Geomorfologie

Geomorfologie (van 't Grieks: γῆ, ge, "eirde"; μορφή, morfé, "vorm"; en λόγος, logos, "woord", "leer") of landvormkunde is de weet'nschap die de vormn van 't eirdippervlak en de processn die derby e rolle speeln bestudeert. 't Eirdippervlak verandert continu van vorm deur e combinoasje van nateurlyke (endogene en exogene processn) en antropogene processen (deur 't ingryp'n van de mens).

Ippervlak van d' eirde. Grôte hoogtes stoan in 't rôod

Processn

Endogene processn

Endogene processn of endogene kracht'n resulteern in 't anmoak'n van nieuwe eirdkorste. Voorbeeld'n van endogene processn zyn vulkanisme en ploatntektoniek.

Exogene processn

Exogene processn of exogene kracht'n resulteern in d' ofbroake van d' eirdkorste deur erosie en sedimentoasje. Wiend, woater en ys (gletsjers) speeln hier e grôte rolle. Ook kosmische kracht'n, lyk meteoriet'n kunn 't uterlyk van d' eirdkorste verandern.

Antropogene processn

Veranderiengn kunn ook gebeurn deur 't ingryp'n van de mens. Voorbeeld'n van antropogene processn zyn d' inrichtienge van 't landschap vo bebouwienge, 't gelykigtrekk'n van de groend vo landbouw en ofgroaviengn.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Geomorphology van Wikimedia Commons.