Pynboom: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 33:
De schorse van de mêeste pynboomn is dikke en schubbig, mo sommigte sôortn ên e dinne ofschilfrende schorse. De takkn stoan in reeglmoatige schyn-kransn, feitlik e hêel dichte spiroale mo dr uutziende lik e krieng vann takkn die uut 't zeifste punt kommn. Veele pynn zyn "unimodoal", en ze bringn mor êen zukke krans vôort per joar, uut knoppn uut de top van de niewe joarscheute, mor andre zyn "multimodoal", en ze krygn iedere joar twêe of mêer kransn. De spiroalsgewyze groej van takkn, noaldn, en keegleschubbn, zyn geschikt vôgns [[Reke van Fibonacci|Fibonacci-veroediengn]]. De niewe lentescheutn wordn somtyds "keirsn" genoamd; ze zyn bedekt mê bruune of witte knopschubn en in 't begun wyzn ze no boovn, loatre wordn ze groene en ze spreidn under uut no buutn. Die "keirsn" geevn an de busbowre e middle vo de vruchtboareid van de groend in te schattn en de leevnskracht van de boomn.
Pynn zyn langleevnd, typiesch leeftydn oalnd van 100–1 000 joarn, sommigte zeifs mêer. De mêest langleevnde is e ''Pinus longaeva''. Êen individu van die sôorte, genoamd "Mathuselem-boom", stoat ip de Lyste van 's weirlds oedste [[Organisme|organismn]], en is roend de 4 600 joar oed. Die boom is te vienn in de Witte Bergn in Kalifornië <ref>{{en}} [http://www.jstor.org/stable/10.1525/bisi.1999.49.12.1023 Ryan Michael; David M. Richardson : 1999 : The Complete Pine, ''BioScience'', 49/12, p. 1023–1024] </ref>. E boom die nog oedre was, mo spytig genoeg gekapt, was 4 900 joar oed. Y wierd in e bustje gevoen benêen de Wheeler Peak in Nevada en y is bekend lik de "Prometheus-boom", genoamd no de Grieksche mythologiesche oensterflikkn êld.
==E bitje voddr kykn==
| |||