Ploatntektoniek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
veranderienge 282361 van 91.180.180.92 were weggedoan
Grind24 (discuusjeblad | bydroagn)
clean up
 
Regel 7:
* grenzn woarda ploatn langs mankoar schuuvn (transformfoutn)
 
Eirdbeviengn, [[vulkoan]]n, gebergtevormienge en oceoantroggn koomn ollemoale vôorn an de grenzn tussn tektonische ploatn. De relatieve bewegiengssnelheid varieert van 50 toet 100  mm per joar.
 
== Ontwikkelienge van de theorie ==
Regel 29:
't Hoofdprincipe van ploatntektoniek is da de lithosfeer bestoat uut verschillende tektonische ploaten die beweegn up een visco-elastische asthenosfeer (da betêkent dat den asthenosfeer een vaste stoffe is, die terzeldentyd trage kan vervormen, gelik terre in de [[zunne]]).
 
Tektonische ploatn bestoan uut een lithosferische mantel met der bovenup twêe sôortn korst: den oceoankorst (vroeger ''sima'' genoemd, achter de mêest vôorkommende elementn [[silicium]] en [[magnesium]]), en de continentoale korst (vroeger ''sial'' genoemd achter de elementn [[silicium]] en [[aluminium]]). De dikte van de korste hangt of van zyn ouderdom: de joungste laagn, teegn de mid-oceoanse bergkeetn, is zoa 'n 6  km dikke, binst dat in de subductiezones, achter dat de korste voar miljoenn joarn ofgekoeld hèt, de lithosfeer typisch 100  km dikke is. Typische continentoale lithosfeer hèt een dikte van 200  km, moar da kan ook varieern ten gevolge van bergkeetns en oude ''cratons''. 't Verschil in dikte is ook te zien in de korste: oceoankorste is typisch 6  km dikke, binst da continentoale korst 35  km dikke is.
 
De platse woarda twêe ploatn mè mankoar in contact kommn, wordt de ''ploatengrenze'' genoemd. Ploatgrenzn wordn dikwils g'associeerd mè eirdbeviengn, bergn, vulkoann en oceoantroggn. 't Mêerendêel van d' actieve vulkoann wordn an ploatengrenzn gevoundn, mè 't beste vôorbêeld an de randn van de Pacifieke Ploate, ook gekend as de ''Ring of Fire''.