Lêeuw (bêeste): verschil tussen versies

{{Taxobox |

|afbeelding=Leeuw.JPG

|afbeeldingtekst=E lêeuw in de [[Zoo van Antwerpn]]

De '''lêeuw''' (''Panthera leo'') is e grôte roofbêeste uut de familie van de katachtigen (Felidae). Van olle katachtign is ollêne de tyger grôter. De grôotte en de moann van 't vintje gift de lêeuw een imposant uutzicht, woadeure dat de lêeuw dikwils de ''keunienk van de bêestn'' genoemd wordt.

 

 

Vroeger kwaamt de lêeuw vôorn in over praktisch hêel Afrika, 't Midden-ôostn, Zuud-Europa en toet in Indië, moa tegenwôordig is zyn leefgebied beperkt toet een klêen stikstje in Indië en grôte dêeln van Afrika. Olhoewel dan de vintjes der indrukwekkend uutzien doen de vrouwtjes 't grotste dêel van 't werk by 't jaagn. Van de katachtign is de lêeuw den ênigstn die in socioale greopn leeft, en normoal gezien goan de lêewinn t' hope up jacht.

De lêeuw is de ênigste katachtige die een socioale in plekke van een solitaire maniere van leevn hèt. De samestellienge van een groep kan nogol varieern, moa geweunlik bestoat uut twê toet twientig (gemiddeld vuuf) vrouwtjies, êen toet acht (mêestol nie mêeer dan twê) vintjies en under joungn. Dikwils beweegn de leedn van een groep under in klindere groepn, en on ze mankoar teegnkommn lekkn ze mankoar en frottn z' under teegn mankoar. Vrimde lêeuwn, of dan 't nu vintjies of wuvetjies zyn, wordn mêestol weggejaagd. Lêeuwinnn bluuvn under hêle leevn by dezelste groep, binst dan vintjies mêestol nie langer dan drie toet vier joar bluuvn. Vintjies die nie in een groep zittn zwervn ollêne round, of leevn t' hope met een antol andere vintjies.

 

 

De lêeuw is doe vo 't grotste dêel van den dag nietend. Soms liggn ze toet twientig eurn per dag in de schaduwe te rustn en ze zyn ollêne actief on ze goan jaagn. Over 't olgemêen weegt under prôoie 50 toet 300 kg, moar ot der doar een tekort an is jaagn z' ook up grôtere (toet duusd kilo) en klindere bêestn (toet viftien kilo). 't Zyn mêestol de vrouwtjies die jaagn, en ze vangn 80% van 't eetn vo de groep.

De lêeuw kant ollêne, in poarn of in grôte groepn jaagn. Hoe grôter de jachtgroep, hoe grôter de prôoie. Een troep lêeuwn jaagt hoofdzakelik up antiloopn, zebra's, kafferbuffels, en (in Indië) hertn. Ze weerkn in groepn woardat êen dêel de prôoie upjaagt, binst dat een ander dêel an den andere kant ligt te wachtn.

 

Od een grôte prôoie gevangn is, wordt de hiërarchie in de lêeuwntroep dudelik. Volwassen vintjies kommn 't êeste an den bak, en pas on ze gedoan hèn wordn de reste overgeloatn an de lêeuwinn en under welpn. Lêeuwn steeln dikwils ook 't eetn van andere roofbêestn gelik hyena's, luipeirdn en jachtluipeirdn. Over 't olgemêen goan lêeuwn mensn uut de weg.

 

<gallery>

File:Lion waiting in Nambia.jpg|Leeuw in vrye wildboane, Namibië.

</gallery>

 

[[Categorie:Katachtige]]