Rudolf I (HRR): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
nieuw blad: {{Dynastie| | ploatje = 200px | noame = Rudolf van Habsburg | leevn = 1218-1291 | functie1 = File:Armoiries Saint-Empire monocéphale.svg|20px|left...
 
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 14:
| periode3 = 1278-1282
| vôorganger3 = Přemyslid Ottokar II
| ipvolger3 = [[Albrecht I van Habsburg|Albrecht I]] en Rudolf II
| functie4 = [[File:Armoiries Habsbourg.svg|25px|left]] Groaf van Habsburg
| periode4 = 1239-1291 <br /> me Rudolf V (1282-1283)
Regel 22:
| moeder =Hedwig van Kyburg
}}
'''Rudolf I''' of '''Rudolf van Habsburg''', (Slot Limburg, Breisgau, [[1 meie]] [[1218]] – Speyer, [[15 juli]] [[1291]]) was van 1239 [[Huus Habsburg#Groavn van Habsburg|groaf van Habsburg]] als Rudolf IV en van 1273 [[Rôoms-Duutsche keunienk]] als Rudolf I. Je was den êeste keunienk van 't [[Lyste van Rôoms-Duutsche keuniengn en keizers van 't Hillig Rôoms Ryk#Huus Habsburg|Hillig Rôoms Ryk]] van 't [[Huus Habsburg]].
 
Zyn rivoal Přemyslid Ottokar II, de [[Lyste van hertoogn en keuniengn van Boheemn#Erfelikke keuniengn|keunienk van Boheemn]] van 't [[Huus Přemyslid]], haad ook geprobeerd van de krôone teook willn bemachtign, mo 't was uutendelik Rudolf die in Frankfurt ip 29 september 1273 verkoozn wierd. Zyn verkiezienge kwam achter e lang interregnum achter 'n dôod van dekeizer [[HuusFrederik HohenstaufnII (HRR)|HohenstaufnFrederik II]] keizervan Frederick't II[[Huus Hohenstaufn]] in 1250.
 
== Ôostnryk en Stiermarkn ==
Přemyslid Ottokar II ha van Boheemn e grôot ryk kunn moakn deur Karinthië, Krain en Stiermarken t'ervn en Ôostnryk en Silezië te veroovern.
Van os dat ie keunienk van Duutsland was, wilde Rudolf were orde scheppn in 't Ryk en Ôostnryk en Stiermarkn veroovern.
 
D'hertogdommn woarn al van in 1156 in bezit gewist van 't Huus Babenberg, moar in 1246 stierf de latstn Babenberger, Frederik II de Strydboarn, zounder jounges en da zorgde vor een ipvolgiengscrisis met e lang interregnum.
[[File:Duernkrut3.jpg|thumb|left|<center>De gebiedn van zyn rivoal Přemyslid Ottokar II in 1272]]
De claimers woarn:
Rudolf wilde zyn gebiedn bemachtign en ip 26 ogustus 1278 vochtn ze de Slag van Marchfeld uut. 't Boheems leger geleid deur Přemyslid Ottokar II, vocht teegn et Duuts leger geleid deur Rudolf van Habsburg in alliansje me keunienk Ladislaus IV van Hongareye. De Slag endigde met et verlies van Boheemn en Ottokar sneuvelde. Rudolf kost Ôostnryk en Stiermarkn veroovern en 't hertogdom Ôostnryk blêef nog 640 joar ounder de Habsburgers.
*Vladislaus van Moravia (1246–1247)
*Herman VI van Baden (1248–1250)
*Frederik I van Baden (1250–1268)
*Přemysl Ottokar II van Boheemn (1251–1278)
Ottokar II ha d'hertogdommn kunn bemachtign deur te trouwn mè Margaretha van Babenberg, d'oudste zuster van Frederik II de Strydboarn.
 
Ip 26 ogustus 1278 vocht et Duuts leger, geleid deur Rudolf in alliansje me keunienk Ladislaus IV van Hongareye teegn et Boheems leger, geleid deur Ottokar II in de Slag van Marchfeld. De Slag endigde met et verlies van Boheemn en Ottokar sneuvelde. Rudolf kost d'hertogdommn Ôostnryk en Stiermarkn veroovern en je gaf ze in 1282 an zyn twi zeuns [[Albrecht I van Habsburg|Albrecht I]] en Rudolf II.
 
't Hertogdom Ôostnryk blêef nog 640 joar ounder de Habsburgers.
 
== Vrouwn en jounges ==
Rudolf trouwde in 1251 mè Gertrude van Hohenburg en in 1284 met Isabelle, dochter van hertog Hugo IV van Bourgondië. Met heur had ie gin jounges. Zyn jounges mè Gertrude:
* Mathilde (1253-1304)
* [[Albrecht I van Habsburg|Albrecht I]] (1255-1308)
* Catharina (1256-1282)
* Agnes (ca. 1257-1322)
* Hedwig (1259-1285/1286)
* Clemence (1262-1293)
* Hartman (1263-1281)
* Rudolf II (1270-1290) Vo de reloasje tusschn de Habsburgers en de [[Huus Přemyslid|Přemysliden]] van [[Boheemn]] t'herstelln was Rudolf II in 1289 getrouwd met Agnes van Boheemn, de joungste dochter van Přemysl II Otakar en e zuster van Wenceslaus II, de [[Lyste van hertoogn en keuniengn van Boheemn#Erfelikke keuniengn|keunienk van Boheemn]]. Zyn postuum geboorn zeune Jan van Swaabn, Jan Parricida genoemd, vemôordde zyn nounkel Albrecht I.
* Judith (1271-1297), trouwde in 1285 mè keunienk Wenceslaus II. Ze was de moeder van keunienk Wenceslaus III van Boheemn, Pooln en Hongareye, en van Elisabeth die trouwde mè [[Jan van Luxemburg]], de Blendn.
* Samson
* Karel (1276-1276)
 
Rudolf is begroavn in de dom van Speyer.
{|style="float:left"
|[[File:Rudolf of Hapsburg Speyer.jpg|thumb|<center>Rudolf van Habsburg in de dom van Speyer (Speyer, Rheinland-Pfalz, Duutsland)]]
|}
 
{{Commonscat|Rudolf I of Habsburg}}