Ekostreeke: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Grind24 (discuusjeblad | bydroagn)
 
Regel 6:
 
== Bepoalienge en kategorizoasje ==
'n Ekostreeke is e "weerekêernd patrôon van ekostelsls die tegoare goan mê kenmerknde kombinoasjes van groend en landvormn die typiesch zyn vô die streeke" <ref> {{en}} Brunckhorst, D. 2000 : Bioregional planning: resource management beyond the new millennium, ''Harwood Academic Publishers'', Sydney, Australia </ref>. Omernik (2004), werkte de bepoalienge verdre uut vo d' ekostreekn as vôgt "ippervlaktn woarin datr ruumtelikke soamank is vo kenmerkn vor eirdrykskundige verschynsls die tegoare goan mê verschilln in de kwaliteit, de gezoendeid en êeneid van ekostelsls" <ref>{{en}} Omernik J. M. 2004 : Perspectives on the Nature and Definition of Ecological Regions, ''Environmental Management'', p. 34, Supplement 1, pp.27–38</ref>. "Kenmerkn van eirdrykskundige verschynsls" kan de [[geologie]], [[fyziografie]], vegetoasje, klimoat, [[hydrologie]], groendippervlakte- en woatre[[fauna]], en groend omvattn, en kan wêl of nie de gevolgn van de menschlikke andliengn (byvôorbeeld patrôonn van landgebruuk, verandriengn van de vegetoasje) insluutn. Dr is e betêeknisvul, mo gin absoluut verband tusschn die kenmerkn, tgêen makt da de begrenzienge van ekostreekn 'n oenvulmakte weetnschap is. 'n Andre komplikoasje is da de leefomgeevienge heel geleidlik kan verandern bin 'n ekostreeke, byvôorbeeld den oovregank prairie-bus in 't midnwestn van de Verêenigde Stoatn, wat dat 't moeilijk makt om 'n precieze grenze vaste te leggn. Zukke oovregankszôonn wordn ekotôonn genoamd.
[[Ofbeeldienge:Terrestrial Ecoregions of the World.jpg|thumb|left|Land-ekostreekn van de Weirld (Olson et al. 2001, ''BioScience'')]]
Ekostreekn kunn in kategorien gestookn wordn tzy deur e stap-vo-stap tzy deur e holistiesche benoadrienge ("ofweegiengs" benoadrienge woa da 't belang van verschillnde faktôorn kan schommln). E vôorbeeld van de stap-vo-stap benoadrienge is 't werk van Robert Bailey vo de ''U.S. Forest Service'' (bosbowdienst), die e hierarchiesche klassifikoasje gebruukt da êest de landippervlakte indêelt in heel grôote streekn gesteund ip klimoatiesche faktôorn, en oendreverdêelt die streekn, gesteund êest ip d' oovrehêersnde potentiêele vegetoasje, en tonne ip de [[geomorfologie]] en groend-kenmerkn. De ofweegiengs-benoadrienge wordt byvôorbeeld gebruukt in 't werk van James Omernik vo de ''United States Environmental Protection Agency'' (Agentschap vo de beschermienge van de leefomgeeviene), noadien angepast vo Nôord-Amerika deur de ''Commission for Environmental Cooperation'' (Komiesje vo leefomgeeviengs-soamnwerkienge). De vôorgenoomn doelstellienge van ekostreekn-begrenzienge kan 'n invloed ên ip de gebruukte werkwyze. Byvôorbeeld de ekostreekn van de [[Weirld Nateur-Stichtienge]] (WWF) wierdn ipgemakt vo de bewoarienge van de biodiversiteit beetre te kunn plann, en ze legn mêer nadruk dan de [[systêem]]n van Omernik of Bailey ip plantkundige en fauniestiesche verschilln tussn streekn. De WWF-klassifikoasje bepoalt 'n ekostreeke ip vôgnde maniere: