Duunkerke: verschil tussen versies

 

Carnaval is styf gevierd in Duunkerke en surtout ton ist er vele Dunkerquois geklapt, lik in 't carnavalliedje ''[[La Visschersbende]]''.

 

== Geschiedenisse ==

Ip [[20 ogustus|20 oest]] [[1217]] wierd Duunkerke vo nen êerste kêe Fransch groundgebied achter de Fransche oovrwinnienge in de [[Slag by Bulskamp]]. Vuuf joar loatr wos ze were Vloamsch. Toen ip [[13 juli]] [[1338]] d'[[Ounderdjoarigen ôorlog]] uutbrak koos Groaf van Vloandern [[Lodewyk I van Vloandern|Lodewyk van Nevers]] de kant van de Fransche keunink (die toen nog zynne chef wos) en besloot dus de stopzettienge van de commerce me [[Ingeland]]. Die moatregel wos vree nadêelig vo de Vloamsche steed'n, die leevdn van die commerce, en dus kwoamn ze derteegn in ipstand. Vloandern verbound zich dus me Ingeland en in deze context wos Duunkerke e belangryke strategische deurvoerhoavn. In 't middn van de vêertiende êeuwe bouwdn d'inweuners van Duunkerke e dagmerk wa d'ôorsproung es van 't teegnwôordige belfort want loatr gebruukte de Sint-Elooiskerke 't gebouw als klokketoorn. In [[1395]] gaf Robert I, groaf van Bar toeloatienge vo de constructie van e nieuwe omwallienge.

 

In [[1520]] werd [[Keizer Karel V|Koarel V]] er fêestelyk ontoald in zyn oedoanigheid als Groaf van Vloandern. In dien tyd wos Duunkerke e belanryk bolwerk in d'ôorloge die [[Habsburg]] voerde teegn keunink [[Frans I van Vrankryk]]. Als revanche wierd Duunkerke antins gattaqueerd deur Fransche koapers. Visscherbôotn uut Duunkerke kreegn dordeure toen bewoapende scheepn mee ter beschermienge. Achter de dôod van Koarel V wos Duunkerke onderdêel van de [[Spoansche Nederlandn]]. Byst de [[Tachtigjoarign Oorlog]] opereerdn vanuut 't stad de Duunkerksche koapers die antins verschillige scheepn attaqueerdn. [[Johan van Oldenbarneveldt]], roadspensionaris van [[Groafschap Holland|Holland]], wildigde under uut de boane ruumn omda ze de commerce van de [[Republiek der Zeevn Verenigde Provinciën|Republiek]] verinderden, mo en expeditie van [[Maurits van Oranje]] teegn de Duunkerksche koapers liep in [[1600]] uut ip de [[Slag by Nieuwpoorte]] woar em stootte ip e Spoansch leegr. Ierachter besloot de prins van em were te trekkn omda tie oprukkn na Duunkerke te risicovul vound en ezo adn de Duunkerksche koapers vry spel.

 

 

=== Twintigste êeuwe ===

[[Image:British troops retreat dunkerque.png|thumb|right|200px|''Operation Dynamo'']]

 

Bist d'n [[Twiddn Weireldôorloge]] zoatn in meie [[1940]] de Fransche en Ingelsche soldoatn round Duunkerke in de tange deurda ze omsiengeld woarn deur de Duutsche. In de [[Slag by Duunkerke (1940)|Slag om Duunkerke]] probeerdn de Gallieerdn de Duutsche teegn te oudn, wa da under nie lukt, mo bist 'n tyd da de slag duurdigde (apeupri e weke) koestn de Gallieerdn in ''Operation Dynamo'' nog 400 000 soldoatn evacueern na Ingeland zoda die nie in d'and'n van de nazi's kwoamn. Duunkerke es by deze slag gebombardeerd gewist deur Duutsche vliegers, mo enigte joarn loater wierd ze by de bevrydienge van Vrankryk ipnieuw gebombardeerd, deze kêe deur vliegers van de Ingelsche [[Royal Air Force]]. Mo Duunkerke bleef zelfs achter de bevrydienge van Vrankryk nog bezet deur e Duutsch garnizoen ounder lydienge van vice-admiral Friedrich Frisius die em pas oovrgaf ip [[9 meie]] [[1945]], nen dag achter de kapituuloasche van Duutsland. Achter den oorloge wos e grôo dêel van Duunkerke verwoest en moest 't stad hêel ernieuw ipgebouwd word'n.