Brugse Vrye: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 2:
[[Ofbeeldienge:Burg in Brugge - België.jpg|thumb|<center>Zicht ip de [[Burg (Brugge)|Burg]] deur Baptist van Meunincxhove (1672)]]
[[Ofbeeldienge:Brujas01.JPG|thumb|<center>De gebouwn van 't Brugse Vrye ip de Burg. Reks d'oude Civiele Griffie]]
''''t Brugse Vrye''' (Nl: Brugse Vrije, Eng: Liberty of Bruges, Fr: Franc de Bruges: D: Brügger Freien) was in 't Ancien Regime de [[kasselry]] van [[Brugge]]. Da was een groot plattelandsgebied die wier begrensd deur de [[Westerschelde]] in 't noordn, de [[Noordzêe]] in 't westn, den [[Yzer]] in 't zuudn, en in 't oostn deur de denkbeeldige lyne Merkem-[[Lichtervelde]]-Ursel-Lembeke. Binn da groot gebied lagen der vele enclaves die een eigen bestier an: de steden [[Brugge]], [[Toeroet]], [[Gistel]], [[Oedeburg]], [[Eeklo]] ... en d'heerlikheden [[Wyndoale]], [[Sysêle]], [[Proosse]] en [[Kanunnikse]], ...
 
't Vrye was ingedeeld in drie kwartieren: 't noord-, oost- en westkwartier. Alle drie warenwoarn z'ip underneundernen toer ipgedeeld in ambachten, en d'ambachten ip underneundernen toer in prochies. Domee moe je wel ipletten: byvoorbeeld de stad [[Gistel]] ad z'n eigen bestier, en wier dus nie bestierd deur de schepenbank van 't Vrye, mo Gistel Ambacht wier wel bestierd deur de schepens van 't Vrye. Gistel ambacht bestound uut de prochies [[Moere]], [[Zevekote]], [[Sint-Pieters-Kapelle|Kapelle]], [[Westkerke]], [[Roksem]], [[Ettelgem]], [[Bekegem]], [[Zerkegem]] en [[Zande]].
 
De kasselry wier bestierd deur één [[baljuw|hoogbaljuw]], vier burgemeesters en minimum 27 schepens. 't Administratief en gerechtelik personeel bestound uut den ontvanger, raadspensionarissenroadspensionarissen, griffiers, ounderzoeksklerken, ipperklerken van de griffie, taalmantoalman, procureurs en notarissennotoarissen, deurwaarders van de kamerkoamer, ne gerechtsdocteur, chiruzienschirurgiens, boden en een concierge. 't Vrye had z'n eigen [[vierscharevierschoare]] en een [[kamer]].
 
't Vrye bestierde dus een groot stik van de huidige provincie [[West-Vloandern|West-Vloandern]] en een deel gemeenten en steden van Oost-Vloandern: [[Êeklo]], [[Moaldegem]]. Neffest bestieren, spraken z'ook recht, en hielden controle ip de lêgere bestieren, de [[polder en woaterienge|polders en wateringenwoateriengn]], kerkmeesters en dismeesterdismeesters, de prochiebestieren.
 
't Stik van 't VrijeVrye die achter de schiddinge van de Nederlanden by de Republieke bleef kreeg de name 't VrijeVrye van Sluus.
 
't Vrye als bestierlike indelinge is ofgeschaft deur de Fransen tenden de jarenjoarn 1700.
 
't Was ontstaanontstoan rond het jaarjoar duust uut gedeelten van de [[Vloanderngouwe|pagus Flandrensis]] (lank, smal gebied tussen 't [[Zwin]] en den [[Yzer]]), de pagus Rodanensis (de streke round Aardenburg), en de pagus Mempiscus (de streke te westen van de [[Leie]]). D'oofdplatse van 't Vrye was van by 't begun de [[Burg (Brugge)|Burg]] in Brugge.
 
==Bronne==