Filips IV van Spanje: verschil tussen versies

| noame = Filips IV

| leevn = [[1605]] - [[1665]]

| periode1 = [[1621]] - [[1665]]

| vôorganger1 = [[Filips III van Spanje|Filips III]]

| ipvolger1 = [[Karel II van Spanje|Karel II]]

| periode2 = [[1621]] - [[1640]]

| vôorganger2 = [[Filips III van Spanje|Filips II]]

| ipvolger4 = [[Karel II van Spanje|Karel II]]

| voader = [[Filips III van Spanje|Filips III]]

}}

 

== Zyn leevn ==

 

Je was zestien joar ot ’n zyn voader ipvolgde, mo je voeldeg' hem nog nie capabel vo te regeern. Je liet hem doarom bystoan deur Gaspar de Guzmán y Pimentel, hertog van Olivares en nog andere adviseurs. Da makte dat er vele corruptie was. Filips IV was pertang energieker of zyn voader, moa ’t Spoans Imperium begost enorm achteruut te goan en achter vele catastrofes wierd Olivares in 1643 an de deure gezet.

Ounder Filips IV voerde Spanje oorloogn teegn d’ipstandige [[Nederlandn]], [[Vrankryk]], Portugal, de protestantn in ’t [[Hillig Rôoms Ryk]] en [[Iengeland]]. Vo die oorloogn te kunnn betoaln most ‘n hoge belastiengn heffn en ’t volk zag doa styf van of. Je voelde wel mee met hunder, moa van zyn voader en grôtvoader haad ’n meegekreegn dat ’n olles most over en vo ’t Huus van [[Habsburg]], en ook vo zyn soevereiniteit over de Nederlandn t’houdn. Je voeldeg' hem ôok verplicht tegenover god vo te vechtn teegn de protestantn vor e katholieke weireld.

 

 

 

Achter ’t verlies by de slag van Duunkerke (1658), binst de Spoans-Franschn oorloge, most Filips ‘t [[Groafschap Artesië]] en stikkn van [[Groafschap Vloandern|Vloandern]] en [[Groafschap Henegouwn|Henegouwn]] ofstoan, en langst de Pyreneeën zakte de grenze 40 kilometer noa ‘t zuudn. ’t Vredesverdrag, de Vrede van de Pyreneeën, makte ’n ende an de Spoans-Franschn oorloge. Filips most zyn dochter Maria -Theresia van Spanje loatn trouwn mè [[Lodewyk XIV]] van Vrankryk en je most e bruudschat beloovn die nie betoalboar was vo Spanje. In ’t vredesverdrag stound da Maria-Theresia of heur jounges de Spoansche krône nie kostn ervn.

 

 

== Vrouwn en jounges ==

* Francisco (1634 †)

* Anna Antonia (1636 †)

* Maria (1655 †)

* Filips (1657-1661)

* [[Karel II van Spanje]] (1661-1700), keunienk van Spanje

Filips IV haad ook verschillige ounwettige jounges, moa j’erkendeg' ollêne moa:

 

[[Categorie:Habsburg]]