Yzer (element): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 38:
</gallery>
== Voorkomn ==
De koste van d'[[Eirde (planete)|eirde]] bestoa vo 5% uut yzer, mêestol als hematiet (yzertrioxide). Iervan kun je zuver yzer moakn deur een redoxreacte me carbouncarbong als reductor.
Den isotoop <sup>56</sup>Fe komt 't mêeste voorn, 91,8% van ol 't yzer. <sup>54</sup>Fe is goe vo 5,8%.
== Eignschappn ==
Regel 52:
Yzer wos ol gebruukt in 4000 v Chr. in Sumerië en [[Oud-Egyptische kunste#Et antieke Egypte|Oud Egypte]] voe speern en sieroadn. Ton oaldegen ze yzer uut meteorietn. Loater èn ze gevoundn oe da ze yzer uut ertsn kostn oaln, en ton èn ze 't vee mêer beginn gebruukn.
 
Tussn de 12e en 10e êeuw v.Chr. è 't de plekke overgepakt van brons vo woapns, omdat tin (da j' nodig it vo brons te moakn) vee moeilikker te viendn wos. Da wos 't begin van den [[yzertyd]].
== Yzer in de voedienge ==
In [[organisme|organismn]] speelt yzer e belangryke rolle. 't [[proteïne|Eiwit]] hemoglobine dankt zyn activiteit an yzerioonn en yzer is ook e belangryk bestanddêel van vele enzymn. Yzer zit in vlêes, [[vis]], groan, peulvruchtn en bôonn. 't Menschelyk lichoam het doagelyks oungeveer 15 mg yzer nôdig.