den oadel van LotharingnLotharingen wierd ’nie nie erkend. Zynder wildn e Karolienger en ze kôoznkoozn Karel de Simpeln olsals keunienk van LotharingnLotharingen. Van ton vôort verblêeft ’nie doa styf vele. In West-Francië kostn ze da nie goed verdroagn en ook nie 't feit datda Karel Rollo de Viking e vazal gemakt haad. De slag van Soissons in 923 zoudt doar e gevolg van gewist zyn.
 
In 922 kwoamn ênigte grôotgroundbezitters, w.o Herbert II van [[Vermandois]], in ipstand teegn hem en ze krôondn [[Robert I van West-Francië|Robert I]], de broere van Odo I, tout keunienk van West-Francië. Karel wierd ook uut Lotharingen verjoagd deur [[Hendrik I de Veugeloare]]. verjoagd uut Lothariengn, woa dat 'n van 911 keunienk was, en vanVan ton kwam Lothariengn 'n hertogdom ounder 't Duuts ryk.
 
De 15ste juni 923, by de slag van Soissons, sneuvelde Robert I, mo Herbert II van Vermandois liet Karel de Simpeln ipsluutn in e burcht in Péronne, woa dat ’nie loater gestorvn is.
 
Robert I wierd ipgevolgd deur [[Rudolf I van West-Francië|Rudolf I]], de twiddn [[hertog van Bourgondië]].
 
==Vrouwn en jounges==
KarelsMè zyn êeste vrouwe was Frederonne. Z’haanhaad ie zes dochters:
*Ermentrudis
*Frederuna
Regel 52:
*Rothrudis
*Hildegardis
De 7stn oktober 919 ist ’nie getrouwd mè zyn twidde vrouwe, d’Iengelsche Eadgifu van Wessex, dochter van keunienk Edward I den Oudern en zyn twidde vrouwe Aelfleda van Bernicia.
Met heur had ’nie e zeune en e dochter:
*[[Lodewyk IV van West-Francië|Lodewyk IV]], bygenoamd van Overzêe. Achter da zyn voader gevangn gezet was, vluchtte zyn moeder met hem nor Iengeland. Vandoa zyn bynoame.
* Ermentrude