Alexander Farnese: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
EmausBot (discuusjeblad | bydroagn)
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Dynastie|
| ploatje = [[Ofbeeldienge: Vaenius - Alexander Farnese.png|250px|Alexander Farnese, ertoghertog van Parma]]
| noame = Alexander Farnese
| leevn = 1545 – 1592
Regel 7:
| vôorganger1 = [[Juan van Oostnryk]]
| ipvolger1 = Peter Ernst von Mansfeld
| functie2 = ErtogHertog van Parma
| periode2 = [[1586]] – 1592
| vôorganger2 = Ottavio Farnese
Regel 14:
| moeder = [[Margaretha van Parma]]
}}
'''Alexander Farnese''' ([[Rome (stad)|Rome]], [[27 ogustus]] [[1545]] – Arras (Atrecht), [[3 december]] [[1592]]) was ‘ne SpoansSpoansche veldeerveldhere, [[landvoogdn van de Habsburgsche Nederlandn|landvoogd]] van de [[Nederlandn]] en ertoghertog van Parma. J’aaJ’haa vele succes mè z'n militaire carrière, in dienst van z’n nounkel [[Filips II van Spanje|Filips II]].
 
== Zyn leevn ==
Je was de zeune van den hertog van Parma, Ottavio Farnese, en van [[Margaretha van Parma]], ’n ounwettige dochter van [[Karel V van et Illig RôomsKeizer Ryk|Karel V]]. enJ’haad Ottavioe Farnese, ertog van Parma en j’aad ’n twêelinkbroeretwêeliengbroere die mor ’ne moand leefde. Z’n moeder was ‘n olfzusterhalfzuster van Filips II en van [[Juan van Oostnryk|Don Juan]].
J’is ipgebrocht in Spanje, tegoare mè de ziekelikkn Don Carlos, zeune van Filips II, en Don Juan. Ze woarn olle drie oungeveer eevn oud.
 
J’is ipgebrocht in Spanje, tegoare mè deDon ziekelikknJuan Donen Carlos,de zeune van Filips II, en Don Juan. Ze woarn olle drieCarlos, oungeveerdie eevnziekelik oudwas.
In 1559 kwamt ’n mee noa de Nederlandn mè z’n moeder Margaretha, die doa van 1559 tout 1567 landvoogdesse was.
 
In 1559 kwamt ’n mee noano de Nederlandn mè z’n moeder Margaretha, die doa van 1559 tout 1567 landvoogdesse was.
D’n elfstn november 1565 trouwdegt ie mè Maria van Portugal en da wierd mè vele proal in Brussel gevierd.
 
D’nDen elfstn november 1565 trouwdegtist ie‘n getrouwd mè Maria van Portugal en da wierd mè vele proal in Brussel gevierd.
In 1571 vocht ’n mee in de [[Slag by Lepanto]], woa dan ze de Turkn versloegn.
 
In 1571 vocht ’n mee in de [[Slag by Lepanto]], woa dan ze de Turkn versloegn.
In ’t noajoar van 1577 kreegt ’n d’n ipdracht van Filips II van of te kommn met ’n leger vo Don Juan, die ’t nie kosteg oaln teegn [[Willem van Oranje]], by te stoan. Z’arriveerdn in Luxemburg en d’n achtntwintigstn januoari 1578 versloegt ’n d’ipstandelingn mè groot succes in de [[Slag by Gembloux]], ten zuudoostn van Brussel.
 
Nie vele loater stierf Don Juan en Alexander Farnese volgdeg em ip ols landvoogd.
In ’t noajoar van 1577 kreegtkrêegt ’n d’n ipdracht van Filips II vanvor of te kommn met ’ne leger vo Don Juan by te stoan, die ’t nie kosteg oalnhoaln teegn [[Willem van Oranje]], by te stoan. Z’arriveerdn in Luxemburg, en d’nden achtntwintigstn januoari 1578 versloegt ’n d’ipstandelingnd’ipstandeliengngrootgrôot succes in de [[Slag by Gembloux]], ten zuudoostnzuudôostn van Brussel.
Nie vele loater stierf Don Juan en Alexander Farnese volgdeg emhem ip olsals landvoogd.
 
In 1586 stierf z’n voader en wierdkwamt ’n dus ertoghertog van Parma, mo je regeerde nie zelve omdat ’n ton landvoogd in de Nederlandn was. Je stelde z’n zeune Ranuccio I an olsals regent.
 
