Lorke: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
clean up |
||
Regel 16:
'''Lorkn''' zyn [[koniefeern]] uut 't [[Geslacht (biologie)|geslacht]] '''''Larix''''', in de [[Familie (biologie)|famielje]] van de [[pynboomachtign]] (''Pinaceae''). Gruujnde mêt ôogtn van 20 toe 45 meetrs,<ref>Rushforth 1986</ref> zyn ze inhêems in e grôot stik van 't frischre warmgemoatigde Nôordlik Oafroend, in lêeggeleegn gebienn in 't Nôordn en ooge in de bergn mêer no 't Zuudn. Lorkn zyn by de oovrêerschnde [[plantn]] in de reuzachtige tajgas of [[boreoale busschn]] van [[Rusland]], [[Canada|Kanada]] en Skandienoavje.
Aloewel datn e konifeere is, verliest e lorke zyn noaldn in den êrfst. De scheutn zyn "dimorf", mê langlôotn van typiesch 10–50 centimeetres die verschillnde knoppn droagn, en kortlôotn van allêene mo 1–2
Lorkekeegls stoan rechtip, zyn klêene, 1–9
==Sôortn en klassifikoasje==
Dr zyn 10–15 sôortn; de deeze mêt 'n asterieske (*) in de lyste ieroendre wordt nie anveird deur al d' autoriteitn. In 't verlêen wierd de keegle-schutblad-lankte dikkersn gebruukt vo de lorkn in twêe groepn in te dêeln (sect. ''Larix'' mê korte schutbloarn, en sect. ''Multiserialis'' mê lange schutbloarn), mo geneetiesche elementn <ref>
Mêer recente geneetiesche stuudjes ên drie groepn gemakt binnen 't geslacht, mêt 'n êeste verdêelienge in Nôord-Amerikoansche sôortn, en e twidde verdêelienge van de Euroaziesche in nôordlikke kort-schutbloadige sôortn en zuudlikke lang-schutbloadige sôortn <ref>Semerikov & Lascoux 1999; Wei and Wang 2003, 2004; Gros-Louis et al. 2005</ref>; er is e bitje dieskuusje oovre de poziesje van ''Larix sibirica'', e kort-schutbloadige sôorte die geplatst wordt in de kort-schutbloadige groep deur sommigte stuudjes en in de lang-schutbloadige groep deur andre.
Regel 62:
Lorkn zyn gevoelig vo de schimmleziekte ''Lachnellula willkommii'' (Lorkekankre); dat is in 't byzoendre e problêem ip platsn wodat vriest in de loate lente, tgêen klêene woendetjes verôorzakt die de schimmlespôorn binnloatn. In Canada wierd die ziekte êest oentdekt in 1980 en zy is hêel schoadlik vor 'n inhêemsche lorkesôorte, de tamarack, ze dôodt zowêl de joenge lik de vulwassn boomn <ref>{{en}} [http://www.exoticpests.gc.ca/es-details/disease/1000096 European larch canker] Natural Resources Canada</ref>.
Lorkn zyn ook kwetsboar vo ''Phytophthora ramorum''. In 2009 wierd de ziekte vo 't êest gevoenn ip Japansche lorke in d' [[Iengeland|Iengelsche]] groafschappn Devon, Cornwall en Somerset, en sinsdien is ze verspreid no 't zuudwestn van Schotland <ref>
==Gebruuk==
Regel 73:
* {{en}} Semerikov, V. L., & Lascoux, M. 1999 : Genetic relationship among Eurasian and American ''Larix'' species based on allozymes. ''Heredity'' 83: 62–70.
* {{en}} [http://www.springerlink.com/content/el841ejf4mp639fv/ Wei, X.-X., & Wang, X.-Q. 2003 : Phylogenetic split of ''Larix'': evidence from paternally inherited cpDNA trnT-trnF region, ''Plant Systematics and Evolution'', 239, pp. 67–77]
* {{en}} Wei, X.-X., & Wang, X.-Q. 2004 : Recolonization and radiation in ''Larix'' (Pinaceae): evidence from nuclear ribosomal DNA paralogues, ''Molecular Ecology'', 13, pp.
==Eksterne koppliengn==
|