'''Italioans''' i(''Italiano'') deis e [[Romoansche toale]] taleda dazeze spreknspreekn in [[Italië]]., Der bestoanin verschillnde dialectn. int Italioans.'t thuidigeModern Italioans is afkomstugafkomstig vnvan tflorentijns't Florenteyns, jenêen vnvan die dialectn. Over de gjelegêle wèreldweireld zinzyn der plusminnusplusminus 65 miljoen menschn die ItaliaonsItalioans klappn., woarvan Waorvndat datterer e goe 57 miljonemiljoen in ItalieItalië weunn. Ook in [[Zwitserland]], [[San Marino]] en [[Vaticoanstad]] is Italioans en officiële toale.
== Geschiedenisse ==
DoudsteD' oudste Italioanse tekstn stammn of vannutvanuut de 10e jêeuwêeuw. Der zinzyn wel vjelveel mjermêer tekstn utuut de 14de jêeuwêeuw bewaardbewoard geblevngebleevn. De beroemdste dingn dazedan vnze van tonne en gevondn zinzyn de gedichtn vnvan Dante Alighieri, ma wok dedededee vn o.a.Francesco Petrarca en Giovanni Boccaccio. Die gastn kunn we zien als de grundleggersgroundleggers vn d'italiaonseliteratureItalioanse literateure.
Tzin't vjelZyn veel dialectn intin 't Italiaons., Mama trare't rare is dadan die dialectn nie allemâleallemoale afkomstig zinzyn vantvan 't standâarditalioansstandaarditalioans. 't standâarditalioansStandaarditalioans is namelyk zelve gebassêerdgebaseerd up e dialect dazeda ze roend de 14de jêeuwêeuw in [[Toscane]] spraknspraakn. Vele oude poëtnpoëetn schrevnschreevn under gedichtn intin ditdat oude dialect. De mjestemêeste dialecten zinzyn afgeleid vantvan 't Vulgaire Latin[[Latyn]] ('t LatinLatyn datdedan de menschn vroegr spraknspraakn up strâtestrate) en bestondn al lange vôordatervôordat er geschrevngeschreevn versies vnvan werdn gevondn.▼
Sommige vnvan die dialectn verschilln egtecht wel vrjetvrêed vantvan geweune't geweun Italioans en da kan soms wel ekeere keer ambetant zinzyn uptup tv (de menschn vantvan 't nôordn vesrtoanverstoan soms dedededee van vant't zuddnzuudn nie en oemegekjerdoemegekêerd).▼
▲Tzin vjel dialectn int Italiaons. Ma trare is da die dialectn nie allemâle afkomstig zin vant 't standâarditalioans. 't standâarditalioans is namelyk zelve gebassêerd up e dialect daze roend de 14de jêeuw in [[Toscane]] sprakn. Vele oude poëtn schrevn under gedichtn int dit oude dialect. De mjeste dialecten zin afgeleid vant Vulgaire Latin ('t Latin datde menschn vroegr sprakn up strâte) en bestondn al lange vôordater geschrevn versies vn werdn gevondn.
Hier e je e poar voorbeelden van de dialectn: Romanesco ('t dialect gesprookn in [[Rome (stee)|Rôme]]) of 't Napolitoans...
▲Sommige vn die dialectn verschilln egt wel vrjet vant geweune Italioans en da kan soms wel ekeer ambetant zin upt tv (de menschn vant nôordn vesrtoan soms dede vant zuddn nie en oemegekjerd).
Hier eje e paar voorbjelden vn de dialecten: [[Romanesco]] ('t dialect gesprokn in rôme) of 't [[napolitaans]]...
