Geleedpôtign: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nieuw blad: {{Taxobox |afbeelding=Arthropoda.jpg |afbeeldingtekst=Arthropoda collage: Kolihapeltis, Stylonurus, schorpioen, krabbe, duusdpôot, vlinder |rijk=Animalia (Bêestn) |onder...
 
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 10:
|datum=1829
}}
'''Geleedpôtign''' (Arthropoda) zyn koudbloedige, oungewervelde [[bêestn]] met een uutwendig skelet (exoskelet), e gesegmenteerd lyf en gelede anhangsels. Z' omvattn d' [[insectn]], de [[kobbn]], de duusdpôotn en de kreeftachtign. 't Woord ''Arthropoda'' komt van ’t Grieks ἄρθρον ''árthron'', "gewricht" of "geledienge", en πούς ''pous'' (gen. ''podos''), "voet" of "pôot".
== Indêlienge ==
Geleedpôtign wordn in vuuf ounderstammn ingedêeld, woavan dat er êen uutgestorvn is:
* Chelicerata: de kobbeachtign (Arachnida) met de schorpioenn, h[[ooiwoagn]]s, veugelkobbn, teekn, mytn; de deegnkrabbn (Merostomata) en de zêekobbn (Pycnogonida). Ze wordn gekenmerkt deur ''chelicerae'' (mounddêeln), anhangsels zjuuste boovn under mound, en z' hen mêestal acht pôotn.
* Crustacea: de kreeftachtign met ounder andere kreeftn, [[krabbn]], [[geirnoars]], [[pissebeddn]] en zêepokkn. Ze wordn gekenmerkt deur vuuf poar uutsteeksels ip under kop. D' êeste twei poar zyn antennes en de latste drie poar vormn de mounddêeln.
* Hexapoda: de zespôtign met ounder andere d' [[insectn]] en de spriengsteirtn.
* Myriapoda: de duusdpôotachtign. Under lyf bestoat uut vele segmentn, elk met êen of twei poar pôotn.
* Trilobietn: zêebêestjes die uutgestorvn zyn in 't geologisch tydperk Perm.