Israël: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nieuw blad: thumb|Liggienge van Israël thumb|Vlagge van Israël Ofbeeldienge:Coat of arms of Israel.svg|thumb|Waepen van...
 
encyclopedisch
Regel 1:
{{Infobox land
[[Ofbeeldienge:LocationIsrael.png|thumb|Liggienge van Israël]]
|noame=<big>Stoat Israël</big><br />מדינת ישראל (Medinat Yisrael)<br />دولة إسرائيل‎ (Dawlat Israïl)
[[Ofbeeldienge:Flag of Israel.svg|thumb|Vlagge van Israël]]
[[Ofbeeldienge:Coat of arms|woapen=Emblem of Israel.svg|thumb|Waepen van Israël]]
|vlagge=Flag of Israel.svg
|koarte=[[Ofbeeldienge:LocationIsrael.svg|250px]]
|koartebyschrift=Liggienge van Israël
|toale=[[Hebreeuws]], [[Arabisch]]
|hoofdstad=[[Jeruzalem]]
|stoatsvorm=[[Republiek]]
|stoatshoofd=President: <br />Shimon Peres
|1e minister=Benjamin Netanyahu
|ipp=22.072
|inw=8.134.100 (2013)
|dichtheid=387.63
|munte=Israëlische shekel
|tydzone=UTC+2<br /><small>(zomertyd: UTC+3)
|landcode=IL, ISR
|tillefong=(+972)
|TLD=.il
|fêestdag=[[14 meie]]<br /><small>(Ounofhankelik in [[1948]])
}}
'''Israël''', officiel inde 't''Stoat Israël''', ([[Hebreeuws]]: מדינת ישראל en- in''Medinat Yisraël't'; [[Arabisch]]: دولة اسرائيل, ofwèl- de''Dawlat Stoat Israël,Israïl'') is êe land in West-[[Azië]]. De bevolkienge telt 8.134.100<ref>[http://cbs.gov.il/reader/?MIval=cw_usr_view_Folder&ID=141 Central Bureau of Statistics]</ref> mensen ([[2013]]). Israël is zo'n bitje d'eênigsteênigste democratie in 't MiddenMiddn-ÔostenÔostn.
 
't Grenst in 't nôord'nnôordn an [[Libanon]], in 't nôordôostennôordôostn an [[Syrië]], in 't oôstenôostn an [[JordaoniëJordanië]], in 't zuudenzuudn an [[Egypte]] en in 't westenwestn an de [[MiddelandseMiddellandse Zêe]]. Den hoofdstad en ook de grôotste stad van Israël is [[Jeruzalem]]. Andere belangrikkebelangryke sted'nsteedn zyn Tel Aviv en Haifa. Een bekende stad intin zuuden't zuudn van 't land is Eilat. De gebeurtenissen uut den [[Bybel]] spel'n under voe 't groôtste dêel of in Israël.
'''Israël''', officiel in 't [[Hebreeuws]] מדינת ישראל en in 't [[Arabisch]] دولة اسرائيل, ofwèl de Stoat Israël, is ê land in West-[[Azië]]. De bevolkienge telt 8.134.100<ref>http://cbs.gov.il/reader/?MIval=cw_usr_view_Folder&ID=141</ref> mensen ([[2013]]). Israël is zo'n bitje d'eênigste democratie in 't Midden-Ôosten.
[[Ofbeeldienge:LocationIsrael Is-map.pngPNG|thumb|Liggiengeleft|<center>Koarte van Israël]]
<br clear="left" />
 
De gebeurtenissen uut den [[Bybel]] speeln under voe 't grôotste dêel of in Israël. 't Land telt verschill'nde bevolkiengsgroepn, wovan de grôotstn dedie van de Joodn (75%).
't Grenst in 't nôord'n an [[Libanon]], in 't nôordôosten an [[Syrië]], in 't oôsten an [[Jordaonië]], in 't zuuden an [[Egypte]] en in 't westen an de [[Middelandse Zêe]]. Den hoofdstad en ook de grôotste stad van Israël is [[Jeruzalem]]. Andere belangrikke sted'n zyn Tel Aviv en Haifa. Een bekende stad int zuuden van 't land is Eilat. De gebeurtenissen uut den [[Bybel]] spel'n under voe 't groôtste dêel of in Israël.
== Geschiedenisse ==
Den Bybel vormde vo de zionistn den basis vo te toogn dan ze recht han ip 't gebied in 't Middn-Ôostn en d' iprichtienge van de stoat Israël. Sedertdien kende de jounge stoat vele gewelddoadige conflictn, woavan dan der ênigte den dag van vandoage nog assan vôortdeurn.
 
In de 19ste êeuwe wierdn de joodn vooral in Ôost-Europa zwoar vervolgd. Doadeure ountstound er e verlangn noar een eign joodsche stoat. Vo de joodn kost dat allêne mor in Palestina gevestigd wordn, want da was vor hunder 't beloofde land.
't Land telt verschill'nde bevolkiengsgroep'n, wovan de grôotsten dediê van de [[Joden]] (75%). Den [[14 meie]] [[1948]] wierd Israël [[Oenafankelikeid|oenafankelik]] van 't [[Verênigd Keunienkryk]]. Gelyktydig wier êt angevolln deur verschill'nde land'n in't Middn-Ôostn. Oendanks den overmacht wist'et land den ôorloge toch te winn'n.
 
