Uranus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k typo
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Ofbeeldienge:Uranuscolour.png|thumb|FotôoFotto's van Uranus gemakt deur [[Voyager 2]] in normoale (lienks) en voalschevolsche kleurn (reks), de gebruukte kanoalen zyn [[ultraviolet|UV]], violétviolet en oraje).]]
[[Ofbeeldienge:Aarde Uranus.svg|thumb|Vergelykienge tusschen de groottes van d' [[Eirde]] en Uranus]]
 
'''Uranus''' is den ip tweetwêe noa groôtstegrôotstn en vanafvanof de [[Zunne]] geziêengezien de zevendezevenste [[planete]] van ons [[zunnestelsel]]. Dienen [[Ysreus|ysreus]] is vernoemd no de god [[Uranus (god)|Uranus]], ôakUranos weluut de OuranousGrieksche mythologie, de personificoasjiepersonificoasje van den' emel, uut de [[Griekse mythologie]].
 
== WaarnemiengeWoarnemienge ==
Met 't bloateblôote ooge is Uranus juuste nie te ziênzien, aollêeneollêene os't ostjeje in opposisjieopposiesje stoat, oender vrêe gunstig' omstandihedomstandigheed'n en os 't geweetn is woar dat' er gezocht moe wordn komt d'[[magnitude|helderiedhelderheid]] dichte by de grênzegrenze van watwa nog met 't blôote oageooge gezien ka wordn. Met een geweune [[verrekyker]] is Uranus wel te ziênzien oslik êe zwak "sterretjie", moa zêfszefs met êe grôote [tiliscoop]]telescoop bluuft Uranus nie mêer danof êe groênachtiggroenachtig schyvetje. Uranus was in ded' [[oedheid]]oudheid dus ook nie bekend. 't Is d' êersteêeste planete die oentdekt is sedert d'uutviendienge invan de 16etelescoop eeuwe vanin de tiliscoop16e is oentdekteeuwe.
 
== OntdekkingOentdekkienge van Uranus ==
In [[1690]] is die planete voe 't êest woargenommwoargenoom'n deur [[John Flamsteed]]. Dien [[Iengeland|EngelsenIengelschn]] [[astronoom]] veroenderstelde datda 't over êe [[sterre]] in 't [[sterrenbeeld]]Lyste [[Stiervan (sterrenbeeld)sterrebêeldn|Stiersterrebeeld]] Stier (''Taurus'') gienk en noemde zyn oentdekkienge "34 Tauri". Roend [[1769]] wierd Uranus in totoal 12 kêers woargenommwoargenoom'n deur [[Pierre Lemonnier]], mor oakôok dien astronôomastronoom peisde êe sterre te ziênzien. D'officielleofficiëlle oentdekkienge stoat ip naemenaame van [[William Herschel]] die ip [[13 moarte]] [[1781]] 't object asos planete kwalificirde. Je gaaf de planete de naame "Georgium Sidus", no dedden IengelsesIengelsche keunienk [[George III van Iengeland|George III]]. Een andere naame die in dien tyd gebruukt wierd was "Herschel". Pas in [[1850]] wierd' de êerder ol deur [[Johann Bode]] vôarengesteldevôorngestelde naame Uranus offisielofficiël in gebruukt.
 
==Uranus in cyfers==
* Gemiddelde boansneliedboansnelheid : 6,8 km/secoende
* Hellienge van 't boanevlakboanvlak tegenover 't boanevlakboanvlak van d'eirde : 0,77°
* SoortelikkeSôortelikke massa (dichtieddichtheid) : 1,30 g/cm<sup>3</sup>
* OentsnappingssneliedOentsnappiengssnelheid : 21,3 km/seconde
 
== Boane en rotoasje ==
Uranus drooitdroait in 17 [[eur]]'n en 14 [[Minuute|minuten]]minuut'n roend zyn asasse. MorMo omdat'erdeur zôede ferme wiend'n in de boavesteboveste laag'n van d'atmosfêereatmosfeere van Uranus zy, kan'ta dat dêel van d'atmosfeere êe rotoasjierotoasje doêndoen in oengevêer 14 eur'n .
 
=== Gekanteld'asse ===