In 1586 stierf z’n voader en wierd ’n dus ertog van Parma, mo je regeerde nie zelve omdat ’n ton landvoogd in de Nederlandn was. Je stelde z’n zeune Ranuccio I an ols regent.
== Landvoogd van de Nederlandn ==
Alexander Farnese volgde [[Juan van Oostnryk]], die in 1578 gestorvn was, ip olsals landvoogd. Mo je was nie erkend deur de Stoatn- Generoal, die aartsertogaartshertog [[Matthias (HRR)|Matthias van Oostnryk, zeune van keizer [[Maximiliaan II]] en loater zelve keizer, vo die functie gevroagd aanhaan. In [[1581]] verkloarde de [[Republiek der Zeevn Verenigde Provinciën]] under ounofankelikounofhankelik van Spanje en ze wildn gin éénêen Spanjoard mêermer erkenn.
 
Farnese kreegkrêeg ulpehulpe van eurlingenheurlingen uut de Woalsche gewestn die trouw bleevn an de keuninkkeunienk mè de [[Unie van Atrecht]]. 'n Poar weekn loater kwamt er 'n antwoord mè de [[Unie van Utrecht]].
 
Van uut Luxemburg begost Farnese an de veroverienge van de [[Nederlandn]], en je kost d’ipstandige steedn [[Gent]], [[Oudenoarde]] en [[Antwerpn]] inpakkn.
Farnese kreeg ulpe van eurlingen uut de Woalsche gewestn die trouw bleevn an de keunink mè de [[Unie van Atrecht]]. 'n Poar weekn loater kwamt er 'n antwoord mè de [[Unie van Utrecht]].
 
VanTeegn uut1588 Luxemburghaad begost‘n Farnese‘t angrotste de veroveringestik van de [[Nederlandn]]. Je sloagde d’er in vanhandn, d’ipstandige steednuutgenoomn [[GentZêeland]], [[OudenoardeHolland]] en [[Antwerpn]]stikkn invan teFriesland en pakknGelre.
Teegn 1588 aad ‘n ‘t grotste deel van de Nederlandn in andn, uutgenoomn [[Zêeland]], [[Olland]] en deeln van Friesland en Gelre.
 
JusteIn oogustus 1589 is Hendrik III van Frankryk vermôord en Filips II wilde vermien da Parys in handn van de protestantn viel. ’t Moment da Farnese an de reste van de Noordelikke Nederlandn wilde begunn, dwoung Filips II emhem vor in Frankryk teegn de protestant Hendrik IV van Frankryk te goan vechtn, wa da d’Ollandsched’Hollandsche ipstandelingenipstandeliengn geirn oordnhôordn. D’nDe neegntienstn september 1590 vielt ’n Parys binn vo ’t godsdienstconflict ip te lossn. Mor ost ’n emhem in 1592 an z’n andhand kwetste in [[Rouen]] droegt ‘n ‘t commando over an z’n zeune Ranuccio I en je keerdekêerde were.
In augustus 1589 is Hendrik III van Frankryk vermoord en Filips II wilde vermyen da Parys in andn van de protestantn zou volln.
Juste o Farnese an de reste van de Noordelikke Nederlandn wilde begunn, dwoung Filips II em vor in Frankryk teegn de protestant Hendrik IV van Frankryk te goan vechtn, wa da d’Ollandsche ipstandelingen geirn oordn. D’n neegntienstn september 1590 vielt ’n Parys binn vo ’t godsdienstconflict ip te lossn. Mor ost ’n em in 1592 an z’n and kwetste in [[Rouen]] droegt ‘n ‘t commando over an z’n zeune Ranuccio I en je keerde were.
 
Deur jalousie vo z’n successn wierdkrêegt ‘n’n deurz’n Filipsountslag IIals landvoogd van zijnFilips positieII, olsen landvoogd ounteevn. Farneseje trok emhem were in Atrecht, ton nog by de Spoansche Nederlandn,. woa dat ’n d’nDe derdn december 1592 gestorvnist is‘n doa gestorvn.
 
== Vrouwe en kinderskienders ==
Alexander Farnese trouwde d’nden elfstn november 1565 in Brussel mè Maria van Portugal. Under kinderskienders:
* Margherita Farnese (1567-1643), getrouwd mè Vincenzo I Gonzaga
* Ranuccio I Farnese (1569-1622), ertoghertog van Parma
* Odoardo Farnese (1573-1626)|, kardinoal
 
{{Commonscat|Alessandro Farnese}}