De Joodsche journalist Theodor Herzl uut [[Ôostnryk-Hongareye]] richtte de zionistische bewegienge ip, die streefde noar en eign stoat. Je makte da verlangn bekend ip e zionistisch weireldcongres in [[1897]]. Palestina was ton nog e dêel van 't Ottomoans Ryk.
In [[1956]], [[1967]] en [[1973]] was't wêere ôorloge, mor Israël woen'd olle ôorlogen en kost zyn gebiêd zelfst uutbreên. Voe vrede te krygen med Egypte ên ze de Sinai weêre gegeven. Tegenwoardig word 't land bedreigd deur de meugelikke oentwikkelienge van ê kernwapen deur Iran. De vroegeren president Ahmadinejad kut de Joden niet ziên en êd meêrdere keêren gedreigd " 't land van den eirdbodem weg te vagen". Je ku goan peizn worom dat Israel ip ze kievief is voer aan Iroanse kernbomme.
 
De Turkn kwoamn sterk verzwakt uut den [[Êeste Weireldoorloge]] en in [[1920]] kwam Palestina e Brits mandoatgebied.
Tegenwôordig kent 't land vele probleem'n mêtte Gazastrooke. In 2008 en 2012 moest Israël ingriepen deur de raketanvall'n van de terreurorgaonisaotje Hamas. De (lienkse) westerse media stoan hêel an de kant van de Palestyn'n, voe moa te zwyg'n over de media in de moslimland'n. Doar word'n de Jôoden dikkelst verweten voer apen en zwyns.
 
Achter de [[Twidde Weireldoorloge]] vertrokkn d' overleevnde joodn van de nazi-concentroasjekampn massoal noa Palestina. In [[1947]] begost den Arabisch-Israëlischn Oorloge, e burgeroorloge tusschn Arabische en Joodsche inweuners van 't [[Brits mandoatgebied Palestina]]. Israël sloagde derin van e grôot dêel van 't Brits gebied te verovern. Vele Palestynn vluchtegn weg of wierdn verdreevn deur d' Israëlische troepn.
Israël ê zezelven vreêd economisch oentwikkeld en êd een ooger welvoartsnivaeu dan zyn gebeurs. Vorol ip technologisch gebiêd blienken z'uut.
 
De distriekten (''mechoz'', meêrvoud: ''mechozot'') zyn:
De [[14 meie|14ste meie]] [[1948]] riepn de joodn de stoat Israël uut. Doarip kwam d' immigroasje serieus ip gank. In d' êeste drie joar verdubbelde de joodsche bevolkienge. De gebeurs woarn nie gediend met die nieuwe situoasje en der volgdn nog vele oorloogn. Deur d' [[Verênigde Stoatn|Amerikoansche]] steun kost Israël e leger ipbouwn die sterker was of al de legers van d' omriengende landn t' hope.
 
Tegenwôordig kent 't land vele probleemn met de Gazastrooke. In 2008 en 2012 moest Israël ingrypn deur de raketanvall'n van de terreurorganisoasje Hamas.
 
Israël êe zezelvenzezelvn vreêdvrêed economisch oentwikkeldountwikkeld en êdet een ooger welvoartsnivaeuwelvoartsniveau danof zyn gebeurs. Vorol ip technologisch gebiêdgebied blienkenblienkn z'uut.
== Districtn ==
De distriektendistrictn (''mechoz'', meêrvoudmêervoud: ''mechozot'') zyn:
* Jeruzalem (''Jeroesjalajiem''), oofstad [[Jeruzalem]]
* Noord'nNôordn (''Tsafon''), [[Nazareth (Israël)|Nazareth]]
* Haifa (''Chefa''), [[Haifa]]
* Centrum (''Merkaz''), [[Ramla]]
* Tel Aviv (''Tel Aviv''), [[Tel Aviv]]
* Zuud'nZuudn (''Darom''), [[Beër Sjeva]]
 
De distriektndistrictn Nôord'nNôordn, Haifa, Centrum en Zuud'nZuudn zyn oenderverdeêldounderverdêeld in subdistriektnsubdistrictn (''nafa'', meêrvoudmêervoud: ''nafot'').
 
<gallery>
File:Satellite image of Israel in January 2003.jpg|<center>[[Fotografie|Luchtfoto]] van Israël
File:Jerusalem from mt olives.jpg|<center>De rotskoepel ip den Tempelberg
File:Old Jerusalem, Temple Mount - Minaret.jpg|<center>De "minarette van Israel" ip den Tempelberg
File:1 Palestine Pound 1939 Obverse.jpg|<center>Geld uut 1939.
File:British Mandate Palestinian passport.jpg|<center>Een paspôort uut den tiedtyd van 't Britse[[Brits mandoat. De name Palestina]]. êt eigentlik nieks te maaken mee' t Palestina van nu.
</gallery>
 
<references>
 
== Lienks nae buuten ==
* [http://www.gov.il/firstgov/english Officieel portaol van d' Israëlische regerienge]
* [http://www.mfa.gov.il/ Officiëlen website van't Israëlisch ministerie van Buutenlandse Zaken]
* [http://www.knesset.gov.il/description/eng/eng_mimshal_yesod1.htm Ipsommienge van de basiswettn ip d'n officiëlen website van de Knesset]
 
 
{{commonscat|Israel}}
== Referensje ==
<references/>
== Lienks naenoa buutenbuutn ==
* [http://www.gov.il/firstgov/english Officieel portaolportoal van d' Israëlische regerienge]
* [http://www.mfa.gov.il/ OfficiëlenOfficiële website van 't Israëlisch ministerie van BuutenlandseBuutnlandse Zaken]
* [http://www.knesset.gov.il/description/eng/eng_mimshal_yesod1.htm Ipsommienge van de basiswettn ip d'n officiëlenofficiële website van de Knesset]
 
{{Landn in Azië}}
<references>
 
[[Categorie:Israël| ]]
{{Azië}}
{{stompje}}