Cypresse: verschil tussen versies

De '''cypresn''' ('''''Cupressus''''') zyn e [[Geslacht (biologie)|geslacht]] binn de [[Familie (biologie)|famielje]] van de [[cypresachtign]]. Ze wordn lik e polyfyleetesche groep bekeekn. Gesteund ip geneetiesche en morfologiesche oentleedienge wordt 't cypresse-geslacht gevoenn in de oendrefamielje '''''Cupressoideae''''' <ref>{{en}} Farjon, A. 2005 : Monograph of ''Cupressaceae'' and ''Sciadopitys'', ''Royal Botanic Gardens'', Kew. ISBN 1-84246-068-4.</ref><ref> {{en}} Gadek, P. A., Alpers, D. L., Heslewood, M. M., & Quinn, C. J. 2000 : Relationships within ''Cupressaceae'' sensu lato: a combined morphological and molecular approach, ''American Journal of Botany '', 87: 1044–1057)</ref>. De noame "cypresse" komt van 't oed-Fransch ''cipres'' en dedie van 't [[Latyn]] ''cyparissus'', dat e verlatynschienge is van 't Grieks κυπάρισσος [kypárissos]<ref> {{en}} [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dkupa%2Frissos κυπάρισσος], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus Digital Library</ref>.

't Zyn altydgroene boomn of [[Struuke|struukn]], die 5-40 meetrs ooge wordn. De bloarn zyn lik schubn van 2–6 &nbsp;mm lank, geschikt in teegnoovrestoande oovrekruuste poarn, en ze bluuvn drie toe vuuf joar stoan. Ip joenge plantn toe twi joar oed, zyn de bloarn noaldachtig en 5-15 5–15&nbsp;mm lank. De konifeerekeegls zyn 8–40 &nbsp;mm lank, bolvormig of eivormig mê 4 toe 14 schubn geschikt in teegnoovrestoande oovrekruuste poarn; ze zyn rype in 18–24 moandn achtre de bestuuvienge. De zoadn zyn klêene, 4–7 &nbsp;mm lank, mê twêe smalle vleugls, êen an iedre kant van 't zoad.

De cypressn uut de Niewe Weirld ên mêesta keegls mê mindre schubn (4-8 schubn, zeldn mêer by ''C. macrocarpa''), iedre schubbe mêt e dikkers uutsteeknde smolle stekkre. Recente geneetiesche gegeevns <ref> {{en}} Little, D. P., Schwarzbach, A. E., Adams, R. P. & Hsieh, Chang-Fu. 2004 : The circumscription and phylogenetic relationships of ''Callitropsis'' and the newly described genus ''Xanthocyparis'' (''Cupressaceae''), ''American Journal of Botany'' 91 (11): 1872–1881. [http://www.amjbot.org/cgi/content/abstract/91/11/1872 Abstract]

</ref> toogt da ze mindre dichte verwant zyn an de cypressn van den Oede Weirld dan datr êest gepeisd was; ze stoan dichtre by ''Xanthocyparis'' en ''Juniperus'' of de reste van ''Cupressus''. Die sôortn zyn kort geleen <ref name="Little, D. P. 2006"> {{en}} Little, D. P. 2006 : Evolution and circumscription of the true Cypresses, ''Syst. Bot''. 31 (3): 461-480.</ref> oovregebrocht noa ''Callitropsis''. Sôortn van de Niewe Weirld zyn te vienn ip oarme drooge groendn, en ên doarom e versplinterd verspreidingspatrôon. Da type van verspreidienge gift e platslik oevrevloedige anweezigeid woaby da de mêeste sôortn beperkt zyn toe klêene populoasjes korte by mekoar <ref name="Little, D. P. 2006"/>.