Geleedpôtign: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 10:
|datum=1829
}}
'''GeleedpôtignGeleedpôotign''' (Arthropoda) zyn e [[Stamme (biologie)|stamme]] van koudbloedige, oungewerveldeoengewervelde [[bêestn]] met een uutwendig skelet (exoskelet), e gesegmenteerd lyf en geledegeleede anhangsels. Z' omvattn d' [[insectn]], de [[kobbn]], de duusdpôotn en de kreeftachtignkriftachtign. 't Woord ''Arthropoda'' komt van ’t Grieks ἄρθρον ''árthron'', "gewricht" of "gelediengegeleedienge", en πούς ''pous'' (gen. ''podos''), "voet" of "pôot".
== Indêlienge ==
GeleedpôtignGeleedpôotign wordn in vuuf ounderstammnoenderstammn ingedêeld, woavan dat er êen uutgestorvn is:
* Chelicerata: de kobbeachtign (Arachnida) met de schorpioenn, h[[ooiwoagn]]s, veugelkobbn, teekn, mytn; de deegnkrabbn (Merostomata) en de zêekobbn (Pycnogonida). Zeze wordn gekenmerkt deur ''chelicerae'' (mounddêelnmoenddêeln), anhangsels zjuuste boovn under moundmoend, en z' hen mêestal acht pôotn.
**Klasse [[Arachnida]] (kobbeachtign: schorpioenn, h[[ooiwoagn]]s, [[kobbn]], teekn, mytn)
* Crustacea: de kreeftachtign met ounder andere [[kreeftn]], [[krabbn]], [[geirnoars]], [[pissebeddn]] en zêepokkn. Ze wordn gekenmerkt deur vuuf poar uutsteeksels ip under kop. D' êeste twei poar zyn antennes en de latste drie poar vormn de mounddêeln.
**Klasse Merostomata (deegnkrabbn)
* Hexapoda: de zespôtign met ounder andere d' [[insectn]] en de spriengsteirtn.
**Klasse Pycnogonida (zêekobbn)
* Myriapoda: de duusdpôotachtign. Under lyf bestoat uut vele segmentn, elk met êen of twei poar pôotn.
* Crustacea (kriftachtign): de kreeftachtign met ounder andere [[kreeftn]], [[krabbn]], [[geirnoars]], [[pissebeddn]] en zêepokkn. Zeze wordn gekenmerkt deur vuuf poar uutsteeksels ip under kop. D' êeste tweitwêe poar zyn antennes en de latste drie poar vormn de mounddêelnmoenddêeln.
* Trilobietn: zêebêestjes die uutgestorvn zyn in 't geologisch tydperk Perm.
**Klasse Branchiopoda
**Klasse Cephalocarida
**Klasse Ichthyostraca
**Klasse [[Malacostraca]] ([[kriftn]], [[krabbn]], [[geirnoars]], [[pissebeddn]])
**Klasse Maxillopoda (zêepokkn)
**Klasse Ostracoda
**Klasse Remipedia
* Hexapoda (zespôotign)
**Klasse Entognatha
**Klasse [[Insecta]] (insectn)
* Myriapoda: de (duusdpôotachtign.): Underunder lyf bestoat uut vele segmentn, elk met êen of tweitwêe poar pôotn.
**Klasse Chilopoda
**Klasse Diplopoda
**Klasse Pauropoda
**Klasse Symphyla
* TrilobietnTrilobitomorpha (trilobietn): zêebêestjes die uutgestorvn zyn in 't geologisch tydperk Perm.
{{Commonscat|Arthropoda}}