Karel de Stoutn: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+ cat
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Dynastie|
| ploatje = [[Ofbeeldienge: Charles the Bold 1460.jpg|250px200px|Karel dende Stoutn]]
| noame = Karel dende Stoutn
| leevn = [[1433]]-[[1477]]
| functie1 = [[Ofbeeldienge:Blason fr BourgogneCharolais.svg|35px20px|left]][[Bourgondische hertoognCharolais|HertogGroaf van BourgondiëCharolais]]
| periode1 = [[1467]]1433-[[1477]]
| vôorganger1 = [[Filips dende Goein]]
| ipvolger1 = [[Maria van Bourgondië]]
| functie2 = [[Ofbeeldienge:Blason fr Bourgogne.svg|20px|left]] [[File:Brabant-Limburg Arms.svg|20px|right]] [[File:Arms of the Count of Luxembourg.svg|20px|right]] [[Hertog van Bourgondië]], [[Hertog van Broabant#Hertoogn van Broabant, Lothier en Limburg|Broabant, Lothier, Limburg]]<br /> en [[Huus Luxemburg#Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]] <br />[[File:Namur Arms.svg|20px|left]]Markgroaf van Noamn,<br />[[Ofbeeldienge:Blason Comte-de-Flandre.svg|20px|left]] [[Ofbeeldienge:Blason province fr Artois.svg|20px|right]] [[File:Blason comte fr Nevers.svg|20px|left]][[Groaf van Vloandern]], [[Groafschap Artois#Huus Bourgondië|Artois]], [[Bourgondiërs#Huus Bourgondië (1347–1361)|Franche-Comté]], [[Groafschap Henegouwn#Huus Wittelsbach|Henegouwn]], <br> [[File:Hainaut Modern Arms.svg|20px|right]] [[Groafschap Holland#Huus Wittelsbach|Holland en Zêeland]]
| functie2 = [[Ofbeeldienge:Blason comte-des-Flandres.svg|35px|left]][[Groaf van Vloandern]]
| periode2 = [[1467]]-[[1477]]
| vôorganger2 = [[Filips dende Goein]]
| ipvolger2 = [[Maria van Bourgondië]]
| functie3 = [[File:Guelders-Jülich Arms.svg|20px|left]] [[File:Graafschap zutphen.svg|20px|right]] Hertog van Gelre en<br /> Groaf van Zutphen
| voader = [[Filips den Goein]]
| periode3 = [[1473]]-[[1477]]
| vôorganger3 = Arnold van Egmont
| ipvolger3 = [[Maria van Bourgondië]]
| voader = [[Filips dende Goein]]
| moeder =[[Isabella van Portugal (1397-1471)|Isabella van Portugal]]
}}
[[Ofbeeldienge:Karte Haus Burgund 4.png|thumb|250px|<center>De Bourgondische bezittiengn by 'n dôod van Karel dende Stoutn]]
[[Ofbeeldienge:Armoiries Bourgogne Philippe le Bon.png|right|thumb|250px|<center>Woapnschild van Karel dende Stoutn]]
'''Karel dende Stoutn''' (in 't Frans Charles le Téméraire, en in 't Ingels Charles the Bold of Charles the Rash) (Dijon, [[10 november]] [[1433]] - Nancy, [[5 januoari]] [[1477]]) was de zeune van [[Filips dende Goein]] en [[Isabella van Portugal (1397-1471)|Isabella van Portugal]]. Je was grave van [[Charolais]] van zyn geboorte tout an zyn dôod.
 
Van [[1467]] wast 'n [[hertog van Bourgondië]], [[Hertog van BrabantBroabant#Hertoogn van Broabant, Lothier en Limburg|Brabant]]hertog van Broabant, Limburg]], [[Ertogdom Lothier|Lothier]] en [[Huus Luxemburg#Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]], [[Groafschap Vloandern|grave van Vlaandern]], [[ArtesiëGroafschap Artois#Huus Bourgondië|Artois]], [[Bourgondiërs#Huus Bourgondië (1347–1361)|Franche-Comté, [[Enegouwn]], [[Groafschap HollandHenegouwn#Huus Wittelsbach|HollandHenegouwn]], [[Zêeland]],Groafschap enHolland#Huus markgrave van Naamn. Loater, in 1473, ist 'n hertog van Gelre gewordn,Wittelsbach|Holland en grave van Zutphen. Zêeland]]
en markgrave van Naamn. Loater, in 1473, ist 'n hertog van Gelre gewordn, en grave van Zutphen.
 
Ze byname ''dende Stoutn'' et 'n gekreegn omdat 'n vree courageus was, omdat 'n zovele dost, dus nie omdat 't ne drouvoard was.
 
== Territorium ==
Regel 26 ⟶ 31:
 
== Instelliengn ==
In ze leevn wast 'n an 't sleuteln an de centrale instellingn van z'n ryk. Ie kwam mor in 1467 an de macht, mor ook ze voader [[Filips dende Goein]] was doar al mee bizeg. Belangryk zyn zeker de Ordonnanties van Thionville van 1473. Ie richtte tonne 't Parlement van Mecheln ip, ne centrale reeknkamer, ne kamer van de schatkiste, en ne kamer van de beedn. Da woarn in feite al commissies die al een endje an 't groein woarn in den Hofraad.
 
== Familie en vrouwn ==
Karel was drie keers getrouwd: met [[Catherine van Valois]], [[Isabelle van Bourbon]], en met [[Margaretha van York]]. By Isabelle ad 'n z'n ipvolgster [[Maria van Bourgondië]] verwekt.
 
== Zyn titels ==
Regel 35 ⟶ 40:
* [[Ofbeeldienge:Armoiries Bourgogne Moderne.png|20px]] [[Hertog van Bourgondië]]
* [[Ofbeeldienge:Armoiries Brabant.svg|20px]] [[Hertog van Broabant]]
* [[Ofbeeldienge:Armoiries Gueldre-Juliers.png|20px]] [[Ertogdom Gelre|ertog van Gelre]] ([[1473]]-[[1477]])
* [[Ofbeeldienge:Armoiries Limbourg.png|20px]] [[Ertogdom Limburg|ertog van Limburg]]
* [[Ofbeeldienge:Gules a fess argent.svg|20px]] [[Ertogdom Lothier|ertog van Lothier]]
Regel 47 ⟶ 52:
* [[Ofbeeldienge:Armoiries Hollande.png|20px]] [[Groafschap Holland|groaf van Holland]]
* [[Ofbeeldienge:Coatofarmszeeland.PNG|20px]] [[Groafschap Zeeland|groaf van Zeeland]]
* [[Ofbeeldienge:Graafschap zutphen.svg|20px]] [[Groafschap Zutphen|groaf van Zutphen]] ([[1473]]-[[1477]])
 
== Achter ze dôod ==
[[Ofbeeldienge:Grafkarel.jpg|left|thumb|Zyn proalgraf in d'[[Onze-Lieve-Vrouwekerke (Brugge)|Onze-Lieve-Vrouwekerke]] van [[Brugge]]]]
Achter dat 'n gesneuveld was in Nancy in 1477 kreeg z'n ipvolgster, [[Maria van Bourgondië]], als jounk meisje van me moeite 20 joar ferme probleemn omda nie iedereen eur azo mo wilde g'oorzoamn.
De bevolkinge liep vree dul ip bevoorbeeld da nieuw ipgerichte Parlement omdat dadde een instellinge was die helegans geleid wier deur Bourgondiërs die gin Vlams kostn.
Doarnboovn begoste 't beroep in processn nog mor ip te kommn. Met andere woordn: al die legere rechtbankn woarn d'r ook nie mee gediend. Nog in 1477 et de bevolkinge by Maria 't Groot Privilegie ofgedwoungn, womee dat al die nieuwe instellingn ollemolle were ofgeschaft wiern. Nu ja, teegn de trend ingoan was moeilik, en binn d'eeste decennia zyn z'ol were eripgericht gewist, bevoorbeeld da Parlement wier in 1504 eripgericht als de Grote Raad van Mecheln deur [[Filips Ide van Kastilië|Filips den SchoonnSchôonn]].
[[Ofbeeldienge:Grafkarel.jpg|left|thumb|<center>Zyn proalgraf in d'[[Onze-Lieve-Vrouwekerke (Brugge)|Onze-Lieve-Vrouwekerke]] van [[Brugge]]]]
 
== Bronne ==
MORREN, P., De geschiedenis van België in documenten. Van de dôod van Karel de Stoute tot de troonsbestijging van aartshertog Karel (1477-1515), uutgegeevn deur 't Algemeen Rijksarchief, Brussel, 1997.
 
== Varia ==
Van 'n 27stn moarte tout 'n 21stn juli 2009 eswas der in het [[Groeningemuseum]] de tentoonstellienge ''Karel de Stoute''. De tentoonstellienge toonttoogde ounder andere de "Bourgondische buit" die Karel an de Zwitsers eit verloorn. 't EsWas 'n eestn kee da die indrukwekkende kunstschat (schilderyen, harnassn, wandtapytn, manuscriptn...) [[Zwitserland]] verlatverliet.<ref>[http://www.kareldestoute.org/ Website tentoonstellienge 2009 in Brugge]</ref>
 
== Referesjn ==
<references />
 
{{commonscat|Charles the Bold|Karel dende Stoutn}}
 
[[Categorie:Ertog van Bourgondië]]