Jan Bart: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 24:
In 1694 deedn de hoavnblokkoades van de Liga van Augsburg de groanpryzn nog mêer stygn en kwamter ongersnôod in Vrankryk. Louis XIV dee dus nog mêer ankôopn van groan in Nôorweegn om de bevolkienge te voedn. Mo 't konvooi die de leevrienge na Vrankryk brocht wierd verooverd en de 96 Fransche groanscheep kwoamn in andn van d'Ollanders. Jean Baert sloagde der pertank in om me moar zes fregatn 't groankonvôoi t'erroovern in de [[Slag by Texel (1694)|Slag by Texel]] en ze na Vrankryk te bringn. Ierby wierd ôok d'Ollandsche admiral Hidde Sjoerds de Vries verwound en gevangngezet. Deur d'aksje van Baert doalde de groanprys in Vrankryk me 90% (va 30 tot 3 pound per scheepel) en wierd em nog mêer beroemd in Vrankryk. Louis XIV sloeg em ierip tot ridder en benoemde em tot commandant vande zêemacht van Duunkerke.
 
In 1695 bleevn d'Ingelschn de Fransche kust bestookn, voorol de strategisch geleegn oavnstad [[Saint-Malo]]. Jan Baert wierd er, tegoare me zyn oudste zeune François-Cornil Bart, belast me de verdedigienge van't fort ''Bonne-Espérance'' deed er me artillerie-anvalln d'Ingelsche wegvluchtn. In't begun van juni 1696 sloagde Baert der in om an bôord van de ''Maure'', e fregat me 54 kanongs, me 7 andere bôotn d'oavn van Duunkerke uut te voarn. Vo de twêede kêe lukte em er dus in om oundanks de blokkoage van d'Ollanders en d'Ingelsche om uut Duunkerke te voarn. Byst zyn toch outndekte em ip 17 juni by de [[Doggersbank]] e konvôoi va 112 commerce-scheepn die van de [[Baltische Zêe]] kwoamn en begeleyd wierdn deur zes Ollandsche ôorlogsscheepn. Achter e vrêe gevecht koest em tkonvôoi van d'Ollanders versloagn en veroovern. Mo de Ingelsche boundgenootn van de Republiek stuurdn ol rappe versterkienge achter Baert an, vanuut Ingeland kwam en eskoader van 13 bôotn ounder bevel van admiral Benbow om 't konvôoi were te pakkn. Deur zyn oundertal besliste Baert van vier veroverde Ollandsche oorlogsbootn plat te brand'n en de Ollandsche gevangen'n me de twêe andere were te loatn voarn na ulder land. Me Benbow achter zyn gat, besloot Bart van me zyn buut na [[Denemarkn]] (da ton in vrede wos me Vrankryk) te vluchtn woar em nen tyd bleef totda tie ip 28 september were in Duunkerke koeste binn'ngeroakn me 25 buurgemoakte commerce-scheepn en nog 1200 krygsgevangen'n, achter ontsnapt te zyn an d'Ingelsche bôotn van Benbow en an d'Ollansche admiral Wanzel. Vo zyn oovrwinnienge in de [[Slag by Doggersbank (1696)| Slag by Doggersbank]] wierd ie belôond me de titel van ''chef d'escadre'' van de Frans-Vlamsche provinsje.
 
Kort derachter kreeg em ipdrachte van François Louis de Bourbon-Conti, de prinse van Conti en de Fransche kandidoat vo't Poolsche keuningschap, na [[Dantzig]] te voern. Toenda de Liga da vernam, zoundn ze 19 oorlogsscheepn na Duunkerke vo da te verindern. Baert ad 10 scheepn ter beschikkienge mo prefereerde van me mo zesse te vertrekkn. Gaccompagneerd deur nen ôop Fransche notoabeln lyk Marc-Antoine de Saint-Pol (Hêer van Hécourt en commandant van de ''Jersey'') en Melchior de Polignac (die toen d'ambassadeur va Vrankryk in Pooln wos en loatr, in 1713 de kardinoal va Frankryk gieng komm'n), sloagde Bart erin van inde nachte van 6 ip 7 september Duunkerke uut te voarn en de vyandige bôotn af te schuddn. Zeevn doagn loatr kwoamn ze an by't nauw van de [[Sont]] en derachter, ip 15 september, wierdn ze verwelkomd in [[Koopnoagn]] (Vrankryk wos toen e boundgenôot van Denemarkn). Ip de 26ste kwoamn ze an in Dantzig vo der te verneemn da de teegnkandidoaat die gesteund wierd deur de Liga van Augsburg, Frederik-August van Saksen, ol gekrôond wos tout keunink [[August II van Pooln]]. Ze beslootn van ulder ambiesje nie te verre te dryven en ipnieuw te battern en ze kêerdn ton mo were na Vrankryk. Want onderttusschen wos ip [[20 september]] [[1697]] de [[Vrede van Ryswyk]] getekend tusschn de Liga van Augsburg en Vrankryk en ezo woster en ende gekommn an de Neegnjoarige Oorloge.