Cypresachtign: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 24:
De zoadkeegls zyn ofwêl oetachtig, leerachtig, of (by ''Juniperus'') besachtig en vlêezig, mê êen toe mêerdere zoadknoppn per schubbe. De schutbladschubbe en schubbe mê vruchtbegunsls zyn tegoare gesmoltn mê uutzoendrieng van de top, woada 't schutblad dikkers te ziene is lik e korte stekkr (dikkers ''umbo'' genoamd) ip de vruchtknop-droagnde schubbe. Lik de bloarn zyn ook de keegleschubbn spiroalsgewyze geschikt, oovrekruust (teegnoovrestoand) of in kransn, ofanklik van 't geslacht. De zoadn zyn mêesta klêene en e bitje ofgeplat, mê smolle vleugls, êen beneen iedre kant van 't zoad; zeldn (byvôorbeeld ''Actinostrobus'') drieoekig in deursnee mê drie vleugls; in sommigte geslachtn (byvôorbeeld ''Glyptostrobus'' en ''Libocedrus'') is êen van vleugls beduudnd grotre dan den andren, en in sommigte andre (byvôorbeeld ''Juniperus'', ''Microbiota'', ''Platycladus'' en ''Taxodium'') is 't zoad grôot en zoendre vleugls. De zoajliengn ên geweunlik twêe kotyledôonn, mo by sommigte sôortn toe zesse. De stuufmeelkeegls zyn mêer glykvormig van ipbow in hêel de famielje, 1 – 20 mm lank, mê schubbn die weere spiroalsgewyze geschikt zyn, oovrekruust (teegoovrestoand) of in kransn, ofanklik van 't geslacht; ze kunn oentstoan zyn ip de top van e scheute (vo de mêeste geslachtn), in de bladoksls (''Cryptomeria''), in dichte groepn (''Cunninghamia'' en ''Juniperus drupacea''), of ip oenipvollnde lange angnde pluumvormige scheutn (''Metasequoia'' en ''Taxodium'').
 
De cypresachtign zyn de wydst verspreide konifeerefamielje, mêt e bykans weirldwyd verspreidiengsgebied ip alle kontinentn mêt uutzoedrienge van [[Antarctica]], goande van 71° N in arktiesch [[Noorwegen]] (''Juniperus communis'') no 't Zuudn toe ip 55° S in 't uuterste Zuudn van [[Chili]] (''Pilgerodendron uviferum''), terwyl da ''Juniperus indica'' 5 200 m oogte bereikt in Tibet, de oogste oogteliggienge vor glyk wukke [[Out|oetachtige]] [[plante]]. De mêest verscheidn land-leefgebiedn zyn ingenoomn, mêt uutzoendrienge van de polèère toendra en 't tropiesch lêegland-reegnbus (oewêl da verschillnde sôortn belangryke komponentn van warmgemoatigde reegnbusschn en tropiesche oogland-wolknbusschn zyn); ze zyn ook zeldzoam in woestynn, mê mor e poar sôortn in stoat vo strienge droogte te verdroagn, byvôorbeeld ''Cupressus dupreziana'' in de centroale [[Sahara]]. Oendanks de weirldwyde verspreidienge, ên veele geslachtn en sôortn mor e hêel klêen relikt-areoal, en veele sôorten zyn bedreigd in undre vôortbestoan.
 
{{Commonscat|Cupressaceae}}