Pools: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{beg}}
'''Pools''' (''język polski'' of ''polszczyzna'') is e [[Sloavische toaln|West-Sloavische]] toale met à peu près 40 miljoen sprekers. De meêste weunn in [[Pooln]] (38,6 miljoen inweuners). Andere grôte groepn sprekers weunn in de [[Verênigde Stoatn]] en in de landn van de vroegere [[Sovjet-Unie]] (surtout [[Wit-Rusland]], [[Oekraïne]] en [[Litouwn]]).
== Alfabet ==
Regel 10 ⟶ 9:
De letters ''q'', ''v'' en ''x'' kommn nie voôrn in 't Pools alfabet, alleêne moar in sommigte leênwoordn. 't Diakritisch teêkn ´ noemt ''kreska'' ('striptje'), de ˛ wordt ''ogonek'' ('steirtje') genoemd, en 't puntje op de ''ż'' ''kropka'' ('puntje').
 
== Uutsproake ==
De klemtoôn van de Poolsche woordn ligt bykan alsan ip de voôrlatste lettergrepe.
=== Klienkers ===
*a: lik de ''a'' in ''bak'': [[IPA]] [a]
*ą: in zuvere vorm lik e nasale ''o'', lik in 't [[Frans]] ''bon'': [ɔ̃]
*e: lik de de Nederlandsche ''e'' in ''lek'': [ɛ]
*ę: in zuvere vorm lik e nasale ''e'', lik in 't Frans ''vin'': [ɛ̃]
*i: lik de ''ie'' in ''die'': [i]
*o: lik de ''o'' in ''dok'': [ɔ]
*ó: lik de ''oe'' in ''toe'': [u]
*u: lik de ''ó'': [u]
*y: lik de Nederlandsche ''i'' in ''ik'': [ɨ]
 
Achter de letters ''b'', ''f'', ''g'', ''k'', ''m'', ''n'', ''p'' en ''w'' drukt de ''i'' gin eign klank uut, moa je gift an dat de voôrofgoande klank palataal ('zochte') is. De lettercombinoasje ''ni'' bvb. wordt dus uutgesprookn lik ''nj''.
 
=== Medeklienkers ===
*''w'': ''v'' : [[IPA]] [v]
*''r'': rollnde toengpunt-''r'': [r]
*''c'': ''ts'' lik in ''tsaar'': [t͡s]
*''dz'': ''dz'' lik in ''pizza'': [d͡z]
*''ś'': ''sj'': [ɕ]
*''ź'': ''zj'': [ʑ].
*''ć'': ''tsj'' lik in ''Tsjechië'': [t͡ɕ]
*''dź'': ''dzj'' lik in ''jeans'': [d͡ʑ]
*''sz'': ''sj'' lik in ''sjette'': [ʃ]
*''ż'' en ''rz'': ''zj'' lik in ''juste'': [ʒ]
*''cz'': ''tsj'' lik in ''Tsjechië'': [t͡ʃ]
*''dż'': stemhebbende teegnhanger van ''cz'': [d͡ʒ]
*''ń'': lik de ''gn'' in ''champagne'' of de ''ñ'' in 't [[Spoans]] ''España'': [ɲ]
*''ł'': ''w'': [w]
*''g'': de Fransche ''g'' van ''gamin'': [g]
*''h'' en ''ch'': stemloze zochte g: [x]
 
== Telwoordn ==
{|
|-
| valign=Top |
{| class="wikitable" border="1"
|-
|1. jeden – eên
|-
|2. dwa – tweê
|-
|3. trzy – driê
|-
|4. cztery – viere
|-
|5. pięć – vuve
|-
|6. sześć – zesse
|-
|7. siedem – zeevn
|-
|8. osiem – achte
|-
|9. dziewięć – neegn
|-
|10. dziesięć – tiêne
|}
| valign=Top |
{| class="wikitable" border="1"
|-
|11. jedenaście – elve
|-
|12. dwanaście – twoalve
|-
|13. trzynaście – dertiêne
|-
|14. czternaście – veêrtiêne
|-
|15. piętnaście – viftiêne
|-
|16. szesnaście – zestiêne
|-
|17. siedemnaście – zeevntiêne
|-
|18. osiemnaście – achttiêne
|-
|19. dziewiętnaście – neegntiêne
|-
|20. dwadzieścia – twientig
|}
| valign=Top |
{| class="wikitable" border="1"
|-
|30. trzydzieści – dertig
|-
|40. czterdzieści – veêrtig
|-
|50. pięćdziesiąt – viftig
|-
|60. sześćdziesiąt – tjestig
|-
|70. siedemdziesiąt – tjeevntig
|-
|80. osiemdziesiąt – tachntig
|-
|90. dziewięćdziesiąt – neegntig
|-
|100. sto – hoenderd
|}
| valign=Top |
{| class="wikitable" border="1"
|-
|500. pięćset – vuufhoenderd
|-
|1000. tysiąc – duusd
|-
|1.000.000 milion – miljoên
|-
|1.000.000.000 miliard – miljard
|}
|}
{{InterWiki|code=pl}}
{{Commonscat|Polish language}}