Beuke: verschil tussen versies

De '''beukn''' ('''''Fagus''''') zyn e [[Geslacht (biologie)|geslacht]] van wientrekoale boomn uut de [[Familie (biologie)|famielje]] van de [[beukachtign]], inêems in warmgemoatigd [[Europa]], [[Azië|Oazje]] en [[Nôord-Amerika]]. Recente klassifikoasje-[[systêem]]n van 't geslacht erkenn tiene toe dertien [[Sôorte|sôortn]] in twêe ofzoenderlikke subgeslachtn, ''Engleriana'' en ''Fagus''<ref>{{en}} Denk, Thomas with Guido Grimm and Vera Hemleben 2005 : Patterns of Molecular and Morphological Differentiation in ''Fagus'' (Fagaceae): Phylogenetic Implications. American Journal of Botany 92(6):1006-1016.</ref><ref name="Shen, Chung-Fu 1992">Shen, Chung-Fu. 1992. A Monograph of the Genus ''Fagus'' Tourn. Ex L. (Fagaceae). Ph.D. Dissertation, City University of New York.</ref>. 't Oendregeslacht ''Engleriana'' wordt allêene mo in Ôost-Oazje gevoenn, en 't is duudlik verschillnd van 't oendregeslacht ''Fagus'' in de zin da die beukn boomn zyn woavan da de takkn lêege gruujn, dikkers bestoande uut mêerdre stammn mêt e gilwe schusse. Andre kenmerkn die e verschil uutmaakn bestoan uut de witachige schyn ip den oendrekant van de bloarn, de zichboare tertièère bladnervn, en e lank zocht naptje. ''Fagus japonica'', ''Fagus engleriana'', en de sôorte ''F. okamotoi'', vôorgesteld deur de plantkundige Chung-Fu Shen in 1992, bevattn da oendregeslacht <ref name="Shen, Chung-Fu 1992"/>. De beetre gekende beukn uut 't oendregeslacht ''Fagus'' ên undre takkn ooge ip de grôote dikke stamn mêt zèèvre-grysde schusse. Die groep omvat ''Fagus sylvatica'', ''Fagus grandifolia'', ''Fagus crenata'', ''Fagus lucida'', ''Fagus longipetiolata'', en ''Fagus hayatae'' <ref name="Shen, Chung-Fu 1992"/>. De klassifikoasje van de Europeesche beuke, ''Fagus sylvatica'' is ingewikkeld, mêt e varjoasje an verschillnde naamn die vôorgesteld zyn vo de verschillnde sôortn en oendresôortn in die streeke (byvôorbeeld ''Fagus taurica'', ''Fagus orientalis'', en ''Fagus moesica''<ref>{{en}} Gomory, D. with L. hi , R. Brus, P. Zhelev, Z. Tomovic, en J. Gracan 1999 : Genetic differentiation and phylogeny of beech on the Balkan peninsula, ''Journal of Evolutionary Biology'', 12: 746-752.</ref>). Oendrezoek gift an da de beukn in Euroazje undre mo loate in de oentwikkliengsgeschiednisse zyn goan ipsplitsn, binst 't Miocêen. De populoasjes in da gebied verteegnwôordign 'n areoal van dikkers oovrelappnde morphotypn, oewêl da geneetiesche oentleedienge nie duudlik 't bestoan van verschillnde sôortn oendresteunt <ref>{{en}} Denk, Thomas with Guido Grimm, K. Stogerer, M. Langer, Vera Hemleben 2002 : The evolutionary history of ''Fagus'' in western Eurasia: Evidence from genes, morphology and the fossil record, ''Plant Systematics and Evolution'', 232:213-236.</ref>.

 

 

==Beschryvienge==

[[Ofbeeldienge:Beech with Branches.jpg|thumb|Grôotbloadige beuke (''Fagus grandifolia''), binst den êrfst.]]

De grôotbloadige beuke (''Fagus grandifolia'') komt vôorn in e grôot dêel van d' ôostlikke [[Verênigde Stoaten van Amerika|Verêenigde Stoaten]] en zuudôostlik [[Canada|Kanada]] <ref>[[Busschn in ôostlik Kanada - boreoaln oovregank]]</ref>, mêt e versnipperde populoasje in [[Mexico]]. 't Is d' êenige ''Fagus'' –sôorte in 't Westlik Oafroend.

 

==Eksterne koppliengn==