Ibiza (eiland): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 2:
De Kataloansche noame es ''Eivissa''; ''Ibiza'' es de [[Spoans|Kastilioansche]] noame. By widder wordt Ibiza geweunlyks uutgesprookn lik [[Internationoal Fonetisch Alfabet|[iˈbit͡sa]]], woabie de z klienkt lik in ''pizza''. In 't Spoans wordt de letter uutgesprookn lik e [[stemlôze dentoale frikatief]] (de th in 't Iengelsche ''think''). D'inweuners va Ibiza èn under eign dialect va't Kataloans, 't ''Eivissenc''.
== Toerisme ==
't Eiland es e populaire vakansebestemmienge vo joenge menschn, metda 't gekend is vo 't nachtleevn ip 't eiland. Olle joare goan d'r styf gekende DJ's noa Ibiza, woa daze vele hêel de zommer an êen diskotheke verboendn zyn.
Ibiza-stad stoat sedert 1999 ip de [[Weirelderfgoedlyste]]. D'oede ogger geleegn ommeurde binnstad woarin de kathedroale en 't archeologisch museum de mêest belangryke beziensweirdigkeitn zyn, noemt [[Dalt Vila]]. Tien kilomèters noa 't westn liggn de ruienes va de [[Fenisjers|Fenicische]] nederzettienge [[Sa Caleta]].
== Geskiednisse ==
Acht miljoen jaar geleden werden de Balearen boven de zeespiegel opgestuwd. De eerste menselijke bewoning gaat terug naar circa 5000 v.Chr. Er zijn van de vroegste periode slechts weinig resten overgebleven en opgegraven. Vanaf 654 voor Christus zijn er echte historische feiten bekend. Toen stichtten de Feniciërs de huidige hoofdstad van Ibiza en gaven de havenstad de naam Ibossim, naar de Egyptische god Bes. Zowel de naam Ibiza als de Catalaanse versie Eivissa zijn van Ibossim afgeleid. Tijdens de Fenicische periode bezochten ook de Grieken het eiland en het was de Griek Diodoros van Sicilië die voor de eerste maal schriftelijk verwees naar de eilanden Formentera en Ibiza als de Pitiusen, ofwel de 'eilanden bedekt met dennenbomen'.
Nadat het Fenicische rijk verzwakt was door de Assyrische invasies kwam het eiland in handen van de Carthagers en groeide het uit tot een belangrijke handelspost in het Middellandse zeegebied. De belangrijkste exportproducten in die tijd waren zout, vissaus en wol. Toen Carthago in oorlog trad met de Romeinen (de Punische oorlogen) was het eiland eerst nog trouw aan Carthago maar door de talrijke verliezen op het slagveld was Ibiza al gauw genoodzaakt om een bestand te sluiten met de Romeinen, waardoor het voor een volledige vernietiging gespaard werd, en uitgeroepen werd tot een Romeinse provincie. Rome hechtte niet zoveel belang aan Ibiza en het eiland verloor al gauw zijn belangrijke handelsstatus. De zoutmijnen op Ibiza waren voor de Romeinen wel interessant. Het zout werd namelijk gebruikt om voedingswaren op de schepen van de Romeinen langer goed te houden.
Na de val van het Romeinse Rijk kwam het eiland in handen van de Arabische Moren die het eiland de naam Yebisah gaven. Deze Moorse bezetting duurde tot de historische datum 8 augustus 1235, toen Ibiza veroverd werd door koning Jacobus I van Aragón. Het eiland kreeg een zelfbestuur. In 1479 werd bepaald dat Ibiza officieel tot zowel de Balearen behoorde als tot het Koninkrijk Spanje. Het eiland werd in die tijd nog vaak geteisterd door zeerovers. Het buureiland Formentera is in die tijd eens helemaal leeggehaald door zulke piraten. De bewoners van Ibiza gingen beseffen dat ze een goede verdedigingsstrategie moesten gaan kiezen om op het eiland te kunnen blijven wonen. De bewoners gingen samen een burgerwacht opstellen die waakte over de kust en probeerde zo vijanden van het eiland te houden.
In de twintigste eeuw werd Ibiza ontdekt door toeristen. In de jaren zestig trokken er veel hippies naar het eiland. Het eiland was in die jaren een vrijhaven aan de rand van het Spanje van dictator Franco. Artiesten als Santana, The Rolling Stones en Pink Floyd traden er in die jaren op. Mensen kwamen bij elkaar op het eiland om te dansen, zingen, eten en wiet te roken in de natuur. Ibiza was voor veel kunstenaars een inspirerende plek. Ook Nederlandse schrijvers als Cees Nooteboom en Harry Mulisch gingen daarom naar Ibiza.
In de jaren tachtig veranderde het eiland langzaam. Hoewel de hippiecultuur nooit verdween verschoof het zwaartepunt richting dancemuziek. Onder invloed dj's als DJ Alfredo en Jose Padilla ontstond een eigen geluid. Deze stijl werd in 1987 door Paul Oakenfoldverweven met de housecultuur. Zo ontstond het invloedrijke Balearic Beat-geluid. Het eiland werd tijdens de Summer of Love van 1988 een populaire vakantiebestemming onder liefhebbers van dancemuziek en heeft die positie sindsdien weten vast te houden met grote discotheken als Pacha, Space, Privilege en Amnesia. De populaire balearic-muziek wordt uitgegeven op vele compilaties waarvan Hed Kandi en Café del Mar de bekendsten zijn.
=== Ibiza in film en tillevizje ===
D'Ollandske film op Ibiza uit 2013 en de gelijknamige televisieserie spelen zich af op het eiland, net als de Britse tienerkomedie Kevin & Perry Go Large. Ook de videoclip van Que sí que no van Jody Bernal werd op Ibiza opgenomen.
== Eten[bewerken] ==
Ibizaanse gerechten zijn ''bullit de peix'' (een visstoofpotje), ''arròs de matança'' (varkensvlees met rijst), ''sofrit pagès'' (gekookte aardappelen met varkensvlees), ''arròs a la marinera'', een visgerecht, en de ''fláo'', een gebakje.
| |||