Lodewyk den Duuts: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (discuusjeblad | bydroagn)
k Bot: Migrating 40 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q152463 (translate me)
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
| noame = Lodewyk den Duuts
| leevn = [[806]]- [[876]]
| functie1 = [[Ofbeeldienge:Armoiries Bavière.svg|25px|left]] keuninkKeunienk van Beiern
| periode1 = [[817]]-[[843]]
| vôorganger1 = [[Lodewyk dende Vroomn]]
| ipvolger1 = [[Karloman van Beiern]]
| functie2 = [[Ofbeeldienge:Autograf, Karl den store, Nordisk familjebok.png|30px|left]]
KeuninkKeunienk van Oost-Francië
| periode2 = [[843]]-[[876]]
| vôorganger2 = [[Lodewyk dende Vroomn]] <br />(KeuninkKeunienk v.d. Frankn)
| ipvolger2 = [[Lodewyk de Joungn]]<br />(KeuninkKeunienk van Saksn)<br />[[Karel den Dikkn]]<br />
(KeuninkKeunienk van Zwaabn)
| voader = [[Lodewyk dende Vroomn]]
| moeder = Irmingard van Haspengouw
}}
'''Lodewyk den Duuts''' ([[806]]- [[28 ogustus]] [[876]]) was e klêenzeune van [[Karel dende Grôotn]] en de derde zeune van keizer [[Lodewyk dende Vroomn]] en Irmingard van Haspengouw.
 
Je was '''Lodewyk II''' van [[Oost-Francië]], mo je wordt Lodewyk den Duuts genoemd, vor hem nie te verwarrn me zyn neve [[Lodewyk II van et Hillig Rôoms RykItalië|Lodewyk II]], die keizer was en keuninkkeunienk van Italië.
 
== Zyn jounge joarn ==
Zyn jounge joarn brocht ’n gedêeltelik deure an ’t hof van zyn grôotvoadergrotvoader Karel dende Grôotn, die vele in hem zag.
 
In 817, an zyn elf joar, wierd de [[Ordinatio Imperii]] (Ordenienge van ‘t Ryk) ipgesteld, vo d’ipvolgienge van zyn voader Lodewyk dende Vroomn te regeln. D’r wierd overêen gekommn da den oudstn, [[Lotharius I]], de keizerstitel met [[Italië]] en ’t ippergezag krêeg, [[Pepeyn I van Aquitanië|Pepeyn]] Aquitanië en Lodewyk Beiern. Lodewyk krêegt dus Beiern en ’t gebied d’r round in 817, mo je begost mor in 825 te regeern.
 
In 827 ist ‘n getrouwd met Emma of Hemma, de dochter van Welf, de groaf van Altorf, en Heilwig van Saksn. Emma was de joungere zuster van keizerinne Judith van Beiern (de twidde vrouwe van Lodewyk dende Vroomn en moeder van [[Karel dende Kletsn]]).
 
== De burgeroorloogn ==
De probleemn woarn begost achter da Lodewyk dende Vroomn in 823 nog ’n achterkommertje ([[Karel dende Kletsn|Karel]]), krêeg me zyn twidde vrouwe. Ounder heur druk krêeg Karel in 829, ip de ryksdag van Worms, an zyn zes joar ook zyn keuninkrykkeunienkryk: Alemannië (Elzas, Zwaabn en Bourgondië). Van 830 wast er constant boel tusschn de broers en under voader.
 
In den êestn oorloge steunde Lodewyk nog zyn voader, mor in de twiddn kostn zyn oudere broers [[Lotharius I]] en Pepeyn van Aquitanië hem overtuugn van Alemannië mee binn te valln. Loater sloot Lodewyk den Duuts were vrede me zyn voader en de broers geraktn in oorlooge teegn makoar.
 
In 833 stoundn Lodewyk dende Vroomn en zyn zeuns, by Colmar in den Elzas, met under legers teegnover makoar. E grôot dêel van voaders troepn liepn over no de broers en de keizer most ipgeevn.
Lotharius zette zyn voader of in Compiège, zetteg hem gevangn in Aken en pakte de keizerlikke macht over. Zyn broers wierdn zelfstandige keuniengn. Lodewyk den Duuts hielp zyn voader were ip den trôon.
 
Achter den dôod van Pepeyn van Aquitanië in 838 kwamt er e nieuwe erfregelienge.
 
De derdn oorloge begost in 839, achter da Lodewyk dende Vroomn, were ounder invloed van Judith, e stik land van Lodewyk den Duuts an Karel gaf. Lodewyk dende Vroomn en Judith probeerdn were in de gunste te kommn van Lotharius en ze begostn me besprekiengn, vo ’t ryk loater in twi grôte stikkn te verdêeln tusschn Lotharius en Karel. Lodewyk den Duuts zoudt ollêne ’t klêen gebied Beiern krygn. Mo nog binst de besprekiengn wierd Lodewyk dende Vroomn ziek en in 840 ist ’n gestorvn.
 
Lotharius wilde nu hêel ’t ryk vor hem en je begost plann te moakn vo Lodewyk den Duuts an te valln. Mo Karel slôot e verbound me Lodewyk en in juni 841 versloegn ze Lotharius in Fontenoy-en-Puisaye (25 juni 841).
 
Lodewyk den Duuts kost achter de slag zyn gebied uutbreidn me Saksn, OostÔost-Frankn, Alamannië en Thuringen. Lotharius blêef lastig doen deur de Saksn in ipstand te doen kommn teegn Lodewyk den Duuts en steun te zoekn by de Vikings, woadeure da Karel in moeilikheedn kwam.
 
Doarom kwoamn Karel en Lodewyk in 842 tegoare in Straatsburg, woa dan z’under me makoar verboundn teegn Lotharius in den [[Eed van Straatsburg]] (14 febr. 842), woadeure da Lotharius verplicht wierd van t’ounderhandeln. ’t Gevolg was ‘t [[Verdrag van Verdun]] in [[843]].
 
== Achter 't Verdrag van Verdun ==
{{wrapper}}
|[[Ofbeeldienge:Verdrag van Verdun.jpg|thumb|<center>Oost-Francië van Lodewyk den Duuts in 't oranje]]
|-
|[[Ofbeeldienge:843-870 Europe.jpg|thumb|<center>’t Verdrag van Verdun in 843 en ’t Verdrag van Meerssen in 870]]
|}
’t Ryk wierd verdêeld in drie stikkn:
Regel 56:
* Lodewyk den Duuts krêeg [[Oost-Francië]] (loater [[Duutsland]])
 
In 869, achter den dôod van [[Lotharius II]], de twidde zeune van Lotharius van [[Middn-Francië]], slôot Lodewyk den Duuts me Karel dende Kletsn ‘t [[Verdrag van Meerssen]] (8 aug. 870), woaby dan ze de gebiedn van Lotharius verdêeldn.
 
Achter dat ook keizer Lodewyk II stierf, liet Karel dende Kletsn hem in Rome tout keizer krôonn (25 dec. 875) en wierdkwamt ‘n keuninkkeunienk van Italië (31 jan. 876). Lodewyk den Duuts is nog e gevecht begost teegn Karel dende Kletsn, mo j’is ol gesneuveld by ’t begun van de veldtocht. J’is begroavn in d’abdye van Lorsch.
 
== Vrouwe en jounges